Kuruluşundan bu yana CHP'de anlaşmazlıklar, tartışmalar, kavgalar, krizler hiç bitmedi.

Partiyi 102 yıldır ya iktidarda ya ana muhalefette tutan sihir belki de bu dinamik yapıda saklı.

...

Tarihsel sırayla CHP'deki kimi önemli krizlere bakalım:

Bir:

CHP'de ilk büyük kriz Cumhurbaşkanı Atatürk ile Başbakan İsmet İnönü arasında yaşandı.

Yıl 1937'ydi.

Atatürk, hükümetin liberal ekonomik politikaya geçmesinin zamanının geldiğine inanıyordu. İnönü ise devletçi ekonomik politikanın sürdürülmesinden yanaydı.

İktidarın iki önemli ismi arasındaki görüş ayrılıkları bununla sınırlı değildi.

Atatürk, Hatay'ın topraklarımıza bir an önce katılmasını istiyordu. İnönü ise acele etmenin sakıncalı olabileceğini ifade ederek sorunun çözümünün zamana yayılması gerektiğini savunuyordu.

Bu ciddi görüş ayrılıkları İnönü'nün 20 Eylül 1937'de başbakanlık görevinden istifasıyla sonuçlandı.

...

İki:

CHP'de ikinci büyük kriz İsmet İnönü'nün Cumhurbaşkanlığı döneminde 1945 yılında yaşandı.

Türkiye, İkinci Dünya Savaşı'na girmemişti ama halk savaşın yansıması ekonomik sıkıntıları derinden hissetmiş, yoksulluk had safhaya ulaşmış, ekmek satışı bile karneye bağlanmıştı.

Bu durum başta Adnan Menderes ve Celal Bayar olmak üzere CHP'nin bazı milletvekillerinin yoğun tepkisine yol açtı. O kadar ki iktidarın Meclis'e getirdiği kanunlara ve bütçeye hayır oyu verdiler.

CHP yönetimi başlayan isyanı önleyebilmek için Adnan Menderes ve Fuad Köprülü'yü partiden ihraç etti.

İhraç kararının ardından Celal Bayar ve diğer parti içi muhalifler de CHP'den ayrıldılar.

Partilerinden ihraç edilen ya da ayrılan milletvekilleri 1946'da Demokrat Parti'yi (DP) kurdu.

DP girdiği ilk seçimde değil ama 1950'deki seçimde tek başına iktidar olmayı başardı, Celal Bayar Cumhurbaşkanlığı, Adnan Menderes Başbakanlık koltuğuna oturdu.

...

Üç:

CHP'de üçüncü büyük kriz 12 Mart 1971 askeri darbesinin ardından yaşandı.

CHP Genel Başkanı İsmet İnönü'nün darbecilerin kurduğu hükümete üye vermesi partinin genel sekreteri Bülent Ecevit'le arasının açılmasına yol açtı.

Parti içi tartışmalar 1972'de yapılan kurultayda Ecevit ve onu destekleyenlerin Parti Meclisi'nde çoğunluğu sağlamasıyla yeni bir boyut kazandı.

Bunun üzerine İsmet İnönü hem genel başkanlıktan hem CHP'den istifa etti.

İnönü'yle birlikte çok sayıda milletvekili de partiyle yollarını ayırdı.

Partinin dümenine Bülent Ecevit geçti.

...