6-7 Eylül'de Dünya Mirası Kastamonu İnisiyatifi Başkanı Zeynep Esen'in ev sahipliğinde iki gün süren yoğun bir programla Kastamonu'yu yeniden tanıdık.

Pek çok farklı alan ve uzmanlıktan gelen inisiyatif üyeleri Kastamonu ve çevresinin doğal, kültürel ve tarihsel mirasına sahip çıkarak yerelden evrensele köprü kurmak ve bölgenin sürdürülebilir gelişimine katkıda bulunmak amacıyla büyük bir özveriyle çalışıyor.

Kastamonu çok nitelikli ve kentlerine sahip çıkan insanlar yetiştirmiş. Kente büyük emeği geçen Dr. Atıf Uğurlu'nun ilk ve kurucu başkanı olan inisiyatif, Pompeiopolis Müzik ve Tiyatro Festivali lansmanı vesilesiyle bu geziyi düzenledi. Zeynep Hanım'ın önünde yoğun bir proje takvimi var. Kastamonu antik çağ, Osmanlı ve Cumhuriyet'e dair önemli ve unutulmaz izler taşıyor. Devlet, yerel yönetim ve kentin ileri gelenleri bu potansiyelin farkında. Birlikte uyum içinde ve elbirliğiyle şehrin potansiyelini ortaya çıkarmak için canla başla çalıştıklarını gördük. Yapılan çalışmalar dünya standardında, diğer illerimize örnek olmalı.

İki günde toplamda neredeyse 200 km'lik yol katettiğimiz programın ilk durağı Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi oldu. Şehirde ve insanlarda büyük iz bırakan Kastamonu eski Valisi Dr. Enis Yeter'in ilk projelerinden olan bu merkez, Türkiye'nin ilk ve tek Şapka Müzesi'ne de ev sahipliği yapıyor. Merkezin Müdürü İlknur Aynan adeta kendini müzeye adamış. Müzede sergilenen 1300'ün üzerinde şapkanın toplanmasında bizzat emek vermiş. Hâlâ göz bebeği olan kentle yakın olarak ilgilenen Enis Bey'in kültürel mirasa sahip çıkan yaklaşımı yerel yönetimlerde örnek model olarak uygulanmalı.

Program dahilinde UNESCO dünya mirası listesinde yerini almış olan Kasaba Köyü Mahmutbey Camii'ni ziyaret ettik. 1366 senesinde yapılan camiyi Kastamonulu sanat tarihi hocası ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Fakültesi eski dekanı Prof. Dr. Zeki Alpan'dan dinledik. Caminin 1994 senesinde çalınan nadir ahşap oyma ve işlemelere sahip kapısı, yerel gazeteci Abdülkadir Akın'ın haberleri sayesinde gündem olmuştu. Birkaç gün sonra bulunan tarihi kapı şimdi müzede güvende. Zeki Hoca'yla epey sohbet etme fırsatımız oldu. Kastamonu'yu ve tarihini akademiye uzun yıllar emek vermiş hocamızdan dinlemek bir başka.

POMPEIOPOLIS'TEN TAŞKÖPRÜ'YE

Atatürk'ün Taşköprü'ye gelişinin 100. yılı vesilesiyle Taşköprü'yü de ziyaret ettik.

Taşköprü sarmısağıyla tanınıyor ama tarihi çok eskilere dayanıyor. Pompeiopolis antik kenti, kazı başkanı, Karabük Üniversitesi'nden Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük ve ekibi tarafından gün yüzüne çıkartılmaya başlanmış. Ekip Zeugma ile yarışacak güzellikteki ikonik mozaiğini de ortaya çıkartmış. Kazı tamamlanıp gezilebilecek bir noktaya geldiğinde Taşköprü turizmine ve ekonomisine çok katkısı olacak. Gastronomi, doğa, tarih ayaklarıyla birlikte ilçenin turizm deneyimi zenginleşecek.

ÖRNEĞİ AZ BULUNUYOR

Yinelemek gerekiyor, Kastamonu'nun daha hareketli, gerçek bir turizm kenti olması gerekiyor. Dünya Mirası Kastamonu İnisiyatifi'nin oluşumuyla bunun izleri daha çok görülmeye başlandı. Hele Karadeniz bölgesinin en büyük antik kenti olan Pompeiopolis'in 1970'lerden sonra yapılan kazılarda ortaya çıkan anıtsal hali bölgede heyecan uyandırıyor. Kent ismini, kurucusu olan meşhur Roma Komutanı Pompeius Manus'tan (MÖ 106-48) almış. Pompeius, Pontus Kralı VI. Mithridatis'i MÖ 66 yılında yenince Karadeniz bölgesinin iç kısımlarında kurduğu 7 yeni şehre Romalı eski askerleri yerleştirmiş. Bu kentlerin en büyüğü Pompeiopolis... Şimdiye kadar kazılan ve tarama yapılan 3 bin dekarlık alandan Gökırmak nehri geçiyor. Zımbıllıtepe'deki geç antik villanın bulunuşu her şeye heyecan katmış, Türkiye'de bulunan en büyük üç Roma villasından biri olarak kabul edilen bu yapı kazı sürecini hızlandırmaya ve korumaya yönelik bir anlayışı egemen kılmaya başlamış. Antik kentte amfitiyatro ve odeon alanları da bulunuyor.

EFES'LE KIYASLARSAK...

Türk, İtalyan, Polonyalı ve Rumen araştırmacılardan oluşan bir ekibin yer aldığı ilk çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Uluslararası İşbirliğinde İtalya Dışişleri Bakanlığı, Floransa ve Roma Üniversiteleri ve MedA Vakfı, Antik Akdeniz gibi kurumların takdirini ve mali desteğini alıyor.

Karadenizlilerin 'aculluğuna' bakarsak
2 bin yaşındaki bu kentin ortaya çıkarılması çok uzun yıllar alacak.

İzmirli bir gazeteci dostumuz "Siz acele etmeyin, Efes yıllardan beri kazılıyor, ki bu ancak işin daha yüzde 10'u" dedi.

Taşköprü kent tarihi müzesini de gezme fırsatımız oldu. Müze 1890'lı yıllarda 'Redif Taburu' olarak inşa edilen binada yer alıyor. Taşköprü tarihini pek çok farklı konu ve alan üzerinden misafirlerine tanıtıyor. Yemek, eski adetler, şehir planları, günlük yaşam hem objeler hem de dijital deneyimlerle sunulmuş. Belediye Kültür İşleri ekibindeki gençler ve rehberler konularına çok hâkim ve ilçelerini tanıtmak için çok heyecanlılar.

OYA ERGÜN KONSERİ

Dünyaca tanınan Türk soprano Oya Ergün ve ekibi, İTÜ Konservatuarından Süleyman Şenel hocanın koordinatörlüğünde nefis bir konser verdi. Hem aryalar hem de Kastamonu türkülerini seslendirdi. Kastamonulular hemşerilerinin konserlerinden çok mutlu oldular. Çok zarif bir sanatçı olan