Diyanet İşleri Başkanlığı'nın 15 Ağustos 2025 tarihli "Kul Hakkı Ateşten Gömlektir" başlıklı Cuma hutbesindeki miras hukukuyla ilgili ifadeler tartışma yarattı.
Hutbe metninde, kız çocuklarının mirastan tamamen dışlanmasına karşı çıkılırken, İslam miras hukukunda yer alan ve erkek çocuğa kız çocuğunun iki katı pay verilmesini öngören ölçülerin korunması gerektiği vurgulandı.
Metinde tartışmaya neden olan bölüm şöyle:
"Değerli Müminler! Karşılıklı rıza olmadan Yüce Rabbimizin koyduğu miras ölçüsünü değiştirmek ilahî adalete aykırıdır. Dolayısıyla kişinin; kız çocuklarını mirastan mahrum bırakması, kız çocuklarının da Allah'ın takdir ettiği hakka razı olmaması kul hakkıdır…"
Aslında bu Diyanet'in bu konudaki hutbesi değil.
Bizzat Diyanet İşleri Başkanı, iki yıl önce bizzat okuduğu hutbede miras hukukundan bahsetmişti.
Bir okuyalım:
"Oysaki miras paylaşımında İslam'ın koyduğu ölçülere riayet etmemek, büyük bir günah, ağır bir vebaldir. Kız çocuklarına haklarını tam vermemek, evlendikleri için onları mirastan mahrum bırakmak, hiçbir vârisin istemediği değersiz mülk ve arazileri onlara layık görmek apaçık bir zulümdür. Ayette buyrulduğu üzere yetimlerin mirasla ilgili haklarını gasp etmek ateşten bir parçayla karnı doldurmaktır. Bir kimse adaletten ayrılmamak şartıyla çocukları arasında malını paylaştırabilir. Mirasın tamamını veya bir kısmını çocuklardan birine hibe ederek diğerlerinin haklarını çiğnemek ise adaletten sapmaktır. Nitekim Resul-i Ekrem (s.a.s), "Allah'tan korkun ve evlatlarınız arasında adaletli olun." buyurmaktadır.
Allah'ın koyduğu bütün kurallar gibi miras taksiminde yer alan ölçüler de insan fıtratına en uygun hükümlerdir. Günümüzdeki bütün olumsuzlukları ve miras paylaşımında yaşanan sıkıntıları ortadan kaldırmanın yegane yolu, İslam'ın getirdiği adalet ilkesine hakkıyla riayet etmekten geçmektedir.
Kur'an-ı Kerim'de miras taksiminde haksızlık yapanların acı sonları şöyle haber verilmektedir; "Kim Allah'a ve Peygamberine isyan eder ve O'nun koyduğu sınırları aşarsa, Allah onu ebedi kalacağı cehennem ateşine atar. Onun için elem verici bir azap vardır." O halde, geçici dünya menfaatlerine aldanarak ve hırslarımıza kapılarak Yüce Rabbimizin mirasla ilgili belirlediği sınırları asla ihlal etmeyelim. Her hak sahibine hakkını verelim, kul hakkı yemeyelim. Miras paylaşımında merhamet ve hakkaniyeti, insaf ve adaleti gözetelim. Unutmayalım ki, mirasta Rabbimizin taksimine razı olmayan ve hakkından fazlasına göz dikenlerin sonu, dünyada hüsran, ahirette ise elem verici bir azaptır."
Evet burda miras hukukunda en adil uygulamanın İslam hukuku olduğunu söylemiş başkan. Ama bugün tepki çeken, doğrudan kadınları işaret eden o cümleyi kurmamış: "…kız çocuklarının da Allah'ın takdir ettiği hakka razı olmaması kul hakkıdır…"
Peki şimdi neden bu cümleyi kurmak ihtiyacı hissetti
Eleştirenlere karşı çıkanlar ne yapsın Diuanet camide İslam'ın hükmünü hatırlatmasın mı diyor
Haklı bir savunma.
Ama İslam'ın pek çok hükmü var. Mesela Diyanet doğrudan muhatabı olan kadınlara gönderme yaptığı gibi faiz konusundaki hükümleri Hazine Bakanlığı'nı, Merkez Bankası'nı, bankaları işaret ederek bu haramdır diye bir hutbe irad edebilir mi