İşsizliğin olmadığı coğrafya
TRABZON
Karadeniz'de... Ordu, Giresun, Rize'de... Ve elbette Trabzon'da gündem, günlük hayat.. Çocukların eğitimi... Ve ekonomi.
Ekonomi, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Erkut Çelebi'nin söylemiyle... 4 ayaklı:
"Çay... Fındık... Turizm... Ve balık."
Dolaştığımız yerlerde sorun da dinledik... Şu anda en önemli sorun... "Çalıştıracak işçi bulamamak."
TSO Başkanı Erkut Çelebi'ye takıldık:
- Ankara, Malatya, Yozgat, Niğde, Uşak... Nereye gitsek milet, işsizlikten yakınıyor... Karadenizli, 'İşçi bulamıyoruz' derken, şaka mı yapıyor
- Hayır... Şakayı severiz ama bu dediğimiz şaka değil... Eleman bulamıyoruz... Çalışmak isteyen buyursun gelsin.
Herkes işine bakınca
Vali Aziz Yıldırım'a sorduk... Trabzon'da ne kadar yabancı var Afgan... Suriyeli... Başka ülkelerden
Aldığımız yanıt "14 bin."
Karadenizli ile yabancıların uyumuna gelince...
Vali Yıldırım, "Sorun yok" dedi:
- Suriyeli, fındık topluyor... Gürcistan'dan gelen çay topluyor... Afganlar, hayvancılık yapıyorlar... Hiçbir sorun çıkmıyor.
Valilik'te "açık kapı"
Aziz Yıldırım... Trabzon Valisi... Dolaşmayı seviyor... Vakfıkebir, Çaykara, Of, Sürmene, Akçaabat...
Herkesi dinliyor... Makam odasının kapısı açık.
Çay veya fındık üreticisi de geliyor, sivil toplum lideri de, esnaf da.
Trabzon'daki yabancıların temsilcileri de.
Yabancılardan kastımız turistler değil.
Afganlar... Gürcüler... Suriyeliler... Çalışmaya... Çay, fındık toplamaya gelenler.
TSO Erkut Çelebi, "Derdimiz çalıştıracak eleman bulamamak" diye, yakınmakta haklı.
Uçurum
Fındık... Karadeniz'in Doğu'sunda da, Batı'sında da en çok konuşulan konulardan.
Doğu ile Batı arasında, üretim açısından, uçurum var.
Gazetelere manşet bile oluyor.
Örneğin... Kuzey Ekspres Gazetesi... Okuyalım:
Zonguldak, Trabzon'u üçe katladı.
Fındık üretiminde Doğu-Batı uçurumu.
Rekolte... Trabzon'da dekar başına 60 kilo, Zonguldak'ta ise 170 kilo.
Trabzon yaşlandı mı
Eyyüp Ergan... Trabzon Ticaret Borsası Başkanı.
"Trabzon yaşlandı" diyerek, söze başladı:
Fındığın ana üretim bölgesiyiz... Fakat ağaçlarımız yaşlı... Bahçelerin yenilenmesi, makineli tarıma geçilmesi şart... Üretim her geçen yıl azalıyor... Mutlaka, bunun önüne geçmeliyiz.
Klasik tartışma
Fındık fiyatı... Bitmeyen tartışma... Mitingler bile yapılır... Her dönemde.
Hükümet... Bir fiyat açıklar.
Muhalefet... "Az" diye bağırmaya başlar... Basın toplantıları... Protestolar.
İktidarda Demirel olmuş, Ecevit olmuş, Özal olmuş, Erbakan olmuş... Fark etmez.
Bu yıl, en düşük fiyat, 130 lira olarak açıklandı... Çeşitli desteklerle ortalama 133 lira.
Muhalefet az buldu... "160'tan aşağısı olmaz" diye tutturdu.
Karadenizli... Ne diyor
Ordu Ticaret Borsası Başkanı Ziver Kahraman dedi ki:
- Fiyat, iyi olmasına iyi de... Fiskobirlik, üreticinin parasını geç ödüyor... 45 gün sonra... Daha erken ödese üretici bayram yapacak.
Hesap, kitap
Trabzon Ticaret Borsası kalabalık... Gelen giden çok... Fındık üreticileri de.
Sorduk... "Haliniz nedir" diye.
Başkanları konuştu... Eyyüp Ergan:
Verilen fiyatı üretici de iyi karşıladı, sanayici de.
Muhalefet, 160 liradan söz ediyor... Kim istemez ki... Fakat açıklanan fiyatın dünya piyasası ile örtüşmesi lazım... Eğer 160 olsaydı, sanayici fındık satışında