CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen ay BM Genel Kurul toplantıları için gittiği New York'taki ikili temasları arasında en çok dikkat çekenlerden biri, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ile 23 Eylül'de Türkevi'nde yaptığı görüşmeydi.

Almanya'nın Türkiye'ye Eurofighter uçakları satışı konusundaki vetosunu kaldırdığı haberleri bu görüşmeden sonra geldi. Scholz, New York görüşmesinin üzerinden bir ay bile geçmeden yarın İstanbul'a gelerek Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yeniden masaya oturacak.

İstanbul buluşmasının New York'a kıyasla çok daha geniş kapsamlı bir çerçevede geçmesi beklenmelidir. Gündemin, Almanya'ya dönük düzensiz göç trafiğinden bu ülkenin Türkiye'ye uyguladığı askeri ambargoya, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden Gazze'deki savaşın bütün bölgeye yayılmasının yarattığı risklere kadar çok geniş bir gündeme yayılması muhtemeldir.

Erdoğan ile Scholz'un yarınki görüşmelerinde masaya gelmesi muhtemel konular ve ziyaretin genel atmosferi ile ilgili olarak şu gözlemleri yapabilmek mümkündür:

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Öncelikle, sosyal demokrat Başbakan Scholz'un bir yıl sonra 25 Eylül 2025 tarihinde seçime girecek bir politikacı olduğunu göz önünde tutmamız gerekiyor. Almanya'daki kamuoyu yoklamaları ve son dönemde yapılan muhtelif eyalet seçimlerinin sonuçları, Scholz ve partisi açısından hiç de iyimser beklentiler vaat etmiyor. Bir süredir ciddi oy kayıpları söz konusu sosyal demokratlar cephesinde.

Düşündürücü olan, özellikle göçmen karşıtı çizgisiyle öne çıkan aşığı sağ çizgideki "Almanya İçin Alternatif Partisi"nin (AfD) kayda değer bir yükseliş çizgisi yakalamış olmasıdır.

Sonuçta Almanya'da göçmenlerden duyulan rahatsızlık, merkezin ister sağında ister solunda olsun, Alman politikacıları açısından en sıkıntılı başlıklardan biridir. Ve seçime giden Alman politikacıların yolu da bu yüzden sıkça Türkiye'den geçmek durumundadır.

Geçenlerde T-24'te yazdığı dikkat çekici bir analizde meselenin bu yönünü işleyen dış politika yazarı Barçın Yinanç, Scholz'un Hıristiyan Demokrat selefi Angela Merkel'in Türkiye'ye dönük ziyaret trafiğine dikkat çekmişti.

Buna göre, Suriyeli göçmenler krizinin gündemi kapladığı bir dönemde Ekim 2015 ile Mayıs 2016 tarihleri arasındaki yedi aylık süre zarfında, Merkel, ikisi uluslararası nitelikte toplantı olmak üzere Türkiye'yi toplam beş kez ziyaret etmiştir. Türkiye ile AB arasında Suriyeli göçmenleri konu alan Göç Mutabakatı bu süreçte kotarılmıştı.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bu ziyaretlerin hepsi ve sonuçta 2016 mart ayında varılan mutabakat, Almanya'da göçmenler konusunda yaşanan kaygıları gidermeyi ve Merkel açısından seçmenlere sorunun kontrol altına alındığı mesajını vermeyi de amaçlıyordu.

Benzer bir durumun belli ölçülerde seçim menziline girmiş olan Scholz açısından da geçerli olacağı söylenebilir.

Ucu açık bir şekilde devam etmekte olan 18 Mart 2016 tarihli mutabakatın sürdürülmesi herhalde Scholz'un önemli bir önceliği olacaktır. Ama Almanya açısından önem taşıyan iki yeni dosyadan daha söz etmek gerekiyor.

Bunlardan birincisi, kaçak yollardan Almanya'ya giriş yapıp yakalanmış olan ve sayıları 15 bini bulan Türk vatandaşlarının durumudur. Alman yetkililer, bu kişilerin Türkiye'ye iadesi konusunda Türk makamları ile mutabakata varıldığını açıklamıştı.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Almanya'nın kamu yayıncısı Deutsche Welle'nin Alman hükümet kaynaklarına dayandırdığı haberine bakılırsa, iki ülke arasında bu konuda ilke olarak mutabakata varılmakla birlikte uygulamaya ilişkin görüş ayrılıkları bulunuyor.

Haberde, Alman tarafının kaçakların gönderilmesinin 'charter' uçaklarıyla toplu bir şekilde yapılmasını isterken, Türk tarafının toplu iadenin yaratacağı görüntülerden rahatsızlık duyacağı için bu yöntemi kabul etmeye yanaşmadığı ileri sürülüyor.

DW muhabiri Değer Akal'ın haberine bakılırsa, bir başka yeni gündem maddesi de Almanya'da suça karışan Suriyeli sığınmacıların ülkelerine geri gönderilmeleri konusudur. Haberde Almanya'nın bu durumdaki Suriyelilerin Türkiye üzerinden gönderilmesi konusunda zemin yokladığı belirtiliyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Görüşmelerin bir diğer önemli ayağında askeri konuların yer alması beklenmelidir. Burada öncelikle vurgulanması gereken konu, Almanya'nın Türkiye'nin "Barış Pınarı Harekatı" ve Doğu Akdeniz'deki hamleleri gibi fiillerini gerekçe göstererek, 2019-2020'den bu yana Türkiye'ye adı konmamış bir askeri ambargo uygulamakta oluşudur.

Ambargo, Kara Kuvvetleri ve Hava Kuvvetleri için kategorik bir şekilde uygulanırken, Deniz Kuvvetleri için Türkiye'de inşa edilen yeni tip dizel-elektrik denizaltıların Almanya tarafından sağlanan tribünleri bu uygulamanın kapsamı dışında tutulmuştur. Kaldı ki, o alanda da bazı gecikmelerin yaşandığı anlaşılıyor.

Ayrıca, Berlin'in Ankara'nın Deniz Kuvvetleri'ne bazı füze ve torpidoların alımı için uzun bir zamandır bekleyen talebine sonunda olumlu karşılık vermesi, yine rahatlatıcı bir gelişme olarak görülüyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Hava Kuvvetleri'ne gelince... Türkiye'nin Birleşik Krallık, İspanya, İtalya ve Almanya konsorsiyumu olarak ortaklaşa imal edilen 4.5'uncu nesil "Eurofighter