Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın yurtdışı seyahatlerine artık daha fazla dikkat kesiliyorum. İlk başta rutin faaliyetler gibi görünen bu ziyaretlerde büyük meselelerin konuşulduğu, stratejik kırılmalara yol açacak zor konularda müzakere yapıldığı ortaya çıkıyor.Ağustos 2023'te gerçekleşen Bağdat ziyaretinin ardından Kalkınma Yolu hızlandı, Irak'la terörle mücadelede işbirliğinde beklenmedik bir seviye yakalandı, Pentagon'un Irak-Suriye terör koridoru planına ağır bir darbe vuruldu. Benzer şey ABD ile ilişkilerde de yaşandı. Washington'la sorunlu başlıklarda pozitif ilerleme sağlandı. Fidan'ın Mart ayında ABD'ye yaptığı ziyaretin ardından iki ülke Suriye ve PKK gibi iki önemli başlığı gündemine aldı. Gelinen noktada ABD'nin Suriye'den çekilme planını ve terör örgütü PKK'nın ABD'siz bir Suriye'de ne yapacağını konuşuyoruz (Örgütün sözde yerel seçimler gündemi bu sürece karşı bir girişimdi. İkinci kez ertelendi.) Fidan'ın geçtiğimiz günlerde gerçekleşen Çin ziyaretini (3-5 Haziran) de bu perspektiften okuyorum. Ziyaret oldukça önemlidir. Sonuçlarını ilerleyen zamanlarda göreceğimiz bir diplomatik dip dalga yaratması beklenir. PEKİN DAHA BÜYÜK BİR ANGAJMAN PEŞİNDEFidan'ın Çin ziyaretinde iki konu dikkat çekti. Birincisi BRICS'le ilgili açıklamalar, bir diğeri Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne yapılan ziyaretti. BRICS konusu bir hayli önemli. Ona geleceğim ancak önce Fidan'ın çantasındaki dosyalara değinmem gerekiyor. Ankara Pekin'de üç konuyu öne çıkardı. Birincisi küresel gelişmeler. Malum, ABD'nin stratejisi bölgesel ya da küresel düzlemde sivrilen güçleri etkisiz kılmak üzerine kurulu. Bu küresel düzeyde Çin'le, bölgesel düzeyde ise Türkiye ile çeşitli konularda sorunlar yaşamasına neden olduoluyor. Bu da iki ülkenin uluslararası meselelere bakışında bazı noktalarda kesişime neden oluyor. Filistin konusuna neredeyse aynı pencereden bakılıyor. Ukrayna'da adil ve kalıcı bir barışın tesisi konusunda ortak anlayış var. Tayvan konusunda Ankara Çin'in toprak bütünlüğünü destekliyor. Ankara Çin'le her iki tarafın kazançlı çıkacağı güçlü bir işbirliğini, Pekin ise Türkiye ile daha büyük bir angajmanı arzuluyor. Açıklamalardan anlaşılan bu. Çin Devlet Başkan Yardımcısı Han Cıng "Pekin, Çin-Türkiye kapsamlı stratejik işbirliğini yeni bir seviyeye çıkarmaya istekli" dedi. Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi konuyu biraz daha açtı. "İki ülke her türlü hegemonya ve güç siyasetine karşı çıkmalı" ifadelerini kullandı. NÜKLEER DE KONUŞULDUTürkiye'nin refah odaklı bir diplomasiye yöneldiğini daha önce yazmıştım (Yeni Diplomasinin Şifreleri, Temmuz 2023). Çantadaki ikinci dosya buydu. Fidan'ın, Pekin'de iki ülke arasındaki ticaret açığının (2023 rakamı 41,7 milyar dolar) kapatılması konusunda net mesajlar verdiği biliniyor. Ankara'nın beklentisi dünyada 1,3 trilyon dolarlık yatırım pastası bulunan Çin'in Türkiye'ye ayırdığı dilimi büyütmesi. En stratejik konu ise nükleer enerji: Ankara, nükleerde Pekin'le işbirliği arıyor.Fidan'ın Pekin'den sonraki durağı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ydi (Cumhurbaşkanı Erdoğan 2012'de bölgeyi ziyaret etmişti.) Fidan Pekin'deki basın toplantısında Urumçi ve Kaşgar'ı Türk-İslam şehirleri olarak tanımladı. Muhataplarına "Çin'in egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı duyuyoruz. Ama Türklerin kültürel haklarının korunması konusunda hassasız" mesajı verdi.FİDAN DAVETLİ OLARAK KATILACAKŞimdi gelelim BRICS meselesine.. Dışişleri Bakanı Fidan, Pekin'de BRICS gibi farklı platformlarda çeşitli ortaklarla yeni işbirliği fırsatlarını aramaya devam edeceklerini söyledi. Hatta önümüzdeki günlerde (10-11 Haziran) Rusya'da düzenlenmesi planan BRICS toplantısına da katılacağını duyurdu (BRICS toplantısına davetli olarak katılacak). Fidan'ın bu açıklaması dikkatleri çekerken ulusal medyada "Çin kaynaklarına"