Küresel piyasalarda tahmin edilmesi çok zor, tam olarak siyah kuğunun görüldüğü, tarihsel olarak yüksek ve yaygın zararların oluştuğu bir yılı geride bıraktık. Bunda da üç ana etken rol oynadı. ? Biri küresel piyasalarda varlık fiyatlarının, bol ve ucuz para politikası sayesinde şişmiş olmasıydı. Bu şişkinlikler 2022 yılındaki kayıplarla bir ölçüde indirildi. ? İkincisi 24 Şubat'ta patlayan Rusya-Ukrayna Savaşı ile küresel tedarik zincirinde yeni ve kalıcı bir kopma yaşanmasıydı. ? Bu durum enerji krizine de yol açarak, 30 yıllık süper küreselleşme dönemini bitirdi. Savaş sürüyor ve dünyanın yeni jeopolitik çatışma alanlarında sular giderek ısınıyor. ? Üçüncüsü enerji krizinin de tetiklediği yüksek enflasyon karşısında merkez bankalarının ultra gevşek para politikalarına son vermeleriydi. Mart ayında ABD merkez bankası Fed'in başlattığı faiz artırımı tüm dünyaya yayıldı. Fed faizi yüzde 0.25'ten yüzde 4.50'ye çıkardı. ? Enflasyonla mücadeleden sonuç alınmasına ise ABD'den başlandı gibi görünüyor. Bu pozitif bir gelişme ama iş bitmiş, enflasyonla mücadele kazanılmış değil. ? Bu nedenle faiz artırımlarına ve küresel likiditenin geri çekilmesine devam edilecek. Paranın pahalı hale gelmesi ve para musluğunun kısılması bütün varlık fiyatlarını baskılamaya devam edecek. FAİZLERDE İNANILMAZ ATIŞLAR ? Faiz artışlarının asıl büyük kısmının yapıldığı 2022 yılında küresel tahvil faizleri toplamda yüzde 139 arttı. Tüm dünya tahvil faizleri ortalaması yüzde 1.31'den yüzde 3.70'e çıktı. ? En büyük oranlı artışlardan birini de dünya şirketlerinin borçlanma faizini oluşturan Libor oranlarındaki değişme oluşturdu. 3 aylık dolar Libor faizi yüzde 0.21 düzeyinden bir yılda yüzde 4.77'ye yükselerek 21 katlık artış kaydetti. ? Dünyanın temel faizi kabul edilen ABD 10 yıllıkları da yüzde 1.512'den yüzde 3.8790'a yükseldi. Ancak asıl artış 3 aylık hazine bonosundaydı. Yüzde 0.05 olan faiz yıl biterken yüzde 4.37'ye çıktı. Faizdeki değişme yüzde 8.152 düzeyinde. ? Sonuçta tahvillerin toplam piyasa değeri 68.3 trilyon dolardan 59.5 trilyon dolara geriledi. Yıllık bazda 8.8 trilyon dolar veya yüzde 12.8'lik kayıp oluştu. ? Üstelik yıl içinde yeni tahvil ihraçları dikkate alınırsa değer kaybının daha yüksek olduğu hesaplanabilir. ? ABD tahvil piyasasında oluşan zarar ise yüzde 16.5 kayıp olarak ortaya çıktı. İSTANBUL BORSASI DÜNYA BİRİNCİSİ ? SP 500 Endeksi yüzde 18 değer kaybederken dünya borsalarında ortalama kayıp yüzde 20'yi buldu. Teknoloji hisselerinin yer aldığı Nasdaq yüzde 33 düşüş yaşarken gelişmekte olan borsalar yüzde 23.4 geriledi. FİNANSAL VARLIKLARIN 2022 BİLANÇOSU VARLIK 2021 Sonu 2022 Sonu Yıllık Fark DolarTL 13,1278 18,71 42,5 EuroTL 15,0815 19,9835 32,5 Sepet KurTL 14,1046 19,3467 37,1 TLSepet Kur 0,0708 0,0516 -27,1 TLDolar 0,0761 0,0534 -29,8 BitcoinDolar 46,218 16,564 -64,2 Galaxy Cripto Endeksi 2663,4 790,73 -70,3 Kripto Piyasa Değeri (milyar ) 2.211 796 -64 Dolar Endeksi DXY 95,593 103,269 8 EuroDolar Paritesi 1,1368 1,0702 -5,8 JPM Gelişen Ülke Kur Endeksi 52,659 49,885 -5,2 Volatilite Endeksi VIX 21,21 21,67 2,1 Türkiye 5 yıllık CDS () 563,59 513,55 -8,8 Altın (ons, Dolar) 1828,39 1824,26 -0,26 Gram Altın (TL) 779,67 1096,58 40,6 Gümüş (gram, Dolar) 23,268 23,965 2,9 CRB Emtia Endeksi 232,37 277,75 19,5 CRB Emtia Gıda 7955,8 8450,6 6,2 TTF Doğalgaz (MWH, Euro) 70,343 76,315 8,4 Brent Petrol (varil, Dolar) 72,08 85,91 19,2 Buğday (bushel, Dolar) 770,75 792 2,7 Baltık Kuru Yük Navlun Endeksi 2219 1515 -31,7 Bakır (ton, Dolar) 9720,5 8372 -13,8 Libor 3 aylık dolar () 0,20913 4,76729 2179,5 ABD 30 yıllık tahvil () 1,905 3,975 108,6 ABD 10 yıllık tahvil () 1,512 3,879 156,5 ABD 2 yıllık tahvil () 0,7341 4,4279 503,1 ABD 3 aylık bono () 0,053 4,3739 8152,6 Almanya 10 yıllık tahvil () -0,179 2,5645 - Japonya 10 yıllık tahvil () 0,07 0,418 497,1 Türkiye 10 yıllık tahvil () 24,32 8,86 -63,5 Türkiye 2 yıllık tahvil () 22,7 8,75 -61,4 Negatif faizli tahvil hacmi (milyar ) 11.314 112 -99 Küresel tahvil hacmi (milyar ) 68,321 59,554 -12,8 MSCI Tüm Dünya Borsaları 754,828 605,382 -19,8 MSCI Gelişmiş Borsalar 3231,72 2602,68 -19,5 MSCI Gelişen Borsalar 1232,01 956,38 -23,4 MSCI Türkiye Borsası 159,35 292,967 83,8 Nasdaq Bileşik Endeksi 15,645 10,466 -33,1 SP-500 Endeksi 4766 3845 -19,3 Eurostoxx 600 Endeksi 487,8 424,89 -12,8 Bloomberg Global Borsalar Piyasa Değeri (milyar dolar) 121.523 95.591 -20,5 BİST 100 Endeksi 1858 5509 196,5 BİST 100 dışı hisseler 5837 16.577 184 Sanayi Endeksi 3404 8904 161,5 Banka Endeksi 1596 5028 215 Temettü Endeksi 2178 5259 141,4 Halka Arz Endeksi 13.315 48.909 267,3 BİST Tüm Piyasa Değ. milyon dolar 146.203 314.077 114,8 ? Türkiye borsası ise MSCI endeksiyle yüzde 83.8 prim yaptı ve Dünya Borsalar Federasyonu'nun kote ettiği borsalar arasında getiri şampiyonu oldu. BİST 100 Endeksi'nin dolar bazındaki artışı ise yüzde 110'u buldu. ? 6040 hisse senedi ve tahvil portföyü de yüzde 17.5 ile tarihi bir zarar yazdı. Bu zarar 2008 yılının üstüne çıktı. Hatta 1931 yılındaki yüzde 27.3'lük rekor zarardan sonraki en yükseği oldu. PİYASALARDA KAYIP 35 TRİLYON DOLAR ? Sonuçta dünya borsalarının toplam piyasa değeri yıla 121.5 trilyon dolardan başlamışken 96.6 trilyon dolardan kapattı. Borsaların yıllık kaybı 24.9 trilyon dolara vardı. ? Kripto varlık piyasası ise yükselen faizler ve daralacak küresel likidite ortamının etkisi yanında meydana gelen