Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde dün yapılan toplantıyla 2026 yılı "Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi" Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından kamuoyuna açıklandı. Bütçeler sadece gelir gider kalemlerini gösteren, sayısal verilerden oluşan bir metin değildir. Bütçeler bir ülkenin sürdürülebilir kalkınmasının, toplumsal refahın adil paylaşımının, kamu kaynaklarının önceliklerinin neler olduğunun önemli göstergelerinden biridir.

2026 yılı bütçesi, AK Parti Hükümetlerinin 24'üncü, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin ise 8'inci bütçesidir. Bütçenin temel hedefinin finansal istikrarı güçlendirmek, mali disiplini kararlılıkla sürdürmek ve enflasyonu kalıcı olarak tek haneye indirmek olduğu ifade edilmektedir. Bütçenin ayrıntılarına bakıldığında toplumun tüm kesimlerinde kalıcı refah oluşturmaya, deprem bölgelerinde yeniden yapılandırmaya ve afetlere dirençli şehirler oluşturmaya yönelik kalemler dikkat çekiyor.

Bütçeleri etkileyen önemli faktörlerden biri de dışsal etkilerdir. Dünyada yaşanan savaşlar, göçler, ekonomik sorunlar, afetler ve diğer faktörler bu etkilerin başında gelir. Mesela asrın felaketi olarak nitelenen 6 Şubat depremleri için 2025 yılı fiyatlarıyla 90 milyar dolar kaynak ayrılmıştır. 2026 yılı bütçesinde de deprem için 653 milyar liralık bir ödenek ayrılmıştır. Deprem için ayrılan ödenekler 2024 ve 2025 yılı bütçelerinde de önemli bir orana tekabül ediyordu. 2026 yılında bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranı yüzde 3,5 olarak tahmin ediliyor. Deprem hariç tutulduğunda bu oranın yüzde 2,7 seviyesinde gerçekleşeceği öngörülüyor. Sadece deprem etkisi nedeniyle bütçe açığı 0,8 puan artıyor.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından açıklanan 2026 yılı bütçesinde öngörülen bütçe giderleri 18 trilyon 929 milyar lira, bütçe gelirleri ise 16 trilyon 216 milyar liradır. Bu kapsamda bütçe gelirlerinin alt kalemleri şöyle öngörülmüş:

Gelir Vergisi 3 trilyon 517 milyar TL.

Kurumlar Vergisi 1 trilyon 613 milyar TL.

Özel Tüketim Vergisi 2 trilyon 532 milyar TL.

Katma Değer Vergisi 3 trilyon 993 milyar TL.

Diğer Vergi Gelirleri 2 trilyon 128 milyar TL.

Vergi Dışı Gelirler ise 2 trilyon 433 milyar TL.

2026 yılı bütçe gider kalemleri ise arasında ilk sırada 5 trilyon 507 milyar TL ile personel giderleri var. Bütçeden aslan payı eğitime ayrılmış. Milli Eğitim Bakanlığı için öngörülen ödenek 1 trilyon 944 milyar TL.