En çok dinlenen şarkı ve kültürel yozlaşma
Türkiye'de AKP iktidarındaki yozlaşmanın etkilemediği alan kalmadı. Siyaset, yargı, eğitim, akademi başta olmak üzere toplumsal çöküşün izleri her yerde. Son olarak bunun müzikteki yansımalarından biri ortaya çıktı.
Dünya çapında kullanılan müzik platformu Spotify'ın verilerine göre 2024'te Türkiye'de en çok dinlenilen şarkı Era7capone, Batuflex ve Narco'dan "Cıstak" olmuş. Açıkçası böyle bir şarkı olduğunu da bilmiyordum. İnternette bulup dinleyeyim dedim ama 2 dakika 16 saniye tahammül edip tümünü dinleyemedim. Aynı ritim ve vuruşların üzerine konuşma tarzındaki sözlerin eklendiği, tüm dünyada çok yaygınlaşan türdeki şarkılardan biri.
Yanlış anlaşılmasın; hip-hop kültürünün bir parçası olan rap şarkıların çok başarılı ve güzel bulduğum örnekleri var. Fakat kötü olanları da çok; "Cıstak" da bunlardan biri. Müziğin herhangi bir yaratıcılık içermemesine ek olarak özellikle sözlerinin içeriği berbat. Ne demek istediğimi anlatmak için bir kısmını alıntılıyorum:
"Aldım marka, bakmıyo'm faturasına
Adı Katarina, verdim tam arasına
Dedi, 'Lütfen tekrar gel ara sıra'
Güzel mi güzel, onun arabası var
Batu sıradan biri, hani semtçi falan
Melis Niş-taşı University kasa
Müziğimi cinsiyetçi bulmuş, hoş bakmamış
Bana hoş bakarsın, söyle, kaç paraya
Tanıştım Bebek'te, adı Natasha
Dedim, 'Uzatma bebek, yat aşa'
Batuflex'le piyasayı baş aşa
İnan bana, inanmam ben aşka"
İnsanların "Hadi, cıstak, cıstak, cıstak Manitalar ıslak, ıslak, ıslak" diye nakaratına eşlik ettiği, cinsiyetçilik, köşe dönmecilik, marka ve bir şeyler tüttürme bağımlılığını yansıtan şarkı, tam olarak yozlaşan kültürün ürünü.
KAPİTALİST KÜLTÜRÜN DAYATMALARIBu konuyu düşünürken yıllar önce Amerika'da yaşanan bir tartışmayı anımsadım. Rapçi Eminem, 2000 yılında Marshall Mathers LP'yi yayımlayınca müzik dünyasında ödüllere boğulmuştu. Burada yazamayacağım kadına şiddeti özendiren, kadınları ve LGBT üyelerini aşağılayan şarkı sözleri ve videolarına karşın bir fenomene dönüştürülmüştü. Toplum adeta bir histeri halindeyken az da olsa Eminem'e eleştiri yöneltenler de vardı ve onun hayranlarının hakaretlerine maruz kalıyorlardı.
O sırada müzik yazıları da yazdığım için merak edip Eminem'in konserine giderek durumu gözlemlemek istedim. Daha sonra iki festivalde daha sahnede izledim. Hatta 2012'de Teksas'taki festivalde sahneye çıktığında, ergenlik çağındaki gençlerin delirmiş gibi anormal hareketlerle tezahüratta bulunduğuna tanık oldum; üzerinde durduğumuz balkonda tepişmeden dolayı çökme tehlikesi yaşanmıştı.