ÖnceDışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın geçen hafta Çin Halk Cumhuriyeti'ne yaptığı ziyaret ve burada Türkiye'nin BRICS örgütü ile işbirliğine ilgi duyduğunu açıklaması ve ardından bu hafta gittiği Moskova'da Rusya'nın da üyesi olduğu bu kuruluşun dışişleri bakanları ile düzenlenen bir toplantıya katılması BRICS meselesini gündemimize sokmuş bulunuyor.

Türkiye'nin BRICS'e duyduğu ilginin şimdiden bazı kaşların kalkmasına yol açtığını gözlemek mümkün. ABD'nin Ankara'daki Büyükelçisi Jeff Flake'in önceki gün Reuters ajansına yaptığı açıklamada, "Türkiye'nin BRICS'e katılmayacağını ümit ediyorum. Ancak böyle bir adım Türkiye'nin kendisini Batı ile birlikte konumlandırmasını değiştirmeyecektir" şeklindeki konuşması, meselenin Atlantik ötesinden nasıl görüldüğünü yeteri kadar açıklayıcıdır.

Bu tartışmayı değerlendirmeden önce çok kısaca BRICS'in kimliğine bakalım. BRICS, 2009 yılında Rusya'nın öncülüğünde Çin Halk Cumhuriyeti, Hindistan ve Brezilya gibi dünyanın dört önemli gücünün öncelikle küresel ekonomide ve politikada daha çok söz sahibi olmak üzere bir araya gelerek kurdukları bir uluslararası işbirliği yapılanması. Kurulduğunda dört ülkenin adının ilk harfinden yola çıkılarak BRIC deniyordu. Ertesi yıl Güney Afrika'nın da katılımıyla adı BRICS oldu.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

BRICS, öncelikle Batılı ekonomilerin ve aynı doğrultudaki ülkelerin oluşturduğu "Kuzey"in küresel ekonomi üzerinde sahip olduğu ağırlığı karşı bir itirazın, denge arayışının ifadesi. Bu ülkeler, kendi aralarında işbirliğini yoğunlaştırarak, bir dizi kurumsal düzenlemeye giderek küresel ekonomide "Kuzey"e bir karşı ağırlık oluşturmayı hedefliyorlar.

İlginçtir ki bu örgüt kısa zamanda uluslararası alanda büyük bir ilgi yaratmış ve pek çok ülke üye olmak için BRICS'in kapısını çalmıştır. BRICS, kapılarını yeni üyelere açmaya geçen yıl karar vermiş ve bu yıl başından itibaren dört yeni ülke, İran, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Etyopya'nın katılımıyla BRICS'in üye sayısı dokuza çıkmıştır.

Örgüt artık "BRICS" olarak adlandırılıyor ve genişlemeye açık görünüyor. Çok sayıda ülkenin girmek için sırada beklediği anlaşılıyor.

ERDOĞAN'A GÖRE'STATÜKO DIŞIPLATFORM'

BRICS dediğimizde temsil ettiği büyüklüğü teslim etmek gerekiyor. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 45'i burada. Dünya ekonomisinde toplam gayrisafi hasılanın yüzde 37.3'ü yine bu kümeye ait.

Türkiye bu tür uluslararası işbirliği yapılanmalarına eskiden beri ilgi duyuyor. Zaten Fidan'ın geçen hafta bir BRICS toplantısına katılımı Türkiye açısından bir ilk değildi. Bundan önce ilk kez Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2018 yılı temmuz ayında BRICS'in Güney Afrika'da düzenlenen zirvesine İslam İşbirliği Örgütü'nün dönem başkanı olarak katılmıştı.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Erdoğan, burada yaptığı konuşmada toplantıyı "Türkiye ile BRICS arasında işbirliğinin geliştirilmesi için bir fırsat olarak gördüklerini" söylemiş, "BRICS ülkeleriyle özellikle ekonomi, ticaret, yatırım ve kalkınma alanlarında beraber çalışmak istiyoruz" demişti.

Erdoğan, aynı zamanda BRICS Kalkıma Bankası ve İş Konseyi ile Türkiye'deki kurumlar arasında iş birlikleri tesis edebileceklerini de kaydetmişti.

İlginç bir nokta, Erdoğan'ın "daha adil, daha tarafsız yeni bir uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu oluşturulması amacıyla BRICS ile ortak hareket edilebileceğini" söylemesiydi. BRICS'i "statüko dışı işbirliği platformu" olarak nitelendirmişti Cumhurbaşkanı.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

FİDAN: 'BRICSÖNEMLİ BİR ARAÇ'

Dışişleri Bakanı Fidan'ın son açıklamalarıyla konu yeniden gündeme gelmiştir. Fidan, önce geçen hafta pazartesi günü Pekin'de "Çin ve Küreselleşme Merkezi" adlı düşünce kuruluşunda "Türkiye'nin AB ile gümrük birliği içinde olmakla birlikte, aynı zamanda BRICS gibi farklı platformlarda çeşitli ortaklarla yeni işbirliği imkanlarını araştırdığını" söylemiştir.

Pekin'deki çıkışını Fidan'ın bu hafta başında Rusya'daki temasları izlemiştir. Fidan, salı günü Rusya'nın Nijniy Novgorod kentinde BRICS'e üye ülkelerin dışişleri bakanlarının kendi aralarında yaptıkları toplantıdan sonra davetli olan üçüncü ülkelerden mevkidaşlarıyla bir araya geldikleri buluşmaya katılmıştır.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un ev sahipliğindeki bu toplantıya Bahreyn, Bangladeş, Belarus, Cezayir, Endonezya, Kazakistan, Küba, Laos, Moritanya, Nijerya, Tayland, Sri Lanka, Venezuela ve Vietnam dışişleri bakanları katılmıştır.

Fidan, bu toplantıda yaptığı konuşmada Türkiye'nin BM ve çok taraflı örgütlerde reform yönünde çaba sarf ettiğini anlattıktan sonra "Bu bağlamda BRICS ile işbirliğimize değer veriyoruz. BRICS içindeki çeşitliliğinin kalkınma ve istikrarı artırmak için önemli bir araç olduğuna inanıyoruz" demiştir.

PUTİN: 'TÜRKİYE'NİN