Muhalif mahalle ikinci tura doğru yurtdışında oy kullanmak için saatlerce kuyruk bekleyen seçmenin videolarını paylaşıp "Siz beş dakika ötedeki okula gitmeye üşeniyorsunuz," diye sandığa gitmeyen seçmene çağrıda bulunuyor. Halbuki Türkiye sandığa katılım oranı açısından dünyanın en önde gelen ülkelerinden biri. Batı demokrasilerinde Türkiye'nin yarısı kadar katılım sağlandığında dahi rekor kırılmış sayılıyor. Bunun bir sebebi Türk halkının demokrasiyi sadece sandığa indirgemesi; sivil toplumculuk, protesto hakkı, siyasi partilere üye olmak gibi seçenekler bu topraklarda sınırlı bir kesim tarafından kullanılıyor. Sandığa adeta kutsallık atfediliyor ve ne zaman seçim olsa sabah erken saatlerden başlayarak insanlar oy verme sırasına giriyorlar. Bunu hepimiz biliyoruz, ama bu sefer, daha öncekilerden farklı olarak katılımın önemi özellikle muhalifler tarafından daha fazla vurgulanıyor. Aslında öyle bir umutsuzluk var ki, katılım oranı artarsa veya bir önceki seçimde sandığa gitmeyenler oy kullanırsa sonuç farklı olacakmış zannediliyor. UMUT İHTİYACI Seçimlerde bir oyun bile önemli olduğu ezberi umudunu küçük matematik hesaplarına bağlayanların sığınağıdır. Herkesin oy vermesindense teker teker verilecek o oyların büyük bir dalgaya dönüşmesi önemlidir oysa. Bütünün parçalarının teker teker toplamından daha büyük olması meselesi. Seçimler tek bir oyla değil, bir liderin diğerine büyük bir fark atmasıyla kazanılır. Nitekim 20 yıllık iktidarına ve onu zayıflatması gereken bir dolu faktör olmasına rağmen Erdoğan'ın ilk turda attığı fark tek bir oyun değil, o oyların bütününün sonuca etkili olduğunun yansımasıdır. En zayıf anında bile rakibinden milyonlarca daha fazla oy alan bir adayın sandığa gitmeyenler veya yurtdışında saatlerce kuyruk bekleyenlerle devrileceğini düşünmek fazla iyimserlik sanki. İnsanların belki de iyimserliğe, umutlanmaya ihtiyaçları var. Fransa'yla siyasi dinamiklerimiz benzermiş gibi "Macron da ikinci turda kazandı," açılış cümlesi zaten. Yurtdışı oyları, katılımın artması gibi unsuların yanında bir haftalık milliyetçiliğe kanarak oyunu değiştireceğini düşündükleri kararsız seçmenler, vasat bir YouTube programı, küçük partilerin desteğiyle oy patlatılması yapılacağına inanılması da var. Evdeki hesap çarşıya uyarsa muhalefetin büyük bir zafer kazanması bekleniyor. "Bekir Ağabey" bir de bugünlerde anket patlatsa da keyifler iyice yerine gelse. Aslında bir yandan da Erdoğan'ın kazanması halinde suçun kimin üzerine atılacağına şimdiden karar veriliyor. İlk kınanacaklar seçimin ilk turda biteceğini düşünerek ikinci tur sırasında seyahat planı yapanlar. İlk turda yaşanan hayal kırıklığı yüzünden sandığa gitmeyecek olanlar da epey bir tokat yiyecekler. Bir de iki aday arasındaki