Şubat ayı öncü verileri dış ticarette yüksek açığın seyrini koruduğunu gösterdi. Şubatta ihracat önceki yılın aynı ayına göre tutar bazında 1.3 milyar dolar ve yüzde 6.4 azaldı. Dış ticaret öncü verisini açıklayan Ticaret Bakanlığı ihracatının yüzde 8,6'sını oluşturan 11 ilde yaşanan deprem felaketinin 1.5 milyar dolarlık aşağı yönlü etkisi olduğuna dikkat çekti. ?Deprem kayıplarını dikkate alsak bile ihracatın durgunluğunu sürdürdüğünü söylemek mümkün. 18.6 milyar dolarlık ihracata 1.5 milyar dolar eklendiğinde geçen yılın şubat ayı ihracatının 200 milyon dolar üzerine çıkılıyor ki, yüzde 1'lik artış demek. ASIL SORUN İTHALAT ARTIŞINDA ?Dış ticaret verilerinin gösterdiği daha önemli konu ise ithalat artışının sürmesiydi. Geçen yılın aynı ayına göre ithalat şubatta 3 milyar dolar veya yüzde 10.6 artarak 30.8 milyar dolara yükseldi. ?Doğal olarak dış ticaret açığı 4 milyar dolardan fazla artışla aylık 12.2 milyar dolara yükseldi ve geçen yıla göre yüzde 52.8 büyüdü. ?Yılın ilk iki aylık döneminde açık 8 milyar dolar ve yüzde 44.7 arttı ki, geçen yıl 110 milyar dolarla tüm zamanların rekoru kırılmıştı. ?Yılın ilerleyen aylarında ithalat hız kesmez veya ihracat artmazsa açıkta geçen yılı rahatça egale edebiliriz. ?Çünkü ilk iki ayda 26.4 milyar dolar açık oluştu ve bu durum geride kalan 10 ayda devam ederse 150 milyar doları deviririz ki, gerçekleşme o aşamaya gelmeden kesilir. Ya alınacak önlemlerle ya da piyasa koşullarının zoruyla. OTOMOBİL HIZLANIYOR ?Açığın bu yıl artmasında ihracatın yavaşlamasından daha çok ithalatın artışı rol oynuyor. İki aylık dönemde artış ihracatta yüzde 1.5'ta kalırken, ithalatta yüzde 15.6'ya vardı. ?Üstelik böyle bir artış dünyada enerji fiyatlarının düştüğü, emtia fiyatlarının artmadığı bir dönemde gerçekleşmesi daha da önemli. ?Nitekim ithalat kalemlerine bakınca da enerji ithalatını gösteren mineral yakıtlarda iki aylık gerçekleşme 1 milyar dolar veya yüzde 6.5 azalışla 15.5 milyar dolara indi. ?Bitişikte yer alan Ticaret Bakanlığı verilerinden izlenebileceği gibi, iki fasılın ithalatında belirgin artışlar var. ?Bunlardan biri otomotiv ithalatı ki, 1.5 milyar dolar veya yüzde 65 artışla iki ayda 3.6 milyar dolara çıkmış. ?Pandemiden dolayı yeterince bulunamayan ve karşılanamayan talep ile dünya otomotiv üretiminin normalleşmesi çakıştı. Üstüne düşük faiz oranları ve seçim yılının gelmesi de otomobil talebini iyice güçlendirdi. ?Bu nedenler değişmeden ithal otomobil talebinin kısa zamanda hız kesmesi beklenmeli. Koşullar değişmezse ithalat artışının devam edeceği beklenir. İTHALAT ARTIŞI İKİ KALEMDEN ?Gündeme getireceğimiz ikinci kalem hem çok daha büyük açığa yol açıyor hem de gizemini koruyor. ?Çünkü iki aylık altın ithalatı 1.3 milyar dolardan 9.6 milyar dolara çıktı. Yıllık artış yüzde 615 ve 8.3 milyar dolar. ?Zaten iki aylık toplam ithalat artışı 9.7 milyar dolar kadar. Altın ve otomotiv kalemlerindeki ekstra artış da tam buna eşit. ?Yine de enerji ve emtia fiyatlarındaki kısmı gerilemeden dolayı bu iki kalem dışındaki ithalat miktar bazında veya reel bir artış olduğunu söylemek mümkün. ?Bu da seçim öncesi ekonomik canlılık, düşük faiz oranları ve yüksek enflasyonun iç tüketimi artırmasından kaynaklanıyor olsa gerek. ÖNCE 5.2, SONRA 4.4 MİLYAR DOLAR ?Altın ithalatındaki büyük artış ise çok dikkat çekici. Ocak ayında 5.2 milyar dolardan sonra şubat ayında 4.4 milyar dolarlık daha altın ithal edildi. ?Hem miktar hem de değer olarak ocak ayındaki altın ithalatı tüm zamanların en yükseğine çıktı. 68 ton altın ve 5.2 milyar dolarlık