Soru: Kızım 26.11.1979 doğumlu. 1.07.2006-1.8.2007 arasında SSK'lı işçi olarak çalıştı. (391 gün primi var.) 2005'te Amerika'ya gitti. Amerika'da yaşarken 2.04.2009 tarihinde isteğe bağlı sigortalı yaptım. Halen primlerini ödüyorum. Bağkur'dan emekli olabilir mi Rıfat Ö.

Cevap: Yurtdışında çalışanların emeklilik durumları ile ilgili çokça soru alıyorum. Okuyucunun sorusu ile birlikte yurtdışı borçlanma konusuna detaylı değineyim.

- Yurtdışında çalışan Türk vatandaşları ve yurtdışındaki ev kadınları bulundukları ülkede geçen sigortalılık veya işsizlik ve ev kadınlığı sürelerini borçlanarak, Türkiye'den emekli olabilirler.

- Borçlanma kapsamındaki süre; yurtdışında geçen sigortalılık sürelerini veya işsizlik sürelerini, ev kadını olarak geçen süreleri kapsıyor. Ev kadını olarak geçen süre ise; evli veya bekâr olup olmadıklarına bakılmaksızın, kadınların sigortalılık süreleri haricinde yurtdışında ikamet ettikleri süreler anlamına geliyor. Bu süre, işsizlik süresi kapsamında değerlendirilmiyor. Bu durumda olanlar yurtdışında geçen süreleri istedikleri kadar borçlanabilirler. Kanuna göre yurtdışında olup da Türkiye'de, Sosyal Güvenlik Kurumu'na sigorta primi ödeyenler yurtdışı borçlanması yapamazlar. Daha doğrusu hem Türkiye'de prim ödeyip hem de yurtdışında olan kişiler borçlanarak emekli olamazlar. Benzer şekilde kendilerine aylık bağlanmış olanlar da yurtdışı borçlanması yapamazlar.

- 2019 yılında yurtdışı borçlanma şartlarında değişiklik oldu. Türkiye'de son tabi olunan sigorta koluna bakılmaksızın, Bağ-Kur ya da bir başka adıyla 4/B sigorta kolu üzerinden emekli olunuyor. Yurtdışı borçlanması için başvuranların emekli olmaya yetecek asgari borçlanma gün sayısı en az –kısmi aylık için- 5 bin 400 güne çıkıyor. Tam aylık içinse borçlanma gün sayısı kadınlarda 7 bin 200 gün, erkeklerde 9 bin güne çıkıyor.

- Asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın yüzde 45'i üzerinden borç hesaplaması yapılıyor.
Okuyucumun sorusuna gelince, isteğe bağlı sigortalılıkta Türkiye'de ikamet etme şartı bulunmuyor. İsteğe bağlı sigortalı olunduğu için Bağkur üzerinde emekli olunacak.

SGK, BORÇ YÜZÜNDEN İCRA TAKİBİ YAPAMAYACAK

Soru: İşletmemizin geçmiş dönemden SGK'ya prim borcu var ama zaman aşımına uğradı. SGK ise bu borcu bizden talep ediyor ve icra takibi başlattı. İhaleye katılacağız ancak borcumuzdan dolayı katılamıyoruz. Temiz kağıdı alamıyoruz. Bu konuda değişiklik olduğu, SGK'nın icra yapamayacağı söyleniyor. Doğru mudur 'Borcu yoktur' yazısı alabilecek miyiz Tarık K.