ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna barışı için öne sürdüğü 28 maddelik plan uluslararası siyaset gündemini epeyce meşgul ediyor.

Ukrayna ve Avrupa, Rusya yanlısı olduğu gerekçesiyle plana şiddetle karşı çıkarken gelinen noktada 19-20 maddelik revize edilmiş yeni bir taslaktan bahsediliyor.

28 maddelik ilk planı havada kapan Rusya'nın şıkları Kiev lehine elden geçirilmiş yeni taslağa ise mesafeli olduğu gelen açıklamalarından anlaşılıyor.

PLAN NASIL OLUŞTU

ULUSLARARASI medyaya yansıyan haberlere göre Gazze barış anlaşması sonrasında Trump yönetiminde Ukrayna için de benzer bir planın hazırlanması fikri oluşuyor. Yine başrolde de Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve damadı Jared Kushner yer alıyor.

Hafta içi Bloomberg'de yayınlanan telefon görüşmesi dökümlerinden planın hazırlanmasından Rusya'nın da haberdar olduğu anlaşılıyor. Buna göre 14 Ekim'de Witkoff ile Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuri Uşakov ile yapılan telefon görüşmesinde Witkoff, Ukrayna barışı için Gazze planı gibi bir planın hazırlanabileceğini söylüyor. Hatta Uşakov'a, Rusya lideri Vladimir Putin'in ABD lideri ile telefon görüşmesinde Trump'ın Gazze planını övmesini salık veriyor. Yine Ukrayna planı hazırlığında Putin'e yakın bir isim olan Kirill Dmitriyev ile de Miami'de gizli görüşmeler yapıldığı, fikir alındığı iddialar arasında.

NİYE TEPKİ ÇEKTİ

ORTAYA çıkan 28 maddelik teklif büyük ölçüde Moskova'nın taleplerini karşılıyor, hatta 24 Şubat 2022'de Ukrayna'ya karşı işgal başlatan Rusya'yı mükafatlandırıyor gibi duruyor. Dolayısıyla Ukrayna'ya ağır toprak tavizi öngören, Kiev'e NATO üyeliğine kapıyı kapatan, savaş suçlarına af getiren plan saldırıya uğrayan ülkenin bir anlamda teslim bayrağı çekmesi anlamına gelecek nitelikte unsurlar içeriyor.

Avrupa müzakerelerde saf dışı bırakıldığı, Kiev ise zor şartlar dayattığı gerekçesiyle teklife karşı çıkarken geçen hafta sonundan beri ABD ile süren pazarlıklarda Ukrayna'nın görüşlerini de dikkate alan yeni bir metin üzerinde uzlaşıldığı, kritik maddelerin ise Trump ile Ukrayna lideri Volodimir Zelenski pazarlığına bırakıldığı iddia ediliyor.

AVRUPA NİYE KARŞI

AVRUPA hem siyasi hem de ekonomik açıdan ABD'nin Ukrayna pazarlığına mesafeli yaklaşıyor. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 'egemen bir Avrupa ülkesinin tek taraflı bölünmesine' karşı çıkarak 'Sınırların zorla değiştirilemeyeceği konusunda net olmalıyız. Bugün sınırların zayıflatılmasını meşru sayarsak ve resmileştirirsek, yarın daha fazla savaşın önünü açmış oluruz ve bunun olmasına izin veremeyiz' diyor.

Aslında Rusya'nın bugün dursa da yarın Avrupa'ya yönelik saldırılarını sürdüreceği görüşünün özeti sözleri. Nitekim Rusya'nın Kiev'in olası NATO üyeliğini veto etme hakkı olmadığını söyleyen NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de Ukrayna'da anlaşma olsa dahi Rusya'nın uzun vadede durmayacağı öngörüsünü yineliyor.