Zaman tünelinden bir olay... Dönemin çılgın projesi... Sapanca Gölü ile Sakarya Nehri arasında kanal açılması.
Bitinyalılar ve Bizanslılar döneminde bile düşünülmüş. Osmanlılar zamanında uygulanmaya konulmuş. Ama... İşin içine rüşvet girmiş... Ve vazgeçilmiş.
Sonra... Kaptan-ı Derya Sinan Paşa, ciddi bir etüt yaptırmış. Yine rüşvet... Yine engelleme.
Aradan zaman geçmiş... Kanal bir kez daha gündeme gelmiş... Hatta kazı bile başlamış.
Fakat... Bölgedeki bazı kişilerin girişimi... Rüşvet... Yatırım durdurulmuş.
Dürüstlüğün bedeli
Devlette rüşvetin yaygın olduğu dönem... Sultan İbrahim devri... Ancak...
Vezir-i Azam (Başbakan) Kara Mustafa Paşa, dürüstlüğüyle meşhur bir devlet adamı... Rüşvete karşı. Fakat... Kara Mustafa Paşa'nın dürüstlüğü... Onun felaketi olur.
Saraydaki yolsuzluklara engel olma çabaları nedeniyle... Öldürülür.
Sen misin rüşvete karşı olan
Dönem... Kemankeş Ali Paşa'nın vezir-i azam olduğu dönem.
Rüşvet olayları artınca... Şeyhülislam (dini konularda en yüksek görevli), Kemankeş Ali Paşa'ya nasihatte bulunur... Rüşvetten uzak durmasını söyler. Ve... Şeyhülislam, görevden uzaklaştırılır.
Başka bir Şeyhülislam... Ömer Hulusi Efendi... Rüşvet almaz... Ricayla iş yapmaz... Sonrasını tahmin edersiniz... Görevden alınır.
İngiltere
Sadece Osmanlı'da değil... Osmanlı'nın çağdaşı olan devletlerde de durum farksız... Örneğin; İngiliz gemiciler, denizde yakaladıkları korsanları tutuklayıp sorumlulara teslim edeceklerine, bazen rüşvet alıyorlar... Ve korsanları bırakıveriyorlar.
Beylerbeyi olayı
Osmanlı döneminde, maliye işlerine bakan en önemli görevliler defterdarlar.
Madeni para (sikke) basımında yetkili olan bir Musevi, Defterdar Mahmut Efendi'ye bir öneride bulunur:
"Askerlerin maaşı, ayarı bozuk sikke ile ödensin."
Bunun için, defterdara 200 bin akçe rüşvet verilecektir. Mahmut Efendi, kabul etmez.
Bu sırada, Rumeli Beylerbeyi Mehmet Paşa devreye girer... Rüşveti alır. Ve... Yeniçeri maaşları bozuk sikke ile ödenmeye başlanır.
Sonuç... Tarihe, "Beylerbeyi olayı" olarak geçen ayaklanma yaşanır.
Kilisede rüşvet
Kitap... Sayfa 105... Başlık: "Ortodoks kilisesi içinde rüşvet."
Geçmişte neler yaşanmış neler... Ahmet Mumcu, teker teker ve kaynak göstererek anlatıyor.
Ölü gömmek için rüşvet alan rahipler bile var. Ruhani mevkiler, parayla satılıyor.
En küçük rütbeli papazlardan metropolitlere kadar hepsi, tayin yetkisi olanlara para vermek zorundalar. Zaman zaman patriğe kadar hediyeler verilerek mevkiler garanti altına alınıyor.
Sayfa 209... Diğer kiliselerin durumu.
"Ortodoks Kilisesi'nden sonra en çok uyruğu olan Ermeni Kilisesi için de yukarıdaki açıklamalarımız genellikle geçerlidir... İstanbul Ermeni patriği, kilisedeki rahiplerden bazen zorla olmak pahasına bile para istiyor."
Akdeniz devletleri
İspanya... Savaşta, rüşvet alarak kaleleri düşmana teslim eden İspanyol komutanlar bile var. Yine İspanya... Ve serbestçe ticaret yapabilmek için krala para vermek zorunda kalanlar.
Akdeniz ülkelerinde rüşvet üstadı ise İtalyanlar... Romalılar döneminden itibaren.
Venedik'te... Küçük memurluklar parayla satılıyor. Büyük memurluklar ise zenginleşmek isteyen Venedikli ailelerde.