'Süreç' ve ana muhalefet

Yakın siyasi tarihin canlı tanığı... Darbeden (27 Mayıs 1960) sonra yapılan ilk seçimde (15 Ekim 1961) milletvekili seçildi... Aralıksız 19 yıl İzmir milletvekilliği yaptı...
Yeni bir darbe olana kadar (12 Eylül 1980) milletvekili idi.
Ali Naili Erdem... 98 yaşında.

Zengin bir siyasi kariyer... Çalışma Bakanlığı... Sanayi Bakanlığı... Başbakan Yardımcılığı... Milli Eğitim Bakanlığı.
Ali Naili Erdem ile süreci konuştuk... Terörsüz Türkiye.
Dedi ki:
- İsmet İnönü'lü, Süleyman Demirel'li, Bülent Ecevit'li yılları çok iyi biliyorum... Konu dış politika ve ulusal sorunlar olunca iktidar partisi lideri ile ana muhalefet partisi lideri ortak bir tavır sergilerlerdi.

DEVLET GELENEĞİ
Süleyman Demirel'in Başbakan, İsmet İnönü'nün de CHP Genel Başkanı... Ana muhalefet lideri olduğu... 1960'lı yıllar.
İktidar-muhalefet ilişkilerinin gergin olduğu bir dönem.
Fakat... Konu dış politika ise... Durum değişiyor.

Söz Ali Naili Erdem'de:
- Süleyman Bey derdi ki... 'Dış politika konusunda Başbakan olarak ben ne biliyorsam, İsmet İnönü de mutlaka bilmeli...' 1961'den itibaren hep böyle oldu... İnönü, Başbakan iken de, dış politika konusunda Adalet Partisi liderine (önce Ragıp Gümüşpala... Sonra Süleyman Demirel) bilgi verirdi.

DEVLET ADAMLIĞI-1
Celal Bayar... Demokrat Parti'nin 4 kurucusundan biri... İlk Genel Başkanı.
1946... Parti kuruluyor... Celal Bayar, basın toplantısı yapıyor... Yanında Adnan Menderes.
Yabancı gazeteci, "Demokrat Parti'nin izleyeceği dış politikayı" soruyor.
Bayar'ın yanıtı:
- İktidar partisi ile iç meselelerde çok çatışacağız... CHP'yi eleştireceğiz... Fakat dış politikada... Ülkenin kaderiyle ilgili konularda... Müşterek hareket edeceğiz... Bu yönde İsmet Paşa ile tamamen mutabıkız.

DEVLET ADAMLIĞI-2
Siyasetin... İktidar muhalefet ilişkilerinin gergin olduğu dönem... Darbe öncesi... 1959.
Başbakan Adnan Menderes, İngiltere'ye gidecekti.
Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulacağı Londra Antlaşması için.

CHP Genel Başkanı İsmet İnönü... Başbakan Adnan Menderes'e bir mesaj gönderdi:
"Sayın Başbakan İngiltere'de olduğu sürece muhalefet görevini askıya alıyoruz... Menderes, bütün Türkiye'nin desteğini arkasında bilsin."
Adnan Menderes'in uçağı... Gatwick Havaalanı'na 4.5 kilometre kala düştü... 10 can kaybı... 17 Şubat 1959.
Yaralı Adnan Menderes iyileşip dönünce... Ankara Garı'nda, karşılayanlar arasında İsmet İnönü de vardı.

TARİHTEN BİR YAPRAK
Kıbrıs Barış Harekâtı... 1974... Bülent Ecevit Başbakan.
Süleyman Demirel... Adalet Partisi Genel Başkanı... Ana muhalefet lideri.
Meclis Grup Toplantısı.
Süleyman Demirel, kürsüye çıkıyor.
Gerisini... Adalet Partisi Meclis Grup Başkanvekili Ali Naili Erdem anlatsın:
Süleyman Bey dedi ki: "Kıbrıs davası, sadece iktidarın