Piyasalarda 'poyraz' etkisi

Rusya'nın Ukrayna'yı fiilen işgal etmesi piyasaları derinden sarstı, kuzeydoğudan esen soğuk rüzgâr (poyraz) ciddi dalgalanmaya neden oldu. Borsalarda sert satışlar, emtia fiyatlarında ise aynı sertlikte yükseliş görüldü. Rusya, Avrupa ve Türkiye'nin olduğu kadar dünyanın da önemli enerji ve tahıl tedarikçilerinden biri. İlk önemli tepki petrol ve altından geldi denebilir.RUSYA-Ukrayna arasında uzun süredir devam eden gerilimin savaşa dönüşmesi piyasaları alt üst etti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kararı ile Rus ordusunun Ukrayna'yı işgale başlaması sonrasında borsalarda satışlar görüldü. Emtia fiyatlarında da yükselişler yaşandı. Brent petrol 100 doların üzerini test ederken "güvenli liman" ihtiyacına bağlı olarak altının ons fiyatı 1.974 dolar seviyesini gördü. Benzer hareketler buğday başta olmak üzere tarım emtialarında da vardı. Özetle, tarım, enerji, maden ve sanayi emtialarında önemli bir dalgalanma yaşandı. İşgalin yaşandığı perşembe gününün ardından cuma günü piyasalar daha sakindi. Altın, petrol ve emtia fiyatlarında gerileme, borsalarda toparlanma çabaları hakim oldu. Sıcak çatışma devam ederken Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, Ukrayna'daki askeri operasyondan sonra müzakerelere geri döneceklerini belirtti ve şu ifadeleri kullandı: "Ukrayna Silahlı kuvvetleri Putin'in çağrısına cevap verir vermez direnmeyi ve silahlarını bıraktığı anda müzakerelere hazırız. Kimse onlara saldırmayacak, kimse baskı yapmayacak." Ardından gelen Rusya'nın Ukrayna müzakereleri için Minsk'e bir heyet göndermeye hazır olduğu açıklamaları piyasları bir parça da olsa rahatlattı. Ancak bu söylemelere rağmen işgalin sürmesi ve çatışmaların devam ediyor olmasının altını çizmekte yarar var.RUSYA VE ÇİN GÖRÜŞMESİABD ve Avrupa Birliği'nin Rusya'ya yönelik yaptırımlarının bu aşamada pek işe yaradığı söylenemez. Zira, Rusya geçtiğimiz dönemde elini oldukça kuvvetlendirdi. Rusya Merkez Bankası'nın son olarak rezervleri 639.4 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Ek olarak ambargolara 60 ay dayanacak bir ekonomik modelleme yapıldığına dair haberler geçti. Ayrıca Avrupa'ya sattığı doğalgaz ve petrolün Avrupa için anlamını biliyor. Avrupa'nın en önemli petrol ve doğalgaz ithalatçısı. Şubat ayının ilk günlerinde Kış Olimpiyatları'nın açılışı için Pekin'e giden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile görüşmüş ve daha fazla doğalgaz satışı dahil çok sayıda anlaşma hazırlığında olduğu açıklanmıştı. Bu görüşmede Rusya'nın Tayvan konusunda da Çin'i desteklediği ve Çin'in kendi parçası olarak gördüğü Tayvan'ın bağımsızlığının kabul edilemeyeceği, yönünde açıklamalar geçmişti. Yani Rusya bir bakıma Çin gibi bir dünya devini de yanına almış. Ayrıca, birçok konuda ittifak yaptıkları önceden beri bilinen bir durum. Zaten Ukrayna olayına Çin'in sessizliği, işgal demekten kaçınması bundan sebep olsa gerek. Tam pandemiden çıktık, çıkıyoruz derken Rusya-Ukrayna, bir de üzerine Çin-Tayvan meselesi patlar mı onu bilemeyiz, dünyada bunca mesele varken dileriz olmaz.İZLENECEK YOLA BAĞLI Buradan piyasalar için bir çıkarım yapacak olursak, belirsizlik sürüyor. Rusya, Kırım gibi Ukrayna'yı önce işgal, sonra ilhak mı edecek Yoksa kendine ait bir yönetim oluşturduktan sonra geri mi çekilecek, bilinmiyor. Rusya'da ilk gelen açıklamalar sanki ikinci şıkkın daha olası olduğunu gösteriyor. Piyasaların seyri de biraz savaşa ve Rusya'nın nasıl bir yol izleyeceğine bağlı olacak. Savaşın sürmesi ve genişlemesi, her ne kadar ilk olumsuz fiyatlamalar yapılmış olsa da piyasaları baskı altında tutabilir. Bu aşamada biraz uzak ihtimal ama müzakere yolunun açılıp bir anlaşma zemini doğarsa bu durum piyasalara olumlu yansımalar gösterecektir. Cuma günkü toparlanma çabalarına rağmen temkinli görünüm korunuyor.FED NE YAPACAKABD Merkez Bankası (Fed) son toplantısında para politikası konusunda kendine bir yol haritası çizmişti. Mart ayından itibaren varlık alımlarının sonlandırılması, faiz arttırımlarının başlaması ve sonraki süreçte de bilanço küçültme operasyonlarının başlaması yönünde karar alınmıştı. Hatta Fed yetkilileri ve bazı ABD'li yatırım bankalarının 25 veya 50 baz puanlık adımlarla 5'den 9'a kadar varan faiz arttırım sayılarını tartışılıyordu. Rusya'nın Ukrayna'ya girmesiyle bu kararın değiştiğine yönelik henüz net bir açıklama yok, daha erken. Bu durum 15-16 Mart tarihlerinde yapılacak Fed toplantısında netleşecektir. Ama bu arada Fed para politikası konusunda bazı açıklamalar gelmeye başlamadı değil. ABD'li yatırım bankası Goldman Sachs, "Son gelişmelerin Fed'in mart ayında 50 baz puan faiz arttırma olasılığını düşürdüğünü, jeopolitik riskin yaklaşan toplantılarda Fed'in 25 baz puan faiz artışını durdurmasını beklemediği" yönünde görüş açıkladı. San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, Fed'in bilançosunu, politika sıkılaştırma döngüsünde daha hızlı bir şekilde azaltması gerektiğini ancak sürecin de kademeli ve öngörülebilir olması gerektiğini söyledi. Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, Fed'in ABD üzerindeki herhangi