Türkiye'de artık hayaller bile manipülasyonun konusu hâline geldi. Geçen hafta Emlak Konut'un Damlakent projesiyle ilgili bir yazı yazmıştım: "Hayal üzerine kurulan manipülasyon" diye. Çünkü ortada daha yapılmamış bir proje var, ama insanlar ev sahibi olma umuduyla bir hayalin peşine sürükleniyor.

Sertifika ile Ev Hayali

Projenin formülü kâğıt üzerinde aslında ilginç görünüyor. 62 metrekarelik 1+1 bir daire için sertifika topluyorsunuz. 631.516 adet sertifika biriktirip 4 yıl sonunda evinizi alabiliyorsunuz. Kağıt üzerinde basit ve cazip.

Ama işin aslına gelince tablo değişiyor. 1+1 daire fiyatı yaklaşık 4,5 milyon lira. Oysa aynı bölgede evler 3 ila 3,5 milyon liradan alınabiliyor. Yani hayali bir fark için insanlar sertifika toplamak zorunda bırakılıyor.

Manipülasyonun Karanlık Yüzü

Sertifikalar 7,59 liradan halka arz edildi. "Sadece yurt içi yatırımcı aldı" dediler ama kim, ne kadar aldı; kurumsal mı, banka mı, sigorta şirketi mi, hiçbir bilgi paylaşılmadı. Karanlık bir süreç yürütüldü.

Borsada işlem görmeye başlayan sertifikalar ilk hafta içinde %7–9 arası değer kaybetti. Yani ev fiyatı durduğu yerde ucuzlamış gibi oldu, 1+1 daire kâğıt üzerinde yaklaşık 500 bin lira değer kaybetti. Sertifika alanların zararı ise daha ilk günden ortaya çıktı.

Bu tablo şunu gösteriyor: Şeffaflık yok. Sertifika fiyatları bilinçli şekilde düşürülüyor mu, yarın yukarıya mı çekilecek, kimse bilmiyor. Çünkü kontrol tamamen kapalı kapılar ardında.