GEÇTİĞİMİZ hafta Hong Kong Borsa'sından atılan şirket sıradan bir şirket değil. Neden mi Gelin bir devin çöküşünü birlikte ele alalım...

Kim derdi ki bir gün gelecek dünyanın en büyük gayrimenkul şirketi batacak. Hatta batmakla da kalmayacak koskoca bir ülkeyi de emlak krizine sokacak.

Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin, 2021 yılından bu yana emlak kriziyle boğuşuyor. Borç batağındaki emlak geliştiricilerinin teslimatlarda yaşadığı sıkıntılar, piyasa güvenini tamamen yok etmiş durumda. Çin'in 1.4 milyar kişiyi aşan nüfusunu düşündüğünüzde gayrimenkul sektörünün 2017 yılında ekonomik faaliyetlerin yaklaşık yüzde 25'ini oluşturması çok da şaşırtıcı değil. Ama o günden bu yana gayrimenkul sektöründeki keskin düşüş ülke ekonomisini de sarsıyor.

2018'de dünyanın en değerli emlak şirketiyken 2021 yılında mali krize giren ve ülkede emlak krizini tetikleyen China Evergrande Group'un hikâyesi dengeler açısından pek çok ders çıkarmamızı sağlayacak nitelikte.

1996 yılında Xu Jiayin tarafından kurulan ve çoğunlukla üst ve orta gelirli sakinlere daire satışı yapan Evergrande Çin ölçeğinde bir ülkede, gayrimenkul sektörüne verilen desteklerle birlikte 2018 yılında dünyanın zirvesine yerleşti.

Evergrande, diğer Çinli emlak geliştiricileriyle birlikte her geçen gün daha da büyük projelere soyunup daha da borçlanmaktan çekinmedi. Yılda yaklaşık 600 bin konut üreten şirket, Çin'de konut arzının önemli bir bölümünü karşılıyordu.

Fakat Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in bu şirketlerin borç limitlerine getirdiği sınırlamalar bir anda her şeyi alt üst etti.

Bankalardan yeni kredi alamayan, bu nedenle devasa projeleri tamamlayamayan Evergrande ve diğerleri teslimatları yapamayınca bir anda halkın güvenini de yitirdi, satışlar bıçak gibi kesildi.

VE SON HAMLE BORSADAN ÇIKARILDI

Evergrande hisseleri hızla değer kaybetti. Bu durum küresel piyasaları da etkiledi ve Çin'e yabancı yatırımın yavaşlamasına neden oldu. Şirket, para kazanmak için varlıklarını satmaya çalıştı ancak başarılı olamadı, birkaç borç ödemesini kaçırdı, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları tarafından notu düşürüldü ve Aralık 2021 başında bir offshore tahvilinde temerrüde düştü. Şirketin o tarihte bankalara ne kadar mı borcu vardı Tamı tamına 310 milyar dolar. Kriz, 2021'de Evergrande'nin ötesine, Country Garden, Kaisa Group, Fantasia Holdings, Sunac, Sinic Holdings ve Modern Land