Kıymetli Dostlarım,

Türkiye'de konut sektörü son yıllarda sık sık gündeme geliyor. Satış rakamları rekor seviyelere ulaşıyor, yeni projeler hızla yükseliyor ve gayrimenkul, yatırımcıların gözdesi haline geliyor. Ancak tüm bu hareketliliğe rağmen dikkat çeken bir gerçek var: Türkiye'de insanların kendi evine sahip olma oranı giderek azalıyor.

TÜİK verilerine göre, ev sahipliği oranı 2014 yılında %61,1 ile zirveye çıkmışken, bu oran sonraki yıllarda sürekli gerileyerek 2024'te %56,05 seviyesine kadar düştü. Başka bir deyişle, 2014'te her 100 kişiden 61'i kendi evinde otururken, bugün bu sayı 56'ya indi. Peki bu düşüş ne anlama geliyor ve arkasındaki nedenler neler

İlk bakışta bu tablo şaşırtıcı görünebilir. Zira Türkiye'de konut satışları son yıllarda oldukça yüksek. Özellikle 2020 sonrası dönemde düşük faizli kredi kampanyaları ve pandemi sonrası artan talep, konut piyasasını hareketlendirdi. 2023 ve 2024 yıllarında da konut satışları yüksek seyretti. Ancak burada önemli bir ayrıntı var: satılan her konut, Türkiye'de yaşayan bir bireyin ev sahibi olmasını sağlamıyor.

Satılan konutların önemli bir bölümü yatırım amacıyla alınıyor. Bazı evler hiç kullanılmadan boş kalıyor ya da kiraya veriliyor. Ayrıca son yıllarda yabancılara konut satışı da hız kazandı. 2018'de yürürlüğe giren "vatandaşlık karşılığı gayrimenkul" uygulamasıyla birlikte yabancılar Türkiye'den daha fazla ev almaya başladı. Bu durum, toplam konut satışını artırsa da Türkiye'de yaşayan kişilerin ev sahibi olma oranına katkı sağlamıyor..

Ev sahipliği oranındaki düşüşün arkasında birkaç önemli neden var:

1 - Konut fiyatlarındaki artış

Özellikle 2021 sonrası dönemde Türkiye'de konut fiyatları hızla yükseldi. Hem döviz kurlarındaki artış hem de inşaat maliyetlerinin yükselmesi, ev almayı zorlaştırdı. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde konut fiyatları milyonlarca lirayı buluyor. Bu durum, özellikle orta gelir grubundaki ailelerin ev sahibi olmasını imkânsız hale getiriyor.

2 - Nüfus artışı ve kentleşme

Türkiye'nin nüfusu her yıl artmaya devam ediyor. Ancak yeni konut üretimi ve alım gücü, nüfus artışının gerisinde kalıyor. Özellikle genç nüfus, yüksek konut fiyatları nedeniyle kiracı olarak yaşamaya devam ediyor.

3 - Yabancılara satışlar

Son 10 yılda yabancılara satılan konut sayısı 300 bine yaklaştı. Bu evler, Türkiye'de yaşayan kişilerin ev sahibi olma oranını artırmıyor. Özellikle Antalya, İstanbul ve Karadeniz kıyılarında yabancılara satış oranı çok yüksek.