Kamu'da toplu pazarlık dönemi

Kamu işçileri ve memurlar ile Hükümet arasında 2 yıllık yürürlük süresi olan toplu sözleşmeler yapılır. Takvim olarak tekli yıllarda yapıldığı için 2025 yılı kamu işçileri ile memurların toplu pazarlık döneminin gerçekleşeceği bir yıl olacaktır.

Kamuda çalışan yaklaşık 600 bin işçinin toplu iş sözleşmesi başlama tarihleri işkollarına ve işletmelerine göre farklı zamanlarda olmaktadır. Kamu işçilerinin önemli bir bölümünün toplu iş sözleşmesi yürürlük tarihleri 1 Ocak ve 1 Mart tarihlerini kapsamaktadır.

İşçiler TİS'leri ne zaman başlayacak

Mevzuata göre toplu iş sözleşmesi süresinin bitmesinden önceki 120 gün içinde, sendikalar yeni sözleşme için yetki başvurusunda bulunabiliyor. Kamu işçileri adına toplu iş sözleşmelerini yürütecek sendikalar önce yetki tespiti için müracaat ederler. Yetki belgesine itiraz yoksa veya yapılan itiraz reddedilmişse ilgili sendikaya Bakanlıkça yetki belgesi verilir. Taraflar toplu iş sözleşmesi görüşmelerine başlar.

Askeri fabrikalar, hastaneler, karayolları, demiryolları, devlet su işleri, elektrik üretim santralleri, orman genel müdürlüğü ve bakanlık teşkilatlarında çalışan kamu işçileri için 2025-2026 yıllarını kapsayacak toplu iş sözleşmesi taslakteklif metinlerini sendikalar hazırladı. İşçi konfederasyonları da "Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü" için hazırlıklarını devam ettiriyor. Bu kapsamda Türk-İş Konfederasyonu 22-23 Ocak tarihlerinde Başkanlar Kurulu'nu toplayarak bu konuyu masaya yatıracak. Hak-İş ise sendikaların görüş ve taleplerini almak için başlattığı toplantılara devam ediyor.

AYM'nin iptali sözleşmeleri etkiler mi

2018 yılında 6356 sayılı "Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nda" yapılan değişiklik ile konfederasyonların yaptığı 'Kamu Çerçeve Protokolü' sendikaları bağlayıcı hale getirmişti. Bu yasa değişikliğini Anayasa Mahkemesi 27 Aralık 2023 tarihli kararıyla iptal etti. AYM, kanunda yer alan "Bu protokol hükümleri geçerlilik süresi içinde bu madde kapsamındaki idareler ile taraf konfederasyona üye olan sendikalar için bağlayıcıdır" cümlesini iptal etti.

Dolayısıyla bu yeni dönemde de işçi konfederasyonları ile Hükümet arasında 'Kamu Çerçeve Protokolü' yapılacaktır. Ancak bunun mevzuat açısından sendikaları bağlayıcılığı olma hususu değişmiştir. 2018 yılı öncesinde de kamu çerçeve protokolü sendikalar açısından kanuni bağlayıcılığı olmamasına rağmen sürekli imza altına alınan ve sendikalar tarafından uyulan bir metin hükmü taşıyordu. Bu dönemde böyle olacaktır. Zira işçi konfederasyonları açısından birlikte hareket etmek, toplu iş sözleşmesi masasına güçlü oturmak için kamu çerçeve protokolü önemli bir avantaj sağlamaktadır.