AKP'nin kurucularından ve İçişleri Bakanlarından Prof. Dr. Beşir Atalay'ın başında olduğu Ankara Sosyal Bilimler Vakfı, "Türkiye'de Kimlikler: Din Ekonomi ve Siyaset" üst başlıklı "2024 Değerler Araştırması"nın sonuç raporunu web sayfasından yayınladı.

Merak edenler için linki: https:www.sosyalbilimlervakfi.orgwp-contentuploads2024

10TURKIYEDE- KIMLIKLER-DIN- EKONOMI-VE-SIYASET-V2.pdf

Beşir Atalay, Ömer Demir, İbrahim Dalmış, A. Ömer Toprak ve Cem Eğerci'nin hazırladığı 244 sayfalık araştırma raporunda ilginç sonuçlar var.

5618 kişiyle yapılan anket sonuçlarının manşeti bizce şu: Türkiye'de muhafazakârlar modern kesimlere göre daha anti demokrat eğilimlere sahipler.

Ankette verilen özelliklerin kimlik olarak kabul edilme yaygınlığı ilginç (s.34):

Çevreci 93,1, İnançlı 91,8, Milliyetçi 85,5, Cumhuriyetçi 82,3 Demokrat 76,8, Ulusalcı 73,5, Atatürkçü 70,9, Dindar 69,7, İslamcı 66,5, Muhafazakâr 58,7, Sosyal demokrat 55,4, Kemalist 35,7, Sağcı 28,3, Solcu 16,2.

Anlaşılıyor ki milletin kafası karışık. "Atatürkçüyüm" diyenler 70'e ulaşmış(!) ama "Kemalist'im" diyenler ancak bunun yarısı kadar.

Yine anlaşılıyor ki memlekette sağcı-solcu kalmamış. Demek, bu tasnifi siyasetçinin de terk etmesi şart.

Bazı önemli noktalar:

1. "Bazı insanlar iyi bir ülke yönetimi için geniş yetkilerle donatılmış bir liderin önemli olduğunu, bazıları da kurumların güçlü olmasının daha önemli olduğunu düşünmektedir. Siz hangi görüşe daha yakınsınız" sorusunda, modern kesimlerin 48'i "lider" ve yine 48'i "kurumlar" derken muhafazakârların 63'ü lideri, 33'ü ise kurumları tercih etmiş.

Araştırmacılar bu rakamlardan nazikçe şu sonucu çıkarmış:

"Ancak, muhafazakâr kitlenin otoriteryen eğiliminin yüksek olmasının bir sonucu olarak kurumlara kıyasla lideri daha somut bir otorite figürü olarak tercih ettiği de düşünülebilir." Biz buna "tek adamcılık muhafazakârların kârıdır" diyebiliriz!

2. "Demokrasi en ideal sistemdir" görüşünü benimseme oranı modern kesimlerde 76 iken muhafazakârlarda 68'de kalmış. Yeni Asya'nın işi büyük, yolu uzun...

3. "Temel hak ve özgürlükler mi, toplumsal refah mı" sorusunda modern kesimdekilerin 41'i özgürlüklerden yana ve 52'si refahtan yana tercih kullanmışken muhafazakârların 34'ü özgürlükleri ve 58'i ise refahı öne çıkarmış.

İnsanın "vah başıma gelenler..." diyerek dizini dövesi geliyor. Demek, "ekmek mi hürriyet mi önce gelir" sorusunda doğru cevabın hürriyet olduğunu, "hürriyetini kaybedenin ekmek tercihini bile kaybedeceğini", "hürriyeti elde edenin dilediği cinsten ekmeği de bulacağını" bu toplumun anlaması için her ferdin bir fırın ekmek yemesi lâzım!

4. "Başarı için torpil gerekir" görüşüne modern kesimdekilerin 65'i katılırken muhafazakârların da 59'u iştirak etmiş. Nisbetin muhafazakârlarda azalmasının sebebi, bazı muhafazakârların yirmi senedir ballı parmaklara sahip olması olmasın...

5. Ahlâklı olmak için dindarlığı gerekli görmeyenlerin oranı eğitim düzeyi yükseldikçe artıyor.