YKS tercihlerinde adayların program sıralamalarında büyük sürprizler yaşandı. Bazı programlarda geçen yıla göre 50 bin, hatta 100 bin daha ön sırada oldukları halde tercih yapan adayların bir kısmı, kontenjanlar azaldığı için üniversitelere yerleşmedi. Lise son sınıfların ise yarıdan fazlası tercih yapmadı...

KUŞKUSUZ bu yılın en çarpıcı sonuçlarından biri de lise son sınıftaki adayların durumu. 2024-2025 eğitim öğretim yılında lise son sınıfta okuyan 1 milyonu aşkın öğrenciden 840 bini sınava başvurdu. Yani yaklaşık 200 bin lise son sınıf öğrencisi sınava başvuru bile yapmadı. Başvuranlardan 27 bin 791'i ise ya sınava katılmadı ya da puanı hesaplanacak sayıda net elde edemedi. Sonuçta geçtiğimiz yıl lise son sınıf öğrencisi olan 812 bin 210 üniversite adayının puanı hesaplandı ve tercih hakkı elde ettiler. Bu adayların da 394 bin 450'si, yani yarıdan azı tercih yaptı.

100 ÖĞRENCİDEN 51.5'İ

Tercih hakkı olmasına rağmen 417 bin 760 aday bir tercih bildirimi yapmadı. Diğer bir ifade ile tercih hakkı olan öğrencilerin yüzde 48.5'i tercih yaparken 51.5'i tercih bildiriminde bulunmadı. Tercih yapan 394 bin 450 öğrencinin ise 133 bin 700'ü lisans, 87 bin 740'ı önlisans programlarına yerleşti. Başvuran öğrenci sayısına göre lisansa yüzde 16, önlisansa ise yüzde 10'luk kitle yerleşmeyi başarabildi. Açıköğretim programlarına da 2 bin 583'ü lisans, 10 bin 388'i önlisans olmak üzere 12 bin 971 öğrenci yerleşti.

SEBEBİ 'MEZUNA KALMA'

Adayların son yıllarda 'mezuna kalma' eğiliminin giderek artığını gözleniyor. Geçen yıl sınava başvuran lise son sınıf öğrencileri arasında tercih başvurusu yapanların oranı yaklaşık yüzde 50'ydi. Aynı oran bir önceki yıl, yani 2023'de yaklaşık yüzde 55, 2022'de ise yüzde 60'a yakındı. Tabloya bakınca lise son sınıftaki adayların üniversite sınavı başvurularının zamanla azaldığını görmek mümkün. Yani her yıl üniversite kapısında yığılmanın nedeni de bu rakamlarda görülebiliyor. Bu durumda adaylar bilinçli olarak bir sonraki yıl sınava hazırlanmak için mezuna kalmayı tercih ediyor. Üniversite sınavında hayal kırıklığı yaşayan ya da yeterince hazırlanmadığını düşünenler bir sene daha hazırlanma kararı alarak sene boyunca tek hedefe yoğunlaşabildiklerini düşünüyorlar.

HEDEF ODAKLILAR

Peki ama neden öğrenciler "mezuna kalma"yı tercih ediyor Neden sıcağı sıcağına kapıyı aralamak için çaba harcamıyor Bunu öğrencileri yakından tanıyan ve bu konuda çalışmalar yapan Salim Ünsal'a sordum: "Bu rakamlar adayların okurken sınava hazırlık yapamadıklarını, kendilerini sınava hazır hissetmediklerini, eğitim öğretim hayatları boyunca bir taraftan lise eğitimini sürdürüp, diğer taraftan sınava hazırlanma gücünü bulmadıklarını gösteriyor. Lise son sınıfta böylece okulu iyi bir dereceyle bitirmeye odaklanıp araya bir de YKS stresini sokmuyorlar. Bir kısmı da hedeflediği yere giremeyeceği düşüncesiyle tercih yapmıyor. Kontenjanların azaltılması da buna etken olabilir. Ancak, adayların bir kısmının bir sonraki seneyi fırsat olarak görüp istedikleri bölümü kazanmak için geniş zaman diliminde sınava iyi hazırlanıp daha iyi puan elde ederek daha iyi bir yere, istediği bölüme girmeyi hedeflediği görülüyor. Bu nedenle mezuna kalma fikri son sınıf düzeyinde daha ağır basıyor."