Abdullah Tivnikli Vakfı himayesindeki İstanbul Eğitim ve Araştırma Merkezi (İSAR), Türkiye Genel Sosyal Saha Araştırmasının birincisini (Turkish General Social Survey - TGSS) yapmış ve sonuçları paylaşmış.

Zübeyir Nişancı ve M. Tahir Kılavuz'un editörlüğünde hazırlanıp "Türkiye'nin Toplumsal Haritası: TGSS 2024" adıyla yayınlanan 232 sayfalık ayrıntılı rapordaki sonuçlar 2615 kişiyle yapılan bir saha çalışmasının ürünü.

Katılımcılardan çeşitli kimlik gruplarına kendilerini ne kadar yakın veya uzak hissettiklerini 0-10 arası bir ölçek üzerinde değerlendirmeleri istenmiş.

Yüksek yakınlık dereceleri ile değerlendirilmiş olan ilk üç kategori şöyle: Müslüman 7,93, Türk milliyetçisi 7,78, Atatürkçü 7,21. Şaştınız mı

Orta düzeyde yakınlık gösterilen kimlikler de şöyle: İslâmcı 6,81, Dindar 6,67, Laik 6,55, Muhafazakâr 5,52, Sünni 5,43.

Diğerleri de şöyle: Sağcı 4,58, Solcu 3,52, Feminist 3,1, Alevi 2,19, LGBT hakları savunucusu 1,29, Şii 1,06, Deist 0,99, Ateist 0,72

Editörlere göre, bu sonuçlar toplumda dinî ve milliyetçi kimliklerin güçlü bir aidiyet alanı oluşturduğunu, ideolojik ve azınlık gruplarına yönelik aidiyetin ise daha zayıf olduğunu gösteriyor.

Zannediyoruz editörler "demokrat"lığı sormayı da sordukları Atatürkçülüğe ilginin bu kadar yüksek çıkmasının anlamını ve sebebini değerlendirmeyi de unutmuşlar!

Şimdi bazı notları paylaşalım ve kısa kısa yorumlayalım.

1. Katılımcıların ancak 53'ü hayatlarından genel olarak memnun. 18 hayatından memnun değil ve 29'u kararsız.

Genel görünüş yani eski karnelerdeki adıyla toplumun hâl ve gidişi "zayıf". Aynı cevaplar dünyanın "yarıştığımız" ülkelerinde nasıl çıkardı acaba

Cevabı şurada: Katılımcıların 81'i Türkiye'ye güçlü bir aidiyet hissettiğini belirtmiş, ancak 49'u fırsat bulduğunda yurtdışında yaşamak istediğini ifade etmiş.

2. Katılımcıların ancak 52'si önümüzdeki beş yılda hayatlarının daha iyi olacağına inanıyormuş.

Raporu yazanlar, bu rakamdan, her nasılsa "toplumun genel anlamda iyimser bir bakış açısına sahip olduğunu göstermektedir" sonucunu çıkarmışlar!

3. Ankete katılanların 40'ı kış aylarında yeterince ısınamadığını ifade etmiş.

Doğalgaz arayışlarına ve "buluş"larına devam...

4. Anketin gerçekleştiği Mayıs-Haziran 2024 itibariyle ekonomiden genel bir rahatsızlık görülmüş. Son 12 ayda ekonominin kötüye gittiğini düşünenlerin oranı 83'ü bulurken, iyileşme algısı yalnızca 7 seviyesinde kalmış.

Üstelik katılımcıların 61'i, önümüzdeki 12 ayda ekonominin daha da kötüye gideceğini öngörmüş.

Bu durumda halkın 52'sinin önümüzdeki beş yılda hayatlarının daha iyi olacağını söylemiş olmasının sebebini şöyle tahmin edelim: "İktidar gidince rahatlamaya başlayacağız!"

5. Katılımcıların 94'ü Allah'a inandığını belirtmiş ve bu grubun 89'u inancını kesin ve şüpheye yer bırakmayan bir şekilde ifade etmiş.

6. Ramazan ayında oruç tutma oranı 76. Kadınların 54'ü dışarıda düzenli olarak başörtüsü takıyor.Katılımcıların 40'ı her zaman ya da sık sık namaz kıldığını belirtirken, 24'ü ara sıra, 36'sı ise nadiren kılarım veya hiçbir zaman kılmam demiş. Kadınlar erkeklere nazaran, yaşlılar gençlere nazaran daha musalli.