Programa çıkar mısınız Peki ne kadar

1991 seçimlerini hatırlayacak kadar yaşı yetenler herhalde o ismi asla unutmamışlardır:

Hasan Peker.

20 Ekim 1991, Türkiye'de özel televizyonlarla gidilen ilk genel seçimdi.

Daha önce TRT'de YSK'nın ilgili kanun maddesi okunarak açılan zorunlu bir propaganda süresini kullanabilen partiler, ilk kez siyasi reklam filmleriyle seçmenin karşısına çıkmıştı.

Mesut Yılmaz'ın ünlü Fransız reklamcı Seguela'ya yaptırdığı reklam filmi, Sezen Aksu'nun Hadi Bakalım şarkısından uyarlanan klip ilk akla gelenlerden.

Ama büyük partiler dışında adaylar da reklam filmleriyle televizyonlarda yer alıyorlardı.

Özellikle de bir aday; Hasan Peker.

Hasan Peker, DYP Tekirdağ milletvekili adayıydı.

30'lı yılların başında Çorlulu genç bir işadamıydı.

Paraya kıymış ve kendisine bir şarkı besteletip, bir reklam filmi yaptırmıştı.

Artık kaç kere dinlediysem şarkısı bile aklımda hala: "Hasan Peker, delikanlı, yeni kanlı. İşçinin, köylünün, esnafın sesi"

Hasan Peker, milletvekili seçildi. Merak edenler varsa 64 yaşında, siyaseti bırakmış işlerinin başında.

Ama eğer Hasan Peker bugün mesela Çorlu Belediye Başkanlığı'na aday olsaydı, televizyonlara çıkmak için reklam filmi yayınlatmasına gerek kalmazdı.

Neden mi

Karar TV'de hafta üç gün Elif Çakır'la program yapıyoruz. Programa bu aralar tabii ki dikkat çeken, genel seyirciler için de ilginç olabilecek belediye başkan adaylarını konuk olarak çıkartıyoruz.

Ama belediye başkan adayları ve basın danışmanları davetleri duyunca bir süre duraklıyorlar, başka bir şey denmesini bekliyorlar.

Sonra da biraz fazla teşekkür ediyorlar.

Ne de olsa bizim işimiz programımıza iyi konuklar çıkarıp, izlenmek ve konuşulmak.

Bu kadar teşekküre ne gerek olabilir!

Nihayet İstanbul'da seçimlere giren ama fazla iddialı olmayan bir partinin adayı bu teşekkürlerin sebebini açıkladı.

"Çünkü siz program için ücret talep etmiyorsunuz."

Sonra da ne kadar ücret ödeyerek hangi kanallara çıkabildiklerini anlattı.

Kendisini ancak bu şekilde finanse eden Youtube kanallarından, sosyal medya influencerlarından bahsedilmiyordu.

Ülkenin önde gelen ulusal haber kanallarından bahsediliyordu.

Belediye başkan adaylarını ulusal haber kanallarına çıkarmak için ücretler 150 bin ile 250 bin arasında gidip geliyor.

Bazı kanallarda çıkılacak programa, popüler spikerlere göre tarifeler değişiyor.

Akşam kuşakları daha pahalı iken, gündüz kuşaklarında bir 10 dakika konuşmak daha az maliyetli olabiliyor.

Hatta bu işte aracılar bile ortaya çıkmış.

Bir televizyon programına konuk olmak artı bir gazeteye haber olmak diye paketler bile satılmaya başlanmış.

Bu iddiaları kontrol etmek ise çok zor olmadı.

Konuştuğum belediye başkan adayları, basın sorumlularının tamamı bunu artık olağan bir iş kampanya kalemi olarak kabul etmişlerdi.

Herkes bütçesine göre kanallara çıkıyor.

Hatta bir basın danışmanı "Onlar gelip bizden parayla konuk olmamızı istemiyorlar, biz sesimizi duyurabilmek için başvuruyoruz, rica ediyoruz, onlar da bize bu tarifeleri sunuyorlar" diyerek durumun aslında herkes için ne kadar efektif bir çözüm haline geldiğini anlattı.

Gerçekten de ona yakın iddialı parti ve bu partilerin yüzlerce büyük il ve ilçede adayları var.

Bu isimlerin çoğu ulusal bir medya için çok da ilginç konuklar değiller.

Mesela beş büyük partinin büyükşehirlerin belediye başkan adaylarına bile yer vermek bayağı bir iş ve saat demek bir televizyon için.

İşte bu sınırlı ekran süresini kullanım hakkı o yüzden değerli hale geliyor, piyasayı oluşuyor.

Bu çok gizli bir bilgi de değil. Sadece önemli haber kanallarını bir gün izleyince zaten kendiniz durumun farkına varıyorsunuz.

Çünkü bir anda ulusal bir haber kanalının ekranında Şanlıurfa Haliliye Belediye Başkan adayı görünüyor.

10 dakika ekrana projelerinden görüntüler de getirilerek güya konuk olduğu programda kendini anlatıyor.

Böylece bütün Türkiye, Haliliye'deki yeşil alan sorununu öğrenmiş oluyor.

Bu yapılırken başında, sağında, solunda bunun bir tanıtım ya da reklam olduğuyla ilgili bir ibare yer almıyor.