Rüzgârın yenilenebilir enerjiden yana sert estiği dönemlerde, petrolün küresel enerji sahnesindeki hakimiyetinin bu yüzyılın ortasında sona ereceğine inanır gibi olmuştuk. Ancak son gelişmeler, bu geçişin sanılandan daha yavaş ve daha karmaşık olacağını gösteriyor.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'ne (OPEC) göre, yenilenebilir enerji kapasitesindeki güçlü artışa rağmen, küresel enerji talebindeki büyüme petrol ve doğalgazı önümüzdeki yıllarda da ana enerji kaynakları arasında tutmaya devam edecek.

Son yıllarda ardı ardına yaşadığımız enerji şokları, hidrokarbon bazlı mevcut sistemin ne kadar kırılgan ve sürdürülemez olduğunu gösterdi. Temiz enerjiye yönelik yatırımlar da artıyor; ancak OPEC'in tahminlerine göre, 2050 itibarıyla küresel enerji talebi bugünkünden yaklaşık yüzde 25 daha fazla olacak. Bu da gösteriyor ki, yenilenebilir enerji üretimi artsa da, toplam talebi tek başına karşılaması pek mümkün görünmüyor.

OPEC'e göre, bu nedenle fosil yakıtların, özellikle petrol ve doğalgazın küresel enerji sistemindeki yeri devam edecek. Hatta petrol ve gazın toplam enerji içindeki payının 2050'ye kadar yüzde 50'nin altına inmesi beklenmiyor.

Sadece kömür bu denklemde kalıcı gerilemeye girmiş görünüyor.

Bu tabloya bakıldığında, OPEC üyesi ülkelerin "yeşil dönüşümün hidrokarbon yatırımlarını dışlamaması gerektiği" yönündeki ısrarları daha anlaşılır hale geliyor. Arz sıkıntılarını önlemek için fosil yakıtlara yatırımın devam etmesi gerektiğini savunuyorlar. Nitekim OPEC Genel Sekreteri Haitham al-Ghais, geçen hafta CNBC'ye verdiği mülakatta, "Dünyanın tüm enerji kaynaklarına yatırım yapmaması mantıklı değil" diyerek bu yaklaşımı net biçimde dile getirdi.

Azalan yedek üretim kapasitesi ve fosil yakıtlara yönelik azalan yatırımlar, OPEC'in en çok endişelendiği konuların başında geliyor. Örgüt, 2025 - 2050 döneminde güvenli arzın sürdürülebilmesi için petrol sektörüne küresel çapta 18.2 trilyon dolarlık yatırım gerektiğini öngörüyor.

Değişim için ne lazım

Elbette, umut verici gelişmeler de var. Bugün günlük yaklaşık 52 milyon varil petrol eşdeğeri olan yenilenebilir enerji talebinin, 2050'ye kadar 99.4 milyon varile ulaşması bekleniyor. Bu artış, temiz enerjiye yönelik yatırım iştahını canlı tutmaya devam edecektir. Bu nedenle, OPEC'in öngördüğü yatırım ihtiyacının bir miktar abartılı olabileceğini de göz ardı etmemek gerek.