DÜNYA oldukça ilginç günlerden geçiyor. Bir tarafta teknolojinin olağanüstü hızıyla değişime ayak uydurmaya çalışıyoruz diğer tarafta ilkellikten kalma savaş olgusuyla tekrar yüzleşiyoruz.

1 Eylül 2015'ten bu yana Paris merkezli Uluslararası Enerji Ajansı'nda başkanlık görevini yürüten Fatih Birol dünyadaki değişimi en yakın gözlemleyen isimlerden biri. Geçtiğimiz günlerde yaptığımız görüşmede bu konuyu şu sözlerle özetledi:

"200 yıl kadar önce kömür çağı vardı. Sonra petrol ve doğalgaz çağı yaşadık şimdi dünya bir elektrik çağına giriyor. Yapay zeka için, elektrikli araçlar için klimalar vs herşey için elektriğe gerek var. Onun için elektrik talebi şimdiye kadar görmediğimiz şekilde hızla artıyor. Peki hangi ülke önde derseniz, Çin elektrik santrali kurma konusunda açık ara herkesin önünde."

Elektrik üretimi yarışında önde koşan Çin'in önümüzdeki dönem için kuşandığı tek silah bu değil. Fatih Birol bu noktada sözü kritik minerallere getirip şunları söyledi:

"1970'lerde petrol ne kadar önemli bir emtia ise günümüzde kritik mineraller de o kadar önemli olmaya başladı. Elektrikli otomobillerden tutun dronelara jetlere, uçaklara, çiplere hatta yapay zekâya kadar her noktada kritik mineraller devrede. Ve kritik minerallerde tek bir ülkenin, yani Çin'in muazzam bir hakimiyeti var. Çin bazen bu minerallere ihracat sınırlaması getiriyor, tüm dengeler bir anda değişiyor. Mesela geçtiğimiz günlerde galinyum diye bir metalde oldu bu, dünya otomotiv piyasalarında büyük bir paniğe yol açtı. Çünkü arz zinciri büyük bir tahribata uğruyor."

Kritik mineraller konusunda dünyada bir kırılganlık oluştuğuna dikkat çeken Fatih Birol "Çünkü Batılı ülkeler bu işi bugüne kadar Çin'e bırakmışlar üretim için hiçbir adım atmamışlar. Bir ülkeye bağlı olmanın ileride doğurabileceği, ekonomik ve belki de jeopolitik kaygılardan dolayı bütün uluslararası toplantılarda kritik mineraller bir numaralı konu olmaya başladı. Ben birçok uluslararası zirveye gidiyorum, birçok devlet başkanı ile görüşüyorum. Birkaç yıl öncesine kadar iklim değişikliği en önemli 4-5 konudan biriyken giderek önemini kaybediyor. Bu da maalesef orman yangınları, kuraklık ve sel felaketleri gibi iklim değişikliğinin etkilerinin her geçen gün arttığı bir dönemde oluyor. Kritik mineraller ise yukarı doğru tırmanıyor. Çünkü kritik mineraller tamamıyla enerji ve ekonomik güvenliği bire bir etkilediği için ülkeler buna çok önem vermeye başladı. 'Hep beraber ne yapabiliriz, bu konuda nasıl adım atabiliriz' diye bir gündem maddesi oluştu. Amerika'ya da gitsem, Avustralya'ya da gitsem, Hindistan'a ya da Kore'ye de gitsem, Avrupa'da da aynı sorunla karşılaşıyoruz" diye konuştu.

TÜRKİYE'YE İKİ İYİ HABER: PETROL VE DOĞALGAZ

Uluslararası Enerji Ajansı