Geçen yazımda, SGK'nın açıkladığı 2023 yılı verilerine göre aktif sigortalı ve emekli sayılarına değinerek, sosyal güvenlikte dengenin değiştiğini ve artık 1.66 çalışanın 1 emekliyi finanse ettiğini belirtmiştim.

Bu dengenin değişmesinde önemli katkının da geçen sene çıkan EYT yasası olduğunu vurgulamıştım. Yazı sonrası okuyuculardan çokça soru ve yorumlar aldım. Konuyu bir adım daha ileri taşıyayım.

SGK, 2023 yılı faaliyet raporunu da yayımladı. Raporu inceledim. Basit haliyle sosyal güvenlik diyoruz ama emekli maaşları, sağlık giderleri, teşviklerle devasa bir sistemden bahsediyoruz. Önemli bulduğum tarafları paylaşayım. Sağlık tarafını bir kenara bırakıyorum. Raporda çok ilginç bir tespitte bulunularak, SGK'nın, Türkiye'nin en yüksek bütçeli kurumlarından biri olup, genel sağlık sigortası da dikkate alındığında neredeyse nüfusun tamamına hizmet verdiğine dikkat çekiliyor. Ben demiyorum, rapor diyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

EYT BÜTÇEYİNASIL ETKİLEDİ

Başlayayım. 2023'te SGK'nın toplam gelirleri 2.1 trilyon, giderleri ise 2.2 trilyon TL olmuş. Gelirler içindeki en yüksek kalemi, 1 trilyon 463 milyar TL ile prim gelirleri, giderleri içinde de en yüksek kalemi 1 trilyon 408 milyar TL ile emekli aylıkları oluşturuyor. SGK'nın 2023 yılı bütçesi yapılırken, öngörülen emekli aylığı ödemeleri 1 trilyon TL iken, bu rakam 1.4 trilyon olarak gerçekleşti. SGK'nın faaliyet raporunda, emekli aylık artışlarının öngörülenin üzerinde gerçekleşmesinin nedeni olarak, en düşük emekli aylığının yükseltilmesine ve EYT düzenlemesine bağlanıyor.

Nitekim 2023'ün mart ayında EYT düzenlemesi sonrası yaşlılık aylığı başvurusunda bulunan yaklaşık 2 milyon sigortalıya, yaş şartı aranmaksızın aylık bağlandı. Raporda, normal süreçte yıl içinde ortalama 400 bin kişiye yaşlılık aylığı bağlanırken, 2023 yılı mart ayı başından itibaren bir yılda bağlanan aylık sayısının yaklaşık 5 katı kadar aylık bağlandığı ifade ediliyor. Raporda, 2023 yılında, SGK'nın hem emeklilere ödenen emekli maaşları hem de sağlık dışında yaptığı diğer ödemeler kalem kalem sıralanıyor.

SGK KİME,NE KADAR ÖDEDİ

-2023 yılı içerisinde toplamda 16 milyon 30 bin kişiye; emekli maaşı, malullük aylığı ve vefat eden sigortalıların yakınlarına da ölüm aylığından oluşan toplam 1.4 trilyon TL aylık ödenmiş.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

-Ramazan ve Kurban bayramlarında toplam 52 milyar TL bayram ikramiyesi verilmiş.

- 6.7 milyon kişiye 17.8 milyar TL geçici iş göremezlik ödeneği ödenmiş.

-19 bin 501 kişiye toplam 1 milyar TL evlenme ödeneği verilmiş.

-260 bin 220 kişiye 670.2 milyon TL cenaze ödeneği ödenmiş.

-Geçen senenin sonunda emeklilere bir defaya mahsus 5 bin liralık ikramiye ödenmişti. Önce çalışmayan emekliler dendi, sonra tüm emekliler kapsama alındı. Bu kapsamda 15.3 milyon emekliye 68 milyar TL ödeme yapıldı.

-445 bin 807 kişiye 230.7 milyon TL emzirme ödeneği, bin 339 kişiye 562.5 milyon tütün ikramiyesi, şehit çocuklarına 6.8 milyon eğitim ödemesi ve diğer ödemelerde dahil olmak üzere 2023 yılında toplam 1.8 milyar TL ödeme yapıldı.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

-Yine 2023'ün başında hatırlayacaksınız memurlara yönelik 3600 ek gösterge uygulaması yapıldı. Bu kapsamda da toplam 1.5 milyon memura 1.3 milyarlık TL'lik aylık farkı ödendi.