Bu söz aslında bir Kazak atasözüdür. Geçtiğimiz gün Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev'in ulusa sesleniş konuşmasında tekrar dikkatimi çekti. 5 temel başlıkta ülkenin geleceğine ilişkin hedef ve çağrıların yer aldığı bu seslenişler Kazakistan'da hükümetin çerçevesini çizer ve vatandaş-devlet etkileşimi açısından da bir tür denge-denetim rolü üstlenir. En azından amaçlanan budur. Ocak olaylarının ardından önemli kararların duyurulduğu bu konuşmanın tümünü vermek mümkün olmasa da bazı önemli kısımları paylaşmak faydalı olacaktır. Öncelikle metnin geneline bakıldığında Adaletli devletTek milletHuzurlu toplum teması öne çıkıyor. Yeni ekonomi politikası, reel sektörün geliştirilmesi, kamu yönetim sisteminin yenilenmesi ve kanundüzen dengesi ana maddeler... Ekonominin rekabetçi ve serbest bir düzene kavuşması, kırtasiyeciliğin kaldırılması, girişimciliğin ve reel sektörün desteklenmesi için birtakım yeni politikalar hükümete talimat olarak veriliyor. BAŞKANLI PARLAMENTER SİSTEME GEÇİŞKazakistan mevcut yönetim sistemiyle başbakanlı başkanlık sistemiyle yönetiliyor. Yeni hedef ise başkanlı parlamenter sistem. 2017'den bu yana bunun taşları döşeniyordu.Cumhurbaşkanı Tokayev net bir değişikliği parlamentoya teklif etti. Buna göre normalde 2024'te yapılması gereken Cumhurbaşkanlığı seçimleri 2022 sonbaharda gerçekleşecek. Parlamento ve diğer yerel Meclis seçimlerinin de tümü 2023 ilk yarısında... Tokayev, yönetimin her yönüyle vatandaştan tam güven alması gerektiğini düşünerek kendi görev süresinde yaklaşık 2 yılı feda ediyor. Bir yönüyle kendi liderliğinin bir tür meydan okuması denilebilir. Ve parlamentoya bir değişiklik yapılması için teklifte bulunuyor. Cumhurbaşkanı 7 yıllığına ve sadece bir kez seçilmeli. Zira bu yaklaşıma göre 7 yıllık tek dönemlik süre hem tarafsızlık hem de icra için uygun. Konuşmasında önemli bir de ifade var: "Siyasi modernleşme sürecimizde parlamentarizm özel bir yer tutacak." "Güçlü Cumhurbaşkanı - etkili Parlamento - sorumlu Hükümet" formülü ile siyasi aslında başkanlı parlamenter sisteme doğru evriliyor. Kazakistan. (Tüm bu süreci ve bugün gelinen durumu "Büyük Bozkırın Yükselişi" adlı kitabımda bulabilirsiniz.) EĞİTİM VE SAĞLIK STRATEJİK YATIRIM Yazının başlığındaki söz ise "Ülkenin Geleceği için Stratejik Yatırımlar" başlığında ve Eğitim alt bahsinde geçiyor. Okul öncesi eğitimin, gerek ülkenin geleceğini belirleyen gerekse millet olma bilincinin temelinin atıldığı en önemli zemin olduğu belirtiliyor. Buraya odaklanmak ve başarı elde etmek gerçekten stratejik bir güvenlik sahası olarak irdelemeliyiz. Zira milli ve ahlaki değerler, birlik duygusu, günlük yaşamdan trafiğe kadar pek çok bilinçlenme boyutu burada temelleniyor. Cumhurbaşkanı Tokayev konuşmasında iki ila altı yaş arasındaki çocukların sadece yarısının anaokuluna gittiğini böyle bir eksikliğin kabul edilemez olduğunu da ekledi.. Bunun için ulusal 'Konforlu Okul' projesini başlatacaklarını ve 2025 yılına kadar 800 bin çocuğun modern bir okulda eğitim alacağını