GEÇEN 31 Mart yerel seçimleri, AK Parti'yi 2002 sonrasındaki dönemde ilk kez ülke genelinde CHP'nin ardından ikinci parti konumuna getirdi.

Bugünkü yazımızda AK Parti'nin aldığı bu sonucu değerlendirmek için önce nüfus olarak bazı küçük illere odaklanarak, fotoğrafın büyükşehirler dışında Anadolu'daki kesitlerini görmeye çalışacağız.

Bunun için ilk olarak ele alacağımız il, Orta Anadolu bölgesinden Karaman. Eskiden beri AK Parti'nin başat siyasi güç olduğu bir seçim bölgesi Karaman. Gelgelelim, iktidar partisi ilk kez 31 Mart'ta kayda değer bir gerilemeye uğramıştır burada. Geçen 14 Mayıs'ta gerçekleşen milletvekili seçiminde Karaman'da yaklaşık 67 bin oy alan AK Parti, 10.5 ay sonra il genel meclisi seçiminde 24 bin kadar bir düşüşle 42 bine inmiştir.

Seçmen sayısının iki seçim arasında anlamlı bir artış göstermediği bu ilimizde sandığa giden seçmenlerin sayısı 168 binden 156 bine gerileyerek 12 bin kadar eksilmiştir. Katılım oranı da yüzde 89.70'ten 82.29'a inmiştir.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Peki AK Parti'nin eksilen oyları nereye gitmiş olabilir

MHP AK PARTİ'NİN ÖNÜNE GEÇİNCE

Sonuçlara karşılaştırmalı olarak baktığımızda, 14 Mayıs'ta MHP'nin Karaman'daki oyunun 29 bin dolayındayken, bu kez 53 bine çıktığını görüyoruz. Yaklaşık 24 binlik bir artışa karşılık geliyor. Ancak bu artış MHP'yi Karaman'da birinci parti yapmaya yetmiştir. Yaşanan 2002 sonrasında bir ilktir bu ilimizde.

Keza, Karaman'da 14 Mayıs'ta daha önce 3 bin 700 oy gibi mütevazı bir başlangıç yapan Yeniden Refah Partisi de oylarını iki kat artırarak 8 bine yaklaşmıştır.

İYİ Parti de milletvekili seçimindeki 18 binden 3 bine doğru sert bir düşüş yaşamıştır. 14 Mayıs'ta 30 bin dolayında oyu olan CHP cephesinde 500 oy kadar kadar bir gerileme kaydedilmiştir.

AK PARTİ VE MHP TABANLARINDAKİ GEÇİŞKENLİK

Bütün bu oy hareketleri bize ne anlatıyor AK Parti'nin uğradığı kayıpların bir kısmının sandığa gitmeyen seçmenlerden kaynaklandığını düşünebiliriz. Oyların sınırlı bir miktarı muhtemelen Yeniden Refah Partisi'ne gitmiştir. Bununla birlikte, MHP'nin sağladığı artış AK Parti'den buraya doğru bir oy hareketinin meydana geldiğine işaret ediyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bu hareketlerden Anadolu'da AK Parti ve MHP tabanları arasında geçişkenliğin sürmekte olduğunu da okuyabiliriz.

AK Parti açısından düşündürücü olan, partinin oy oranında 10 puanın üstüne çıkan düşüştür. İktidar partisinin 14 Mayıs'ta Karaman'da yüzde 40.96 olan oy oranı, 31 Mart'ta yüzde 28.74'e gelmiştir. Tam 12.22 puanlık bir gerileme var.

KÜTAHYA'DA AYNI KALIP TEKRARLANIYOR

Karaman'da karşımıza çıkan bu tablo Orta Anadolu'da 250 bin dolayında görece küçük nüfusa sahip bir ilimizde 10.5 ay kadar kısa bir süre zarfında meydana gelen önemli bir değişikliği göstermesi bakımından dikkat çekicidir.

Bu kalıbı büyük ölçüde tekrarlayan bir başka il, İç Ege bölgesinden Kütahya'dır. Burada AK Parti'nin oyları 180 binden 117 bine inerken, MHP oyları 50 binden 89 bine yükselmiştir. Yeniden Refah Partisi de 27 binden 42 bine çıkmıştır.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

CHP ise Kütahya'da 64 bin eşiğinde yoluna devam etmiş, ancak il merkezindeki belediyeyi kazanmıştır. İYİ Parti oyları 41 binden 13 bine doğru bir düşüşe sahne olmuştur.

51 İLDE İKİ PARTİNİN SONUÇLARI ÖLÇÜLEBİLİYOR

Bu örneklerin şöyle bir boyutu da var. Karaman ve Kütahya, büyükşehir statüsünde olmayan illerimiz. Bu durumda olan toplam 51 il var. Bu illerde, daha çok parti aidiyetinin ağır bastığı il genel meclisleri için de oy kullanılıyor.

Büyükşehirlerde AK Parti ile MHP uzlaşı yaparak seçime girdikleri için bu partilerin oyları sandıklarda büyük ölçüde birbirine içine geçmiştir. Ancak büyükşehirler dışında kalan il genel meclislerinde bu iki parti arasında ittifak yapılmadığından, aldıkları oyları, kimin ne aldığını, kimin ne kaybettiğini tam bir netlik içinde okuyabiliyoruz.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Ve Karaman, Kütahya gibi örnekler, büyükşehirlerde seçimde tam bir dayanışma içinde hareket eden Cumhur İttifakı'nın iki ana aktörünün küçük illere gelindiğinde, sıkça rekabete girdiklerini gösteriyor. Karaman'da il merkezindeki belediye başkanlığı seçimini AK Partili rakibi Mevlüt Akgün'e iki kat fark atan MHP adayı Savaş Kalaycı kazanmıştır.

Bugünkü yazımızda, AK Parti'nin büyükşehirlerdeki durumunu ayrı bir analize bırakarak, il genel meclisleri sandıklarında AK Parti ile MHP'nin oylarının birbirine karışmadığı 51 ile yakından bakıyoruz.

DÜZCE'DEKİ KAYIPLAR YENİDEN REFAH'A YÖNELİYOR

Şimdi Karaman ve Kütahya'ya kıyasla farklı seçmen davranışlarının işlediği bir başka ile geçelim. Bu kez durağımız Batı Karadeniz bölgesinden ve yine 2002 sonrasında hep AK Parti'nin kalesi olmuş bir ilimiz Düzce.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

AK Parti, geçen 14 Mayıs seçiminde Düzce'de 131 bin oy almıştı. Bu seçimde ise 37 bin kadar oy kaybederek 94 bine gerilemiştir. İl genelinde birinci parti konumunu korusa da, oylarının yaklaşık yüzde 30'unu kaybetmiştir. MHP de 43 binden 33 bine gerilemiştir.

Bu ilde zemin kazanan aktör ise bir önceki seçimde 10 bin kadar oyla yola çıkan, ancak 10 ay sonra 31 Mart'ta oyunu 48 bine yükselten Yeniden Refah Partisi'dir. Partinin miktar olarak oy artışı 38 binin üstündedir.

Bu örnekte zemin kaybeden daha çok AK Parti, daha az MHP'dir.

ADIYAMAN'DA KİMLER KAZANÇLI

Söz konusu 51 ili taradığımızda adaylara, bölgeye, yerel dinamiklere de bağlı olarak, farklı kategorilerde oy yönelişleri ile karşılaşabiliyoruz. Güneydoğu'da hemen dikkat çeken Adıyaman'daki sonuçlar bunlardan biridir.