SURİYE ile normalleşme hedefinin gündeme yerleşmesiyle birlikte, terörle mücadele başlığı bu dosyanın en kritik konularından biri olarak karşımıza çıkıyor.

Bu çerçevede PKK'nın Suriye'deki askeri uzantısı olan YPG'nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG), Türkiye açısından en hassas meseleler arasında yer alıyor.

Suriye'de Fırat'ın doğusunda ABD'nin himayesinde ortaya çıkan "Özerk Yönetim"in kilit kadrolarında da PKK'nın Suriye'deki uzantılarının siyasi kanadını temsil eden PYD örgütü baskın bir konumdadır.

Türkiye, PKK'nın uzantıları YPG ile PYD'yi ve bunların baş rolde oldukları Fırat'ın doğusundaki askeri ve siyasi yapılanmaları doğrudan kendisine dönük bir terör tehdidi olarak görüyor. Bu tehditle mücadeleyi aynı zamanda, Suriye'nin toprak bütünlüğü hedefi çerçevesinde, Esad rejimi ile muhtemel bir işbirliği zemininin ortak paydalarından biri olarak değerlendiriyor.

Suriye'deki Esad rejimi de Türkiye ile diyalogun başlayabilmesi için ileri sürdüğü koşullar arasında kendisinin terörist olarak tanımladığı grupların durumunu masaya getiriyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Muhtelif açıklamalara bakılırsa, rejim, iç savaşta kendisine karşı silahlı mücadele yürütmüş olan eski adıyla ÖSO (Özgür Suriye Ordusu), yeni adıyla SMO (Suriye Milli Ordusu) bünyesindeki grupları da büyük ölçüde terörist olarak niteliyor.

Bu gruplar, bugün Türkiye'nin himaye ettiği ve Suriye'nin kuzeyinde TSK'nın kontrolündeki harekat bölgelerinde sahada görev yapan silahlı unsurlar.

Dolayısıyla, Türkiye ile Suriye arasında kamuoyuna da yansıdığı üzere sancılı bir şekilde seyretmekte olan normalleşme arayışlarında terör tartışmasının dikenli bir mesele olarak ortaya çıkması şaşırtıcı değildir.

Gelgelelim, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) Suriye konusunda alınmış muhtelif kararlar buradaki tıkanıklığın aşılmasında pekala yol gösterici bir işlev görebilir.

Bunun için öncelikle BMGK'nın 2015 yılında Suriye krizine çözüm olmak üzere temel referans çerçeve olarak kabul ettiği 2254 sayılı karara başvurabiliriz. BMGK'nın 2254 sayılı kararı, Suriye'deki terör örgütlerinin faaliyetlerinin "önlenmesi ve bastırılmasını" önemli hedeflerden biri olarak tanımlıyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

İlgili kararın sekizinci maddesinde, Suriye'de faaliyet gösteren terör örgütlerinin bir bölümünün adı spesifik olarak kayda geçiriliyor; DEAŞ, El-Nusra Cephesi ve El Kaide şeklinde...

Aynı kararda bir de hedef olarak "DEAŞ ve El Kaide ile bağlantılı olup BM Güvenlik Konseyi tarafından terörist olarak belirlenebilecek bireyler, gruplar, varlıklar, girişimler" gibi genel bir çerçeve de çiziliyor. Karar, böylelikle sonrasına dönük yeni terör örgütlerinin tanımlanması görevini BMGK'ya bırakıyor.

İşin püf noktası BMGK kararının terör örgütleri için getirdiği tanımlamalarda görülebilir. Çünkü ÖSOSMO, başta BMGK olmak üzere BM organları tarafından herhangi bir şekilde terörist olarak nitelenmiş değil.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Keza, ÖSOSMO'nun arkasındaki siyasi yapılar da BM'nin başını çektiği siyasi çözüme yönelik müzakere süreci içinde 'ılımlı muhalefet' olarak kabul edilip muhatap alınıyor.

Dolayısıyla BMGK kararlarına dayanarak, ÖSOSMO'yu farklı bir çerçeveye yerleştirebilmek açısından hukuki bir dayanak pekala bulunabilir.

Nitekim, Ruslar uzun bir zamandır özellikle İdlib'le ilgili resmi açıklamalarında da "Ilımlı muhalefet- El Nusra" ayrımını yapıyorlar.

Konu BM tarafından tanımlanmış olan terörist gruplara gelince şöyle bir tablo beliriyor. DEAŞ ve El Kaide'nin terörist kimlikleri konusunda bütün aktörler arasında herhangi bir görüş ayrılığı yoktur.

Burada karşımıza çıkan tartışmalı konu, kısaca HTŞ olarak adlandırılan Heyet Tahrir eş Şam (HTŞ) isimli yapıdır. HTŞ, başından beri El Nusra kimliğiyle, BM tarafından terörist olarak kabul edilen bir örgüt. Ve bunun uzun bir öyküsü var.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bu örgüt, Suriye'de iç savaşın 2011 yılında patlak vermesinden sonra 2012 yılında El Nusra Cephesi adı altında El Kaide'nin Suriye temsilciliği olarak kurulmuştu.

Rejime karşı sert bir mücadele yürüten bu grup, iç savaşı rejimin kazanmasından ardından Hatay'a bitişik olan İdlib'e çekilmişti. Örgütün lideri Ebu Muhammed el Culani, 2017 yılında örgütünün adının Heyet Tahrir eş Şam (HTŞ) olarak değiştiğini ve El NusraEl Kaide ile bir bağlantısının kalmadığını ileri sürmüştü.

Gelgelelim BM Güvenlik Konseyi'nin DEAŞ, El Kaide ve bunlarla bağlantılı terör örgütlerini izleyen Yaptırımlar Komitesi, yaptığı değerlendirmede isim değişikliğini yeterli bulmayarak, HTŞ'nin El KaideNusra'nın şubesi olmaya devam ettiğini belirtmişti. BM Güvenlik Konseyi'nin ilgili komitesi 2018 yılında HTŞ'yi