2 Kasım 1917 Balfour Bildirisi

İsrail'in kuruluşunun hangi gerekçeye dayandırıldığını hiç düşündünüz mü

İşte o tarihi utanç belgesi Balfour Bildirisi'nin hikayesi:

Önce bu bildirinin zamanlamasına dikkat çekelim. Birinci Dünya Savaşı'nın üçüncü yılında İngiltere'nin tek hedefi kutsal beldeleri işgal etmekti. Başbakan Lloyd George, Haziran 1917'de General Edmund Allenby'yi Londra'dan Kahire'ye gönderirken şöyle söylüyordu:

"General Allenby, yılbaşından önce Kudüs'ü ele geçirip Hıristiyan Dünyasına Noel armağanı vermenizi bekliyoruz."

Fakat General cepheye gelince bu isteği yerine getirmenin öyle kolay olmadığını çabuk anladı. Çünkü Mart ve Nisan aylarındaki Gazze saldırılarında Osmanlı ordusu karşısında alınan yenilgiler unutulacak gibi değildi. Öyleyse çok iyi hazırlanıp en uygun saldırı zamanını beklemeliydi.

Allenby tam beş ay, Yahudi casusların istihbarat bilgilerine göre hazırlık yaptı. Saldırı yeri ve zamanı özenle seçildi. Osmanlı ordusuna komuta eden gafil Alman generaller saldırıyı Gazze'den beklerken, İngilizler 31 Ekim'de aniden çölü geçerek Bi'rüssebi cephesine hücum ettiler. 3. Kolordu komutanı Miralay İsmet'in (İnönü) beceriksizliği, General Von Kress'in kendini beğenmişliği ve Mareşal Von Falkenhayn'ın umursamazlığı yüzünden bir günde cephe yarıldı. Miralay İsmet kaçarak canını zor kurtardı. İşte 40 gün sürecek geri çekilme ve Kudüs'ün kaybının başlangıç hikayesi böyle.

Bi'rüssebi'nin işgal edilmesinden iki gün sonra çok önemli bir siyasi gelişme yaşandı. İskoç asıllı bir siyasetçi olan İngiltere Dışişleri Bakanı Arthur James Balfour'un, Lord Rothschild'e gönderdiği ve tarihe Balfour Deklarasyonu olarak geçen utanç belgesi, hem Filistin topraklarının gasbı hem de orada yüzyıllarca yaşayan halkın egemenlik hakkının ihlalidir. İngiltere'nin daha işgal bile etmeden başkasının ülkesini bir başka halka peşkeş çekmesi, bugün Ortadoğu'daki kan ve gözyaşının asıl sebebidir.

Bildirinin muhatabı Lord Walter Rothschild olmasına rağmen, bu siyasi başarının mimarı Rus asıllı bir Yahudi olan Chaim Weismann idi. İsrail'in ilk cumhurbaşkanı olan Weismann, İngiltere hükümeti nezdindeki yüksek itibarı sayesinde bildirinin hazırlanmasında çok etkili olmuştu. Bu mektubun tercümesi şöyle:"...Yahudi Siyonist emellerine bir sempati deklarasyonu olan aşağıdaki bildirinin, kabine tarafından onaylandığını Krallık Hükümeti adına bildirmekten büyük mutluluk duymaktayım:

Krallık Hükümeti, Filistin'de Musevi halkı için bir millî yurt kurulmasını uygun karşılamaktadır ve bu hedefin gerçekleştirilmesini kolaylaştırmak için elinden geleni yapacaktır. Filistin'de Musevi olmayan toplulukların sivil ve dinî haklarına, ya da başka ülkelerde yaşayan Museviler'in hak ve politik statülerine zarar verecek hiçbir şey yapılmayacağı kabul edilmektedir. Bu deklarasyonu Siyonist Federasyon'un dikkatine sunmanızı rica ederim.