14 Mayıs... Beyaz devrim
ÇAKIRBEYLİ
Atatürk'ten altın söz... Üstelik 24 ayar... Büyük liderin unutulmaz manifestosu:
"Milli irade, kendi istikametinde bir nehir gibi dolup taşacaktır... Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir."
Bugün 14 Mayıs.
27 yıllık tek parti iktidarının kansız ve darbesiz, ezici bir çoğunlukla el değiştirdiği günün yıldönümü.
1950... Seçim... Ve milli iradenin haykırışı:
"Yeter! Söz milletindir."
BAĞIMSIZ
Bağımsız adaylar... Her seçimde mutlaka vardır... 14 Mayıs 1950 seçimlerinde de vardı.
Ama... Hemen hepsi sandıkta kaldı.
Sandıktan çıkmayı başaran ise... Bir kişi:
Mardin'den... Yüzde 0.6 oy alan... Kemal Türkoğlu.
SANDIK
Yakın tarihin zaman tünelinde bir gezinti... TBMM, seçim kararı aldı... 24 Mart 1950.
Siyasi parti sayısı 11.
Seçime katılan ise... Sadece 3 parti:
Cumhuriyet Halk Partisi... Demokrat Parti... Ve Millet Partisi. 14 Mayıs 1950... Sandıklar açıldı:
Demokrat Parti... Yüzde 55.2 oy... Çıkardığı milletvekili 416.
Cumhuriyet Halk Partisi... Yüzde 39.6 oy... 69 milletvekili.
Millet Partisi... Yüzde 4.6... Sadece bir milletvekili... Kırşehir'den... Osman Bölükbaşı.
KADIN OLMADAN ASLA
Bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 118 kadın milletvekilimiz var... Yetmez... Az... Daha da artmalı.
Fakat... Gerilere bakınca... Buna da şükür.
14 Mayıs 1950 seçimlerinde Meclis'e 3 kadın milletvekili girebildi:
Halide Edip Adıvar... İzmir.
Nazlı Tlabar... İstanbul.
Tezer Taşkıran... Kars.
KIRILMA NOKTASI
Demokrat Parti'nin ezici bir çoğunlukla tek başına iktidara geldiği 14 Mayıs 1950 seçimleri, Türk siyasi yaşamında büyük bir değişim.
Önemli bir kırılma.
Siyaset... Elitlerin tekelinden çıktı ve... Halkın eline geçti.
Unutmayalım ki...
1950... Türkiye'nin nüfusu 20 milyon 900 bin. Ve bu nüfusun yüzde 75'i kırsalda.
O nedenledir ki... Seçkinler, Demokrat Parti'ye oy verenlere, "Cahiller... Hasolar... Memolar... Dağdaki çobanlar" dediler.
Bu elitist söylem, bugün bile var.
Süleyman Demirel'i, Turgut Özal'ı, Recep Tayyip Erdoğan'ı tek başına iktidara getiren seçmene neler söylenmedi ki.
Demirel'e... "Çoban Sülü" denilmedi mi
"Dağdaki çoban ile... Profesörün... Mankenin... Doktorun, mühendisin oyu bir mi" diye sorulduğunu hatırlayalım.
DEMOKRASİ ÇINARININ ALTINDA
Aydın... Koçarlı ilçesine bağlı Çakırbeyli'deyim... Adnan Menderes'in doğduğu topraklarda.
Çakırbeyli... Eski köy... Aydın, büyükşehir statüsüne geçince... Mahalle oldu.
Adnan Menderes'in çay içtiği tarihi demokrasi çınarının altında... Dedeleri, babaları, Menderes'in çiftliğinde çalışanlarla... Ki çoğu emekli, sohbet.
Halk... Sistemin iki büyük partisinden... AK Parti ile CHP'den.
Gündemleri:
Huzur... Terörsüz Türkiye... Ekonomi... Emekli maaşları... Tarım, hayvancılık... Ve elbette herkesin dilinde Büyük Atatürk'ün altın sözleri:
"Egemenlik ulusundur."
İL SAYISI... 63
Cumhuriyet Halk Partisi... Adaylığını koyan 226 milletvekilinden 188'i seçimi kaybetti.
Başbakan Şemsettin Günaltay dışında, bütün bakanlar Meclis dışında kaldı.
TBMM Başkanı Şükrü Saracoğlu... Sandıktan çıkamayanlar arasında.