"Atın bütçeyi denizlere" demiştim.

Bundan altı ay önce, 12 Aralık, 2021'de Karar'daki köşemde yukarıdaki başlığı attığım yazıyı kaleme almıştım.Yazıda mega projelerde verilen dövize endeksli gelir garantileri üzerinden 2022 bütçesinde belirlenen ödeneklerin anlamını yitirdiğini belirttim. Bu nedenle de bütçede yer alan ödeneklerin yıl içerisinde yetersiz kalacağının altını çizdim.Değerli okur "geleceğin en önemli özelliği gelmesidir." Tabii ki altı ay geçti ve gelecek yine geldi.Benim 6 ay önceden öngördüğümü yetkililer 20 Haziran, 2022'de nihayet gördüler ve TBMM'ye ek bütçe sundular.Ek bütçe için gösterilen gerekçelerinden birisi de "mal ve hizmet alım giderlerindeki artışlardır."Peki, mal ve hizmet alım giderleri neden artıyorİzin verirseniz ben de buna bir gerekçe sunayım.Nasıl mıGelin başlayalım.GELİR GARANTİLERİNİN BÜTÇE ÖDENEKLERİDeğerli okur ulaştırma mega projelerinde verilen gelir garantilerini artık hepiniz biliyorsunuz. Normalde köprülerde verilen dövize endeksli olarak gelir garantilerinin geçen araç sahiplerince ödenmesi gerekiyor. Ancak ücretler pahalı olduğundan sizler bu köprüleri tam kapasitede kullanmıyorsunuz. Verilen garanti ile gerçekleşen gelir arasındaki fark milli bütçeden ödeniyor.Bütçe yükünü düşürmek için gişelerde sözleşme ücretleri düşük tutuluyor. Bu defada sözleşme ücreti ile düşük ücret arasındaki pay yine milli bütçeden ödüyor. Buna da "katkı payı" deniliyor.Yani köprüden geçen sürücü ödediği ücretin yanı sıra vergileriyle bir de katkı payı ödüyor.Bizim gibi bu köprüleri kullanmayan vergi mükellefleri ise vergileriyle her gün ama her gün köprülerden geçmediğiniz için bütçeden ödenen ücretin tamamını fonluyor.Bu ücretler bir de dolar ise ABD, Avro ise AVRO bölgesi enflasyonuyla her yılın sonunda artırılıyor. Dövize endeksli ücretler her yılın başında Türk Lirası'na çevrilir ve bu ücretler bir yıl boyunca geçerli kalırdı. Son yıllarda yaşanan kur atakları nedeniyle, biricik şirketleri mağdur olmasın diye bu artışları yılda iki defaya çıkardılar.(Değerli okur aramızda kalsın lütfen. Şirketler yılda iki defa artıştan da memnun değilmiş. Bunlar adına yetkililerden rica ediyorum. Şirketlerin zarar etmemesi adına gelin ücretleri her gün güncel kurlara göre ayarlayalım. Köprü borsası kuralım yani) Sonuçta artan kurlar nedeniyle gelir garantileri ve bütçeden yapılan ücretlerde dramatik artışlar yaşandı. Ek bütçenin gerekçesinde söylenmese de mal ve hizmet alım giderlerinin artmasının önemli nedeni kur artışlarıdır.Ek bütçe yapılmasaydı 15 Haziran, 2022 kurları üzerinden yaptığım bir tahmine göre şehir hastanelerinin 2022 yılı ödeneğinin Sağlık Bakanlığı bütçesi içerisindeki payı 35'e ulaşmıştı.Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) bütçesinde ise durum daha vahim olacaktı. Ulaştırma gelir garantilerinin yıllı başlangıç bütçesiyle karşılanması mümkün olmayacaktı.Ek bütçe ile Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve KGM'nin garanti ödeneklerinin artırılması sonucunda bütçelerde bir mali alan yaratacaktır.Değerli okur hatırlarsınız Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı ek bütçeyi gerekçelendirirken "artan gelirimizi ek bütçeyle topluma geri vereceğiz" demişti.Bu şirketler de toplumun bileşenleri değil mi Allah aşkına Ne yani siz refah içerisinde yaşarken bu şirketler mağdur mu edilecektiı Vicdanınız bunu kabul eder miydi Neyse garanti ödemelerindeki artışın ek bütçeden ödenmesi toplum vicdanını rahatlattı. Değerli okur gelin siz gene de rahatlamayın!Ben hâlâ endişeliyim.KÖPRÜLERİN ÜCRETLERİOtoyolların ve köprülerin ücretleri eskiden her senenin başında Türk Lirası'na çevrilirken, son dönemin popüler iktisat politikası "liralaştırma yaklaşımı" çerçevesinde yılda iki defaya