Türkiye'nin tarımı çiftçiden küresel şirketlere geçiyor

Zammetreye bağlanan gıda fiyatlarına erişemeyecek kadar yoksullaşan Türkiye'nin tarımı buharlaşmıyor, yabancıların, tekellerin eline geçiyor.Tarımsal üretimin ilk halkası gübreden, tohuma kadar uluslararası tekellerin "doğal alanı" olduk...Tarım sanayicisi, gübre başta olmak üzere tarımsal girdilerde yerlilik oranını artırıp maliyet odaklı çalışıyor.Küresel güçlerin "şirketler" sütununda silah sanayine eşlik eden ilaç ve gıda sanayi olduğunu hatırda tutarak bir örnek vermek isterim.Türkiye'de en yüksek nişasta bazlı şeker kotasına sahip Amerikan firması Cargill, 2019 yılında başlattığı çiftçi eğitim programıyla; 12 ilde mısır, ayçiçeği ve kanola üreticisi 4 bin çiftçiye ulaşmış.2030 yılına kadar 10 milyon çiftçiye dokunmayı hedefliyorlar. Eğitimli çiftçilerle yapılan tarımsal üretim sayesinde, geçen yıl yaşanılan kuraklığa rağmen yüzde 25 verim artışı sağladıklarını belirtiyorlar.Cargill Gıda Orta Doğu, Türkiye, Afrika ve Hindistan Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO'su Murat Tarakçıoğlu, bir görüşmemizde Trakya'nın verimli tarım arazilerinde ayçiçek ekimi yapacaklarını söylemişti.Türk çiftçisinin geleceği belli; topraksız tarım işçisi olacak!Nevzat Demir'in sahip olduğu Ziya Organik Tarım'ın da Trakya bölgesinde 516 bin dönüm arazide tohum üretim çiftliği kuracağı iddia ediliyor.OYAK'ın iştiraklerinden Hektaş Gübre 5 bin çiftçiye "organomineral gübre" kullanım eğitimi veriyor.Türkiye'de tarım topraklarında organik madde oranı olması gerekenin 3'te 1'ine düşmüş durumda.Çiftçi verimi arttıracak diye kimyasal gübreyi basmış toprağa...Türkiye'de tarımsal toprakta yüzde 2-3 olması gereken organik madde yoğunluğu yüzde 1'ken, Sudan'da yüzde 6 civarında...Tarımda üretim maliyetini motorin (mazot) gübreilaç ve tohum fiyatları belirliyor. Motorine son bir yılda gelen zamlar yüzde 235'e ulaştı.2022 Ocak fiyatı 12 bin lirayı geçen gübre fiyatlarında son bir yılda yüzde 300'e varan oranda artış oldu.Rusya ve Ukrayna'ya bağımlı olduğumuz buğday ve hayvan yeminde kullanılan arpa fiyatlarına bakalım.Hasat zamanı ton başına 2 bin 250 lira olarak açıklananekmeklik buğdayfiyatı iki katından daha fazla artarak 5 bin liraya kadar yükseldi. Arpada 1750 lira olarak açıklanan alım fiyatı 4 bin liranın üzerine çıktı.Çiftçi satarken zarar etti.Yoksulluk kent-kır ayrımı gözetmiyor.İç pazarda üretilen tarım ilaçlarının hammaddesi yüzde 85 Çin'den, yüzde 12 Hindistan'dan geliyor.Çin çevreyi kirleten sanayi üretimini kısıyor ve bu nedenle üretimini yüzde 50 düşürüp, fiyatını arttırmayı tercih ediyor.Tedarik zincirinde yeni bir kriz bu alanda da kapıda.İşin özü şu ki milli tohumculuk, organomineral gübre gelişmeli; ithalata bağımlılık azalmalı. Tohum pazarının yüzde 70'i yabancı şirketlere geçmiş durumda.Dev bir pazar. Düşünün ki Alman ilaç devi Bayer, tohum ve tarım ilaçları üreticisi Amerikan firması Monsanto'yu 2016 yılında 66 milyar dolar gibi dev bir rakama satın almıştı...Tohum pazarı ilaç devlerinin tekelinde...Örnek vermek gerekirse;