Vadeli bir ekonomi olan Türk ekonomisinde, vadeli ödeme araçlarından ticari alanda kullanılanın çek, tüketici ve harcama alanında kullanılanının ise taksitli ve ertelemeli alışverişe olanak sağlayan kredi kartı olduğunu belirtmiştik. Bu iki ödeme enstrümanı Türk ekonomisi çarklarının dönmesi için büyük öneme sahip.

Dünkü yazımda kredi fonksiyonu olan çek ve senedin para arzına ve dolayısıyla enflasyona etkisini ekonomi hukukçusu gözüyle değerlendirmiştim. Gelelim kredi kartına...

Kredi kartı ile ödemede ticari kredi kartları da kullanılsa, sayısal ve hacim olarak tüketim ve harcama amaçlı kullanılan kredi kartlarının ağırlığı çok büyük.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bankaya ödüyoruz

Kredi kartı ile aslında ürün veya hizmeti bugün satın almamıza rağmen bedelini kredi kartının son ödeme günü, satıcıya değil ama bankaya ödüyoruz.

Belki banka hesabınızda satış anında da paramız var ama alıcı olarak ödemeyi, kartın son ödeme gününe öteliyoruz. Banka ile satıcı arasındaki ilişki ve sözleşmeye göre de banka alacağı komisyona göre satış bedelini üye işyeri satıcıya ödüyor.

O halde kredi kartı ile yaptığımız alışverişin ödemesini hemen yapmadığımız ama buna karşılık bir mal veya hizmet satın aldığımız için para arzına doğrudan etki eden bir sonuç doğuyor.

Çünkü, kredi kartı limitimiz kadar nakit paramız olmamasına rağmen, nakit para karşılığı yapılması gereken harcamayı yapabiliyoruz.

Tüketimi kısmak elzem

O halde şu önermeyi kurabiliriz; bir ülke ekonomisindeki para arzına kredi kartlarının toplam limiti kadar kaydi para arzı da dahildir.

Ancak kredi kartı sahiplerinin hepsi kredi kartı limitlerini sonuna kadar kullanacak şekilde harcama yapmazlar.

Örnek verecek olursak, Ahmet Bey'in toplam limiti 200 bin TL olacak şekilde dört bankadan kredi kart olsun. Ahmet Bey bağlamında kaydi para arzı 200 bin TL'dir. Ancak Ahmet Bey aylık toplam 50 bin TL harcama yaptığında, kaydi para arzının sadece kullanılan kısmının enflasyona etkisi olacaktır. Kullanılmayan 150 bin TL'lik kredi kartı limitinin değil.

Kaydi para arzı

Ahmet Bey aylık geliri kadar kredi kartı harcaması yapıp, borcunun tamamını da düzenli olarak ödemesi halinde, açılan kaydi kredi kartı limitinin ne kadar olduğunun hiçbir önemi olmayacaktır, çünkü ortada kullanılmayan, enflasyona sıfır etkisi olan bir kaydi para arzı söz konusudur.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Ancak bildiğimiz gibi, 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu md 9'a göre, bir gerçek kişinin sahip olduğu tüm kredi kartları için tanınacak toplam kredi kartları limiti, kredi kartının alındığı ilk yıl için aylık ortalama net gelirinin iki katını, sonrası için dört katını aşamaz.