Enerji dağıtım şirketleri yalnız vatandaşın değil, enerji üreticilerinin ve alt yüklenicilerinin de üzerinde yük oldu.Elektrik piyasasının özelleştirilmesiyle son 20 yılda üreticiden tüketiciye "karanlık bir model" inşa edildi.İlk kez kira bedellerinin üzerine çıkan elektrik ve doğalgaz faturaları, enerji sektörü mimarisinin "vatandaş" değil, "şirket" odaklı olduğunu ortaya çıkardı.Sistemin aksamadan işlemesi, bu alanı yönlendiren kamu şirketlerinin entegre kapasite kullanım yeteneklerine bağlı.Elektrik tüketimi zincirinin her bir halkası; enerji kaynağını (doğalgaz, güneş, rüzgar, kömür ) üreten EÜAŞ, enerji kaynağının ana merkezlere iletilen TEİAŞ, kent içi dağıtımı yapan TEDAŞ'tan oluşuyor.Isparta'nın günlerce karanlığa gömülmesinin nedenlerini ya da elektrik faturalarına alım gücünün üzerinde gelen zamları tek bir halkada ortaya çıkan sorun ile açıklamak olanaksız.Uygulanan enerji politikası kime yarıyor derseniz cevabını çok iyi bildiğiniz yanıtı vereyim: Özelleştirilen elektrik dağıtım ihalelerini alan 13 firmaya...Elektrik dağıtımından zarar etseler ki etmiyorlar; kamudan aldıkları bir başka devlet ihalesi, vergi affı, peşin ödeme, Hazine garantisi, ucuz kredi yönetmeleri ile servet biriktirme yolları her daim açık tutuluyor.Başta Türkiye'deki 21 elektrik dağıtım bölgesi olmak üzere; elektrik sektörü alt yapı yatırımlarının yüzde 30-35'inin yapımını üstlenen Yılmaz Elektrik'in geçen hafta fişini çektiler.Enerjisa, Başkent Elektrik Dağıtım, MTA, Gediz Elektrik, Ayedaş, Toroslar, Fırat Elektrik, Dicle Elektrik, Çoruh Elektrik gibi enerji şirketlerinin alt yüklenicisi olarak, Türkiye'de en büyük iş hacmine sahip şirket, konkordato ilan etmek zorunda bırakıldı.İnşaat maliyet artışlarını sineye çekerek, üstlendiği işleri bitirme mücadelesi veren şirket, hakedişlerini zamanında alamayınca yalnızca 2 günlük ödeme güçlüğüne düşmüştü.Yandaş şirketlerin kamu bankalarına ödenmeyen milyonlarca dolarlık kredilerine kimsenin itirazı olmazken...Sakarya, Kocaeli, Bolu ve Düzce illerinin enerji dağıtımını sağlayan Akkök-CEZ Energy ortaklığına (AKCEZ) geçen SEDAŞ, bir gecede 30 yıldır şebeke yapım, bakım işleri yapan Yılmaz Elektrik'in 123 milyon TL'lik teminat mektubunu yaktı.Almanya'da da aynı alanda yatırımı olan şirket, 2022 yılı itibarıyla yaklaşık 2 milyar TL'lik iş bitirme kapasitesine sahipti ve 2 binin üzerinde istihdam sağlıyordu.Enerji dağıtım şirketlerinin 2011-2020 döneminde tamamladığı () 75 milyar TL yatırım, halkın elektrik faturalarından alınan dağıtım hizmet bedellerinden karşılandı.Bu yatırımların kabulünü TEDAŞ yapıyor, ihale kriterlerini ise Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) belirliyor.Elektrik dağıtım şirketlerinden bir kısmı, alt yüklenicilere ihale edilen trafo, elektrik direkleri, bakır iletim kabloları gibi şebeke bakım ve yapım işlerini yapan firmalarını kurdular.Böylece hem dağıtım hizmetlerinden, hem de şebeke yapım onarım işlerinden para kazanıyorlarBir iki örnek vereyim: Bereket Enerji'nin İnoven, Cengiz Enerji'nin Hipot Enerji ve Hipar, Kolin'in Armin, Cengiz-Alarko ortaklığının Alcen Enerji gibi...İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ümit Özlale; Denizli