Bugün... Dokuzuncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in ölüm yıldönümü.
Darbe... Muhtıra... 6 defa giden, 7 defa gelen Başbakan.
Sürgün... Hamzakoy... Zincirbozan... Mahkemeler... Siyaset yasağı... Ve... Efsanedeki Zümrüdüanka kuşu gibi küllerinden yeniden doğan siyaset ve devlet adamı.
Hani... Ne derler Siyasette... "Aksakal." Onunla anımız çok... Günlüklerinin bir kısmı bizde.
Bugün... Arşivimizden... Not defterimizden... Demirel'den siyaset dersleri... Kulaklara küpe olacak sözler.

Devlet işi... 'Medeni icap'

Recep Tayyip Erdoğan... Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ilk Başkan'ı... Meclis'te yemin edeceği günün sabahı... Demirel'in evindeydim... Sabah kahvesi.
"Meclis'e... Yemin törenini izlemeye gideceğimi" söyledim... Ve sordum:
- Şu anda milletvekili olsaydınız ne yapardınız Demirel'in yanıtı... Kelimesi kelimesine:
Yemin törenine katılırdım.
Olay bir noktadan sonra parti işi değildir... Devlet işidir.
Bir Cumhurbaşkanı var... İster oy ver, ister verme... O herkesin Cumhurbaşkanı.
Eğer o benim Cumhurbaşkanım değil dersen, bu seni başka bir Cumhurbaşkanı aramaya iter... Bunun da adı sivil itaatsizliktir.
Milletvekilliği yapsaydım Meclis'te Cumhurbaşkanı'nın yemin töreninde bulunurdum... Medeni bir icap bu.

Dava... Ve makam

Siyasette... Herkes, bir yere gelmek isteyebilir... Doğaldır... Ne dersiniz
Süleyman Demirel'den aldığım yanıt:
Siyasette davaya talip olunur... Makama değil.
Eğer sen bir davanın adamıysan, davaya talip olursun... Davadaki başarın seni makama götürür.
Şunu da unutma... Çok önemli... Müktesebatın (geçmişin... Kariyerin) sana kefil mi Halk, buna bakar.

Siyaset nedir

Belki 40 değişik tanımı var... Bir defasında bu konu açılınca... Demirel'in sözleri... Not defterimden:
Siyaset, dosta tavsiye edilmeyecek, düşmana da bırakılmayacak bir iştir.
Siyaset, zaman alır... Sabretmeyi bileceksin.
Ve kendi yolunu kendin açacaksın.

Fıkra... Her zaman güncel

Siyasi parti sayısı çok... Ay geçmiyor ki yenisi kurulmasın... Ve her parti kuran da çok iddialı.
Kimi... İlk seçimde iktidar olacağını söylüyor. Kimi... Yüksekten uçuyor: Yüzde şu kadar oyum var.
Kahvaltı sohbeti... Bunları konuşuyorduk... Demirel, bir fıkra anlattı:
- Yahudi, oğluna kendi elbisesini giydirmiş... Sonra da karşısına geçip bakmış... Ve demiş ki: Vay be! Bizim oğlan, ne kadar da çabuk büyümüş.

Kamuoyu

Nedir Ne değildir Kamuoyu, ne ister Siyasetçiden ne bekler
Demirel'den dinlediklerim... Ve not ettiklerim:
Kamuoyu, aslan gibidir... Her gün yeni şeyler arar... Yeni bir şey söylemeni bekler.
Aslan, günde 6 kilo et yer.
Kamuoyu da öyledir... Her gün önüne bir şeyler koyman gerekir.
Ama boş laf değil... Dedikodu değil... Proje koyacaksın... Ümit vereceksin.

Formül

Siyasetçiyim... Başarılı olmak istiyorum... Bunun bir sırrı var mı Ya da formülü
"Tecrübe küpü" Demirel'den yanıt:
1. Sebat edeceksin... Yılmayacaksın... Çok çalışacaksın.
2. Eğer azimliysen... Kararlıysan... İnanç sahibiysen... Ve iddialıysan... Himalaya Dağları'na bile tırmanırsın.
3. İnsanları seveceksin... Onları önemseyeceksin.

Halksız demokrasi

Başbakan iken... Muhtıra döneminde... Darbe sonrasında... Muhalefet yıllarında... Cumhurbaşkanlığı yaparken... Demirel'den defalarca dinlediğim bir söz:
"Halksız demokrasi taraftarları."
- Lütfen konuyu açar mısınız Kimleri kastediyorsunuz Demirel'den aldığım yanıt:
Sabah, akşam demokrasiden söz eden, fakat halktan korkanları kastediyorum.
Halka cahil diyenleri, halktan kopuk olanları, halkı aşağılayanları kastediyorum.
Bunlar... Kendi başarısızlıklarının nedenlerini halkta arayanlar.

Hırs ve akıl

Siyasetçi... Bir yere gelebilmeyi çok ister... Büyük aşk gibi. Hırs... İhtiras...