Sosyal Güvenlik hangi değişikler yapılacak

Vergi ve sosyal güvenlik başta olmak üzere çeşitli konuları içeren kanun teklifi 17 Ekim Cuma günü TBMM Başkanlığına verildi. Toplamda 36 maddeden oluşan "Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 631 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler tarafından Meclis Başkanlığına sunuldu. Kanun teklifinde yer alan 8 madde, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda öngörülen değişiklikleri içeriyor. Bu değişiklikleri ve gerekçelerini ele alalım...

Kanun teklifinin genel gerekçesinde 'sosyal güvenlik sisteminin aktüeryal dengesine olumlu katkıda bulunacak' düzenlemelere yer verildiği ifade ediliyor. Sosyal güvenlikte aktüeryal denge oranı, aktif (çalışan) sigortalı sayısının pasif (emekli) sigortalıya bölünmesi ile bulunur. Ülkemizde 2022 yılında 2,01 olan aktüeryal denge 2023 yılında yapılan EYT düzenlemesinin de etkisiyle şu anda 1,60 seviyelerine düştü. Kanun değişikliklerinin hedefinin sosyal güvenlik gelirlerinin artırılarak sistemin sürdürülebilirliğine katkı sağlamak olduğu görülüyor.

Teklifin genel gerekçesinde yer verilen sosyal güvenliğe ilişkin değişiklikleri aşağıda sıralayarak neler getirdiğini kısa ifadelerle belirtelim...

1. İşveren prim teşviğinin imalat hariç 4 puandan 2 puana indirilmesi. İmalat dışı sektörlerdeki işverenlere sağlanan 4 puanlık Hazine prim teşviki 2 puana indirilmektedir.

2. Prime esas kazanç tavanının asgari ücretin 7,5 katından 9 katına çıkarılması. Sigortalıların emekli aylıkları ve diğer sosyal güvenlik haklarının iyileştirilmesi amaçlanmaktadır.

3. Emeklilik prim oranının işveren hissesinin 1 puan artırılması. İsteğe bağlı sigorta, tarım işçileri, bazı kısmi süreli çalışanlar ve ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanların malullük, yaşlılık ve ölüm (MYÖ) sigortaları prim oranları yüzde 20'den yüzde 21'e yükseltilmektedir. Ayrıca MYÖ sigortaları prim oranının işveren hissesi yüzde 11'den yüzde 12'ye çıkarılmaktadır.

4. Gelir ve aylık bağlanmış olanlarda prim borçlarının gelir ve aylıklarından kesilmesinin sağlanması. SGK'den gelir veya aylık alanların, kendi sigortalılığı ve/veya hak sahibi olduğu kişinin sigortalılığı nedeniyle oluşan genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin borçları, yüzde 25 oranını geçmemek üzere gelir veya aylıklarından kesilmesi öngörülmektedir.