Adalet Bakanlığı, sigorta uyuşmazlıklarına yönelik yeni düzenleme hazırlıyor.

Buna göre, sigortalı ile sigorta şirketi tazminat konusunda anlaşamazsa önce arabuluculuk sistemine başvurulacak, yine de anlaşılamazsa Sigorta Tahkim Komisyonu'na başvuru yapılacak. Özetle, sigorta uyuşmazlıklarına zorunlu arabuluculuk uygulaması geliyor. Bu duruma, Sigorta Tahkim Komisyonu'na bağlı sigorta hakemleri şiddetle itiraz ediyor. Bu konuda bir süredir hararetli tartışmalar sürüyor. Kimi çevrelerden, 'neden bu konuya değinmiyorsun' diye eleştiriler alıyorum.

Önce, mevcut uygulamaya kısaca değineyim. Özellikle trafik sigortası tazminatlarında vatandaş, sigorta şirketi ile anlaşamazsa, önce zorunlu olarak sigorta şirketine başvuruyor, sigorta şirketinden 15 gün içinde cevap alamazsa; ya Sigorta Tahkim Komisyonu'na başvuruyor ya da mahkemede dava yoluna gidiyor. Genellikle de vatandaşlar, mahkemelere göre süre kısalığı ve dava masraflarına nazaran daha uygun fiyatlı olması nedeniyle Tahkim Komisyonunu tercih ediyor.

SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU NE OLACAK

Biraz da Sigorta Tahkim Komisyonundan bahsedeyim. Bundan 16 yıl önce, sigortalı ile sigorta şirketi arasındaki uyuşmazlıkların pratik ve kısa sürede çözümü için Sigorta Tahkim Komisyonu faaliyete geçti ve sigorta şirketi ile anlaşamayan sigortalılara mahkemelerin dışında ikinci bir alternatif imkan tanındı. Bu kapsamda da vatandaş, hasarının ödenmemesi ya da eksik ödenmesi konusunda sigorta şirketi ile anlaşamazsa Tahkim Komisyonu'na başvuruyor. Komisyondaki sigorta hakemleri başvuruyu inceliyor; ya sigorta şirketini ya da sigortalıyı haklı buluyor.

Bu açıdan değerlendirildiğinde Sigorta Tahkim Komisyonunun kuruluş amacı, işleyiş yapılanması çok doğruydu. Ancak aradan geçen 16 yılda işler değişti. Özellikle de son birkaç yılda Tahkimin verdiği kararlar sigorta şirketleri tarafından eleştirilere konu oldu, hakemler ve Komisyona yönelik davalar açıldı.

SORUN TRAFİK SİGORTASI KAYNAKLI

Mesela, 2024'te, 615 binden fazla kişi Tahkim Komisyonu'na başvurmuş. Bu başvuruların 580 bine yakını trafik sigortasına yönelik anlaşmazlıklardan kaynaklanırken, bunun da 327 binden fazlası değer kaybı tazminatı (kaza sonrası kusursuz olup da hasar gören araçlarda oluşan değer kaybı) taleplerinden kaynaklanmış. Özetle, Tahkime yapılan başvuruların yüzde 94'ü trafik sigortasından, bunun da yüzde 57'si değer kaybı tazminatlarından oluşmuş. Yani Tahkim Komisyonu ağırlıklı araçlardaki değer kaybı tazminatlarına bakar olmuş.

Bu kötü bir şey mi Değil, ancak, değer kaybı tazminatında şöyle bir sorun var; o da, tazminatın standart bir hesaplama yönteminin olmaması ve farklı farklı tazminatların ortaya çıkması. Bu nedenle sigorta şirketi ile vatandaş değer kaybı tazminatında bir türlü anlaşamıyor; anlaşamayınca da vatandaş Tahkim Komisyonu'na başvuruyor. Sigorta şirketleri ise uzun yıllardır değer kaybı tazminatının maliyetlerini artırdıklarından, primini almadıkları, hesaplama standardı bile olmayan değer kaybı için çok yüksek bedeller ödediklerinden şikayet ediyor.

YENİ DÜZENLEME İLE SİSTEM NASIL İŞLEYECEK

Anlaşılan o ki, bu duruma Adalet Bakanlığı müdahale etti ve sigorta uyuşmazlıklarına yönelik yeni düzenleme hazırlığına girdi. Bildiğim kadarıyla düzenlemenin detaylarını paylaşayım. Sigorta şirketi ile anlaşamayan vatandaş, bugünkü uygulamada olduğu gibi önce sigorta şirketine başvuracak. Sigorta şirketi vatandaşın başvurusuna 15 gün içinde cevap vermez ya da verdiği cevap vatandaşı tatmin etmezse; vatandaş, bu sefer Sigorta Tahkim Komisyonu'na değil arabulucuya müracaat edecek. Arabuluculuk ücretini ise sigorta şirketi karşılayacak. Eğer, arabulucu ile de sorun çözülemezse; vatandaş o zaman, Tahkim Komisyonu'na başvuracak. Vatandaş, arabulucuya gitmeden, Tahkim Komisyonu'na başvurursa, başvurusu reddedilecek.