Süleyman Demirel, "Demokrasinin yıkılışı içten ve dıştan alkışlandıkça, sistemi yerleştirmek güçtür" demişti.
12 Mart 1971... Muhtıra... Demokrasiye saplanan hançer. İçeride alkışlandı mı Evet... Hem de nasıl Dışarıda alkışlandı mı Evet, evet, evet.
12 Mart... Budur. Ve... Acı gerçek ise şudur. Türk siyasetinin kara deliği:
İçeride, demokrasi kültüründen yoksun... Darbe ve muhtıra seven... Çok. Dışarıda, Türkiye'nin tökezlemesini bekleyen, alkış tutmaya hazır çevreler... Onlar da çok.

MUHTIRA ÖNCESİ
Başbakan Demirel... Yanında bakanları... Sovyetler Birliği ziyareti: 19-29 Eylül 1967.
Cumhuriyet tarihinde, bu kadar uzun bir ziyaret yok.
Demirel... Pek çok yatırım anlaşması imzaladı... Birkaçı:
Aliağa Rafinerisi... Arpaçay Barajı... Seydişehir Alüminyum Tesisleri... İskenderun Demir-Çelik Fabrikası... İstanbul-Moskova aktarmasız tren seferleri.
Bu ziyaret ve anlaşmalar sonrası... Demirel'in suyu ısınmaya ve muhtıraya giden yola taşlar döşenmeye başlandı.

CIA DEVREDE
Amerika'dan ünlü bir gazeteci geldi... Cyrus Sulzberger. Başbakan Demirel ile görüştü... Sordu:
- Türkiye, aks mı değiştiriyor
- Hayır... Türkiye, denge politikası izliyor.
ABD, dengeyi sevmez... Kendisine itaat edilmesini ister. Denge, ABD'yi rahatsız etti. Ve... Amerika derin devleti... CIA... Demirel'in kuyusunu kazmayı kafasına koydu.

YÜCE MECLİS... VE... SIFIR TEPKİ
Muhtıra... Saat 13.00'te radyoda okundu... Özeti:
"Hükümet istifa... Yoksa ordu ülke yönetimine el koyacak."
Saat 15.00... Türkiye Büyük Millet Meclisi toplandı. Başkanvekili... Fikret Turhangil. Kâtip üyeler... Nuri Çelik Yazıcıoğlu... Kenan Aral.
Muhtıra... Parlamento'da okundu... Milletvekillerinden tepki sıfır.
Yüce Meclis... İçinden çıkardığı ve güvenoyu verdiği meşru hükümetin arkasında duramadı. Muhtırayı... Yırtıp çöp kutusuna atamadı.

KIRMIZI ÇİZGİ
Richard Nixon... ABD Başkanı... Ankara'ya özel temsilcisini yolladı: Dışişleri Bakan Yardımcısı Elliot Richardson.
Özel temsilci... Başbakan Demirel'e bir mesaj getirmişti... ABD Başkanı'ndan: "Türkiye, haşhaş ekimini derhal yasaklasın."
Demirel'in tepkisi... Devlet arşivlerinde var:
Türkiye'nin toplam haşhaş üretimi 120 ton.
Çok büyük kısmı ABD'ye gönderiliyor... İlaç sanayiine.
Amerika'yı rahatsız eden uyuşturucu Uzakdoğu'dan gidiyor... Altın üçgen diye bilinen ülkelerden.
Haşhaş ekim alanlarını daraltabiliriz... Ama tamamen yasaklamamız imkânsız... Zira benim köylümün geçim kaynağı.
Vay sen misin koca ABD'ye bu tepkiyi gösteren Dost ve müttefik Amerika, Başbakan Demirel'in adının üzerini kırmızı kalemle çizdi.

ALKIŞ TUTANLAR
Muhtıra... Hükümetin istifası... Ve yaşananlardan birkaç satır başı:
Üniversite... Hemen ses verdi... Örneğin, Ankara Hukuk Fakültesi'nden iki şöhretli profesör görüş bildirdi... Bülent Nuri Esen... Bahri Savcı: "Muhtıra, Anayasa'ya uygundur."
Sivil toplum kuruluşları... Meslek odaları... Muhtırayı alkışlama ve destek mesajı yayınlama yarışına girdiler... Birkaçını söyleyelim... Türk Hukuk Kurumu... DİSK... Türk-İş... Mimarlar Odası... Devrimci Avukatlar Derneği... Öğretmenler Sendikası... Devrimci Gençlik Federasyonu.

SOLA VURULAN BALYOZ
Muhtıra verenler... Sol ağırlıklı sanılıyordu... Sol kesimin ayakta alkışlaması bundandı. Ama... O da ne Muhtıracılar, sağ gösterip sola yumruğu çakıverdi.
18 Mart 1971... İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, derhal teslim olması istenenlerin listesini yayınladı. 547 kişi... Kimler yok ki Liste uzun... Birkaç isim yazalım:
Yaşar Kemal... Uğur Mumcu... Prof. Tarık Zafer