Ezber bozan bakış açıları

16 Şubat'ta hurriyet.com.tr'de çok çarpıcı bir yazı yayımlandı. Arkadaşımız Sedef Batı, "Deprem çantası ayağınıza takılan bir prangadır" başlıklı bu yazısında Acil Tıp Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Ferudun Çelikmen ile konuşmuştu. Kendisi de daha önce AKUT bünyesinde hem yurtiçi hem yurtdışında arama-kurtarma faaliyetlerine katılmış olan Çelikmen'in ezber bozan açıklamaları var. Deprem haberleri arasında kaynayıp gitmiş olabilir diye üzerine tartışılması gereken bu görüşleri dikkatinize sunmak isterim. Konunun uzmanları bunları izahlı bir şekilde tartışsa da tam doğrusu nedir, öğrenebilsek.Levent Kulu'nun 5 Şubat'ta Kahramanmaraş'ta çektiği bir kare. Yıkıntılar arasında gezerken böyle çok sayıda yıkılıp yıkılıp bir buzdolabına, bir kombiye hatta bir kalorifer radyatörüne geldiğinde durmuş beton bloklar gördük.DEPREM ÇANTASIAcil Tıp Uzmanı Çelikmen diyor ki: "Deprem çantası dediğiniz şey içine doldurulacaklarla birlikte resmen bavul gibi bir şeye dönüşüyor. Diyelim ki deprem çantanız evde. Bir sallantı hissedildiği anda çoluğu çocuğu bırakıp bu çantaya mı sarılacaksınız"- Doğru bir soru. Çünkü biliyoruz ki sarsıntı anında insanlar refleks olarak çocuklarının yanına koşmak istiyor. Kahramanmaraş depreminden sonra korkudan çocuğuyla yatmaya başlayan anneler tanıyorum.ENKAZ SONRASIHaberin DevamıAcil Tıp Uzmanı Çelikmen diyor ki: "Deprem çantası, İkinci Dünya Savaşı'nda metroda sığınakta kalan insanların mama, beslenme, aydınlanma ve battaniye ihtiyacı nedeniyle ortaya çıktı. Enkazdan kurtulanlar en fakir ülkelerde bile bir kuru ekmek, bir tas çorba bulur."- Bu da doğru bir tespit. Deprem bölgesinde enkazdan kurtarılan yetişkin ve çocuklar gördüm. Hepsi için saracak bir battaniye veya örtü, verecek bir bardak su ya da bir parça yemek mevcuttu.SU ŞİŞESİAcil Tıp Uzmanı Çelikmen diyor ki: "Bugüne kadar bir tek kişi dahi yanında deprem çantası var diye enkazdan kurtarılmadı. İnsanlar enkaz altında kıpırdayamıyorlar bile. 'Deprem çantası işe yaramaz' diyorum. Önemli olan deprem olduğunda enkaz altından bir şekilde cep telefonu ve su ile ezilmeden kurtulmak."- Haklı olduğu bir yan var. Kahramanmaraş'ta 202 saat sonra kurtarılan Muharrem ve Hidayet Polat çifti, yanlarındaki 6 aylık Muhammet Alparslan'ı tükürükle beslediler ama beşinci gün öldü. İki gün sonra yeri kazınca kar suyu bulabildiler.CEP TELEFONUAcil Tıp Uzmanı Çelikmen diyor ki: "En önemli şey cep telefonlarının ulaşabilir yerde ve şarjının dolu olması. Cep telefonları deprem bavulunda bulunan düdük, fener, radyo gibi özelliklere sahip. Konum atabilir ya da dışarıyla irtibat kurabilirsiniz."Haberin Devamı- Kahramanmaraş'ta kardeşinin cep telefonundan "Beni kurtarın" diye mesaj atan Meteson aklıma geldi. Annesi Esra Ustamazman bu mesajı göstererek ekipleri enkaza yönlendirebilmişti.CENİN POZİSYONUAcil Tıp Uzmanı Çelikmen diyor ki: "Bugüne kadar yıkılan bir binada çök-kapan-tutun yöntemiyle kurtulan bir tek vaka yok. Kişi bu pozisyondayken bina yıkılırsa en ölümcül darbe baş-boyun-omurgaya gelir."- Mesela bu da sahada sık denk geldiğimiz bir şeydi. Bazen çöken kirişlerin arasında o kadar az boşluk vardı ki çömelmiş halde sığmak imkânsız. Ancak yatay pozisyonda olursanız orada hayatta kalabilirdiniz.SAĞLAM EŞYALARAcil Tıp Uzmanı Çelikmen diyor ki: "Ezilse bile yok olmayan eşyaların yanında cenin pozisyonunu daha koruyucu. İçi dolu çeyiz sandığı da yine sizi koruyabilecek sağlam bir eşya. Buzdolabı, çamaşır makinesi gibi eşyalar sactan yapıldığı için incedir, bu nedenle onlara güvenemeyiz."Haberin Devamı- Çelikmen böyle diyor ama fotoğrafçı Levent Kulu'yla afet bölgesinde dolaşırken buzdolabı, kombi hatta kalorifer radyatörünün bile durdurduğu koca