Abdülhamid-Mithat Paşa tartışması! Sürgüne mi gönderelim burada mı yargılayalım

Bu topraklarda ilk Anayasa (Kanuni Esasi) 23 Ağustos 1876 yılında ilan edilmiş ardından ilk Meclis açılmış ancak bu önemli hamlenin ömrü çok kısa olmuştur. Osmanlı Rus savaşını bahane eden II. Abdülhamid 13 Şubat 1878 yılında Meclis'i kapatmış, Anayasa'yı rafa kaldırmıştır.

strong class"read-more-detail"Haberin Devamı

1876 Anayasası'nın yazımı ve kabulü sırasında Anayasacı Mithat Paşa ve arkadaşları ile Padişah arasında değişik tartışmalar cereyan etmişti. Bunlardan birisi de ilginç bir sürgün cezası uygulaması konusuydu. Konu gündemi epeyce işgal etmiştir. Anayasal düzen kurulmasına karşı olan bir muhalif grup, 1876 ekiminde Anayasa yapımını engellemek için eyleme geçmiştir.

İmzasız bildiriler sokaklara atılmış, duvarlara yapıştırılmıştır. Yeni bir "talebe-i ülum" (medrese öğrencileri) gösterisi hazırlıklarına geçilmiştir. Halk arasında propaganda başlamıştır. Eylemciler yakalanmış, sıra ne ceza verileceğine gelmiştir. II. Abdülhamid, Anayasa'ya muhalif olan grupların eylemleri nedeniyle İstanbul'da cezalandırılmalarını istemiş ve sürgüne gönderilmelerine karşı çıkmıştır. Sadrazam Mithat Paşa, sorunu Vekiller Heyeti'ne getirmiştir. Eylemcilerin yargılanmadan derhal sürgün cezasına çarptırılmalarını Padişah'tan istemiştir. II. Abdülhamid, görünüşte de olsa yargılama yolunu önermiştir.

strong class"read-more-detail"Haberin Devamı

Mithat Paşa yargılamaya karşı çıkmış, ısrar etmiş ve istifa tehdidinde bulunmuştur. Namık Kemal, İttihat gazetesinde bu ısrarı desteklemiştir. Bu direnişin sonunda eylemci muhalifler, yargılanmadan çeşitli yerlere sürülmüşlerdir. Mithat Paşa ve arkadaşları böylece kendi meşruiyetlerine ters düşen bir sistemi yürürlüğe koymuş oldular. Bunun adı yargısız infazdır.