Ömre bedel gece

ABDULLAH YILDIZ

"Üç Aylarda Kısa Sûreler" derslerimiz Kadir suresiyle devam ediyor: Sure mealen şöyle:

"Rahmân Rahîm Allah'ın adıyla. 1-Biz o Kur'an'ı Kadir gecesinde indirdik. 2-Kadir gecesini sana bildiren nedir 3-Kadir gecesi, bin aydan hayırlıdır. 4-O gecede, Rablerinin izniyle melekler ve Ruh (Cebrail), her iş için iner dururlar. 5-O gece, esenlik doludur. Ta fecrin doğuşuna kadar."

"Kadr"; 'güç, hüküm, takdir, kader, değer, şeref, azamet' manalarına gelir. Kur'an'ın bu gecede indirilişinin geceyi şereflendirip kadrini yücelttiğini belirtmek üzere ona bu isim verilmiştir. Duhân3'de "Biz onu mübarek bir gecede indirdik" denilerek bu gecenin bereketli, hayırlı, uğurlu, önemli ve kutsal bir gece olduğu açıkça söylenir (Bu gecenin Şaban'ın yarı gecesi olan Berat gecesi olduğu da söylenmiştir). Sûrenin ilk âyetinde Kur'an'ın bu gecede, Bakara185'te de Ramazan ayında indirildiği belirtilir. Buna göre Kadir gecesinin Ramazan ayı içerisinde bulunduğu açıktır; ama hangi gecesi olduğuna dair farklı görüşler -Mevdudi'ye göre, yaklaşık 40 görüş- vardır. Bir hadiste ilk vahyin Ramazan'ın 27. gecesinde geldiği (Buhârî, Bed'ü'l-vahy 3; Müslim, İman 252); buna göreKadir gecesinin 27. gece olduğu genel bir kabul ise de son on gecesi veya son gecesi içinde inmeye başladığı rivayeti de vardır. Tefhimü'l-Kur'ân'da, Kadir gecesinin faziletlerinden feyz alınabilmesi ve insanların bir gecelik ibadetle yetinmeyip daha fazla gecede ibadet etmeleri için Efendimizin Kadir gecesine belli bir geceyi tayin etmemiş olabileceği belirtilir.

"Biz onu Kadir gecesinde indirdik" âyetindeki"o" zamiriyle Kur'an kastedilmiştir. İnzal Kur'ân'a delalet eder. Bu gece Kur'an'ın inişine sahne olup bu olayla büyük değer kazandığı için ona 'leyletü'l-kadr' dendi.

"Bilir misin nedir Kadir gecesi" âyetine cevap veren sonraki âyetlerde bu gecenin önemi, hayır ve bereketi vurgulanır. Duhân sûresinde de Kur'an'ın"mübarek bir gecede" indirildiği, hüküm ve hikmet içeren bütün işlerin bu gecede ayrıldığı, belirlendiği ifade edilir (443-4).

Kadir gecesinin bin aydan hayırlı olduğunu bildiren 3. ayet bu gecede yapılan ibadetlerin, içinde Kadir gecesinin bulunmadığı bin aydakilerden daha değerlisevaplı; başka bir yoruma göre ise bin sayısı çokluktan kinaye olduğu için Kadir gecesinde yapılan ibadet ve iyiliklerin diğer bütün zamanlarda yapılanlardan daha çok sevaplı olacağını ifade etmiş olmaktadır. Bin ay uzunca bir insan ömrü olduğuna göre, Kadir gecesinde hayatında yeni bir hayırlı sayfa açabilen kimse "ömre bedel" bir iş yapmış olur.

Bu gece Allah'ın vereceği görevleri üstlenmek üzere melekler ve ruh yeryüzüne inerler. 4. âyet