Dünden yarına

Yeni Şafak TAHA KILINÇ - Dünden yarınaKatolik dünyasının ruhanî lideri Papa Francis, Malta Şövalyeleri'nin yönetimini feshederek, 2020'de ölen "büyük üstad" Giacomo dalla Torre'nin yerine yenisi seçilinceye kadar geçici bir yönetim atadı. Bizzat Papa'nın müdahalesiyle hazırlanan yeni anayasa çerçevesinde, dünya çapındaki en köklü Katolik tarikatlardan biri olan Malta Şövalyeleri'nin büyük üstadları bundan böyle 10 yıllığına seçilecek, iki dönemden fazla görev yapamayacak ve 85 yaşına geldiğinde de otomatikman emekliye sevk edilecek. Düzenlemenin en dikkat çekici tarafı, büyük üstadların Avrupa'nın "soylu" ailelerinden birine mensubiyet şartının kaldırılmış olması. Böylece artık "sıradan" kişiler de Malta Şövalyeleri'ne liderlik edebilecek.Üstteki paragrafı okuyan birçok kimse muhtemelen "Malta Şövalyeleri mi" sorusunu sormuş, biraz duraklamış ve tarih bilgisini şöyle bir yoklamıştır. Belki bazılarımız bu askerî ve dinî tarikatın adını en son lise tarih kitaplarında okumuştur. Oysa karşımızda bugün artık "kanlı" olmasa bile hâlâ canlı ve faal bir Katolik teşkilât var.Malta Şövalyeleri'nin serüveni, 600'lü yıllarda Katolik Kilisesi'nin Kudüs'te açtığı bir hastaneyle başladı. Bu yüzden yaygın isimleri "Hospitalier Şövalyeleri"dir. 1099'da Haçlıların Kudüs'ü işgalinden sonra örgütlenen, resmî ve disiplinli bir yapıya kavuşan teşkilât, yaklaşık 90 yıllık Haçlı yönetimi sırasında gücünü ve etkinliğini daha da artırdı. 1187'de Salahaddîn Eyyûbî'nin Kudüs'ü yeniden Müslümanlara kazandırmasıyla birlikte, şövalyeler şehri terk ederek kuzeydeki Akkâ'ya yerleştiler. 1291'de Memlûkler Akkâ'yı fethedince, tarikat üyeleri bu defa Rodos adasını ele geçirerek burayı merkez edindiler. 1312'de güçlü rakip tarikat Tapınak Şövalyeleri Papalık kararıyla feshedildi ve bütün mülkleri Rodos Şövalyeleri'ne aktarıldı. Akdeniz'le Ege'nin kesişim noktasında, Osmanlı Devleti için ciddi bir tehdit oluşturan şövalyeler, 1522'de Rodos'un Kanunî Sultan Süleyman tarafından fethiyle bir kez daha yer değiştirmek zorunda kaldılar ve Malta'ya geçtiler. 1798'de Napolyon Bonapart Malta'yı işgal ettiğinde şövalyeleri adadan sürdü. Bir zamanlar Akdeniz'in en önemli tehdit unsurlarından biriyken, yıllar içinde sayıları ve etkinlikleri azalarak güçten düşen şövalyeler, nihayet 1834'te Roma'ya yerleştiler.Malta Şövalyeleri, günümüzde yaklaşık 14 bin kayıtlı üyeye sahip bir yardım kuruluşu görünümünde. 95 binden fazla gönüllüsüyle dünyanın birçok noktasında faaliyet gösteren tarikat, Katoliklik etiketinin yardımıyla 110 ülkenin diplomatik olarak muhatap aldığı bir oluşum. Mülteci kamplarından savaş bölgelerine, doğal afet alanlarından yardıma muhtaç ülkelerin ara sokaklarına, Malta Şövalyeleri her yerde karşınıza çıkabilir. Roma'da yönetim ofisleriyle bir saraya, Malta'da da tarihî bir kalenin bir kısmına malik bulunan Malta Şövalyeleri,