Beyaz Saray'daki "Trump-Zelenski atışmasını", bir misafir devlet başkanının düştüğü durumu ve ülkesini düşürdüğü çıkmazı izleyen devletler elbette kendi paylarına düşen dersleri çıkardılar. ABD Başkanı Trump'la birlikte çerçevesi çizilen günümüz dünyası küreselleşmeden uzaklaşmakta, mutlak milli çıkarlara dayalı ulus devlet kimliğini belirgin şekilde ön plana çıkarmakta... Çok kutupluluğun doğum sancılarının yaşandığı bu zorlu günler ise sanılandan fazla maliyet üretmekte. Geleneksel ittifak bağları sarsılırken, milli bütçelerin harcama öncelikleri de kökten değişmekte.
Bu aşamada, 23 Şubat 2025'te gerçekleşen AK Parti 8. Olağan Büyük Kongresi'nde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın konuşma metnine yansıyan birkaç cümleyi ve içerdiği yüksek öngörüyü hatırlatmak isterim...
"... Küresel güvenlik mimarisine ve kural temelli sisteme güven azaldıkça, 'her koyun kendi bacağından asılır' anlayışı yayılmakta, 'orman kanunları devri' ön plana çıkmaktadır! ... Altta kalanın canının çıktığı bir sistemin varacağı yer, sosyal ve askeri patlama olacaktır!"
Bu tespitleri not alarak devam edelim... Önceki gün Londra'da düzenlenen, -Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın temsil ettiği- Ukrayna Zirvesi'nin içeriğine bakmakta fayda var. Zira Trump Amerika'sı, Rusya dosyasında Avrupa'dan (bilhassa AB'den) ayrışmakta, Çin'i kuşatma ve İran'ı izole etme politikası gereği Moskova'yla özellikli pazarlıklara girişmekte. 2. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan Transatlantik İttifakı sarsılırken, AB liderleri ikircikli tutumlarını sürdürerek konjonktürel çıkış yolları aramakta. Son 75 yıldır NATO şemsiyesine sığınarak, ABD taahhütlerine yaslanarak güvenlik ve savunma harcamalarını en aza indiren Batı Avrupa, kaynaklarını insani kalkınmaya, teknolojiye kanalize ederek konforlu büyüme yıllarını yaşayageldi. Belli ki o günler geride kalıyor. Başını Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un çektiği liderler, Avrupa Ordusu oluşturma fikrinin arkasından giderken, ağırlıklı grup ise Başkan Trump'ı ikna edici yol ve yöntemler bulma arayışının peşinden koşmakta. İki yıl sonra yapılacak ara seçimde Trump'ın Kongre'deki çoğunluğunu kaybedeceği varsayımına yatırım yapan bu liderler, çatışmaları kendilerinden uzak tutma, cephe ülkelerini kullanma yaklaşımından da vazgeçmemekte! Nitekim AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik'in dünkü açıklamasında dile getirdiği gibi... Güvenlik kaygıları baş gösterince Türkiye'yi aklına getiren AB,