Astronomların Atlas 3 isimli yıldızlararası cismi 29 Ekim'de dünyaya çok yakın bir mesafeden geçti ama bu kez de benim için gol olmadı. Oysa ben "doğal olmayan" bu yıldızlar arası kütlenin dünyamıza yumuşak bir iniş yapmasını, Washington DC'den yapılan bir canlı yayınla (Hüseyin Günay işine geri döndüyse Türkçe olarak kendisinden) ellerindeki yüksek teknoloji ile dünyayı hakimiyetleri altına aldığını bildiren bir metni okumalarını bekliyordum. Beklenen olmadı tabii.. Dünyamız hâlâ aynı dünya, umutlar başka bahara kaldı. E ne demişler dağ size gelmiyorsa siz dağa gidin, yolluğumu hazırlayıp İslam medeniyetinin en şaşalı günlerinin yaşandığı, 12'nci yüzyıl Endülüs'üne, bugünün İspanya Sevilla'sına kısa bir gezi yapayım, dedim..
Gözlerinizi belertmeyin, sizi başlıkta ters köşeye çekip, gezi yazısı okutma niyetinde değilim. Bu üç günlük gezimde tecrübe ettiğim, başka bir yapay zeka kullanımından söz etmek istiyorum.
Bir tarihi siteyi turist rehberi olmadan, o sahanın tarih ve kültürüne nüfuz etmiş bir mihmandar olmadan gezmenin ne feci bir şey olduğunu, cimriliğim tuttuğu için aval aval gezdiğim Efes ziyaretimde anlamıştım. Aya Sofya ziyaretimde daha şanslıydım, küçük eniştem beraberinde bir turist rehberiyle geldiğinde bu ziyaretimizin tadı yıllarca damağımızda kalacak bir tarih dersi, bir estetik şölen olacağından habersizdim.
El Hamra Sarayı'nın kapısında özel tur satan hanımefendi bir rehber isteyip istemediğimizi sorduğunda geçmişten tecrübe edinmiş biri olarak (bir zahmet yani…) bu defa daha cömert davranma taraftarıydım. Fakat kişi başına 70 Euro istediklerini duyunca kafamın içinde birden bire ampuller yandı. Her dili bilen, dünyanın en büyük kütüphanelerin yalamış yutmuş ChatGPT yanımda idi. Üstelik paraya kıyıp Plus üyeliği de almıştım, telefonumun şarjı da fena sayılmazdı, öyleyse ne duruyorduk…
ChatGPT'yi açıp gezintime bu sabırlı ve bilgili rehber öncülüğünde devam ettim.
Sarayı ve bahçesini dolaşırken hangi fotoğrafı çektiysem büyük bir özenle sorularımı yanıtladı GPT. Hatta bazen sesli görüşme modunu açıp, kamerayı da paylaşarak eserlerdeki bazı alanları hususen parmağımla işaret edip sorduğum da oldu. "Doğru mu anlıyorum, Endülüs kelimesi ile Vandal kelimesinin bir bağlantısı mı var" gibi follow up soruları da sormadım değil… Dedim ya özenle, hatta sabırla cevapladı sorularımı.
Bir yandan da yanımızdan geçen turist kafilelerini göz ucuyla kesiyordum. Onlarda da kulaklık vardı, turist rehberleri bir tür yaka mikrofonundan konuşuyor peşi sıra takip eden ziyaretçiler usul usul dinliyordu… Diyebilirim ki ChatGPT ve benim diyaloğum daha interaktifti. Siz de telefonunuza bir bluetooth kulaklık ile bağlıysanız pahalı turist kafilelerine katılanlardan ne farkınız var Endülüse yakışacak en hafif tabirle söyleyeyim, sefanız olsun…

4