"İlim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir" konusu geniş ve genel bir konu, önemli ve özel bir konu, konu ile ilgili önceki yazdıklarımızla ve anlattıklarımızla ilgili bir konu; bundan dolayı önemine ve anlaşılmasına binaen önceki yazılarla birlikte okunmalı Kur'an ayetleri yani Mürselat Suresi'nin ilk ayetleri ile başlamıştık birinci yazımıza. MÜRSELÂT-MULKİYÂT ilişkisine bakmıştık ÂSIFÂT-NÂŞİRÂT ile devam edelim İlgili ayetleri tekrar hatırlayalım "1. Ve'l-murselati 'urfen. 2. Fel'asıfati 'asfen. 3. Ve'n-naşirati neşren. 4. Fe'l-farikatiferkan. 5. Fe'l-mulkıyatizikren.6. 'Uzren ev nuzren." "Örfenmursalata, arkasından asfenasıfata ve neşren naşirata, arkasından farkanfarikata, arkasından üzren veya nüzren zikri mülkıyata yemin." "Bilinmiş gönderilenlere, arkasından yönelip ulaşanlara ve yayılıp varanlara, ayırıcılara ve anlamını eksik veya tam ulaştıranlara yemin." (Mürselat Suresi; 771-6) pushfn('ads'); "Mürseller" ve "Mulkiler" dörder olarak belirtilmiştir. Bu sıralamada hep "Fa" harfi kullanıldığı halde, sadece "Âsıfler" ile "Nâşırler" "Vav" ile birbirine bağlanmıştır. "Mursil", "Mulki" ve "Fârık"ların yanında bu ikisi bir kabul edilerek dörtlü yapılmıştır. "Mürsil" ile "Fârık" bir çift, "Âsıf" ve "Nâşir" ile "Mulkiler" de bir çift yapılmıştır. Böylece dörtlük korunmuştur. Bununla beraber beş yapılarak parmakları 20 yapılmıştır. Şimdi yeni bir cetvel yapmamız gerekecektir ve bu birleşenlerin dörtlüleri olacaktır. "Kâinat"ın "Bilen" ve "Bilinen" çifti yanında, "Bilinen"in çifti olarak "Varlık" ve "Etki" yahut "Vücut" ve "Tesir" vardır. "Vücut", "Mekân"da yer alır ve bir yerde iki varlık olmaz. "Tesir", "Zaman" içinde yer alır ve bir yerde değişik etkiler birleşerek toplanır. "Varlık", "Mekân" ile "Fikirler"in birleşmesinden oluşur. "Tesir", "Zaman" ile "Hisler"in birleşmesinden oluşur. "Bilen"in çifti ise "Gaye" ile "Meşiet"tir. "Varlık" ve "Tesir" bir maksat için var edilmiştir. Yoksa abes ile iştigal olurdu. Bu "Gaye" canlılarda kendisini gösterir. Cansızlarda "İlliyet" hâkimdir. Canlılarda "Gaye" hâkimdir. pushfn('ads'); Gaye demek, bir iradenin ortaya çıkması demektir. Meşiet demek, gayenin tespitidir.