18 yaşından küçükler için devlet desteğinden nasıl yararlanılır

Yazının başlığını okuyunca kimileri sosyal güvenlik sisteminden bebeklere ve çocuklara yeni bir destek geliyor gibi anlayabilir ama değil; bu destek, tasarruf desteği. Kaldı ki, sosyal güvenlik sisteminde 18 yaşın altı için bir destek ya da teşvik yok zaten. Bu destek sadece Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES) var.

Hazır yeri gelmişken bir itirafta da bulunayım, yanılmışım. Anlatayım. 2021 yılında 18 yaş altı gençlerin BES'e girerek tasarruf etmelerine imkân tanındı. Buna göre, ebeveynler çocukları adına sisteme katkı payı ödeyecek, çocukların birikimlerinin değerleneceği planları yine ebeveynler belirleyecek ama sözleşmeler 18 yaş altındaki çocukların adına olacaktı. Devlet de çocuklar için sisteme yatırılan her para (katkı payı tutarı) için yüzde 30 katkı yapacaktı. Uygulama başladığında umudum yoktu; 'kim çocukları için BES yaptırır ki' diye düşünürdüm. Yanılmışım. Uygulama başladığından bu yana hepi topu 3.5 yıl oldu; bugün 1 milyon 465 bin çocuk BES sayesinde tasarruf ediyor ve daha ilginci, bu çocukların tasarruf fonlarının toplamı 32.6 milyar TL'yi geçti. Devlet de bu gençler için bu sürede 7.6 milyar TL katkı sağladı. 18 yaş altı BES öyle hale geldi ki, tüm bireysel emeklilik katılımcılarının yüzde 14'ünü gençler oluşturdu.

Haberin Devamı

133 BİNDEN FAZLA BEBEK YARARLANDI

İlginçlikler bu kadarla da bitmiyor. Sistemdeki 1.4 milyon çocuk var ya; bunların 133 bininden fazlası yeni doğan bebekler. En çok BES yaptırılan da yeni doğanlar. Tasarruf edenlerin 420 bine yakını 3 yaş ve altından oluşuyor. Nasıl oluyor diye sordum, soruşturdum. Hani, çocuk doğduğunda gelenek gereği altın takılır ya; şimdilerde dede ya da anneanne torunu için, hala yeğeni için BES yaptırıyor, her ay düzenli para yatırıyormuş. Akıllıca. Yatırılan o paralar fonlar sayesinde hem yatırıma yönlendirilip, değerleniyor, hem devlet yatırılan paraya yüzde 30 katkı sağlıyor hem devletin yaptığı katkı da yatırıma yönlenip değerleniyor. Bu sayede BES'teki çocukların birikimleri artıyor.

Çok kaba bir hesap yaptım. BES'e dahil edilen 133 bin 414 yeni doğan bebek için ebeveynleri 690 milyon sisteme katkı payı ödemişler ki, bu da çocuk başına 5 bin 177 lira eder- çocuklar daha 1 yaşına gelmeden 2.9 milyar lira birikime ulaşmışlar, devlet de 690 milyon 748 bin lira katkı yapmış, çocukların toplam birikimi 3.6 milyar lira olmuş. Yani kabaca yeni doğan bu çocukların her birinin şimdiden ortalama 27 bin birikimi var.