BU hafta uluslararası siyasetin kalbi Çin'de attı.

Tianjin'de yapılan Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Liderler toplantısını başkent Pekin'de şimdiye kadar Çin'in yaptığı en görkemli askeri geçit töreni izledi.

Şanghay İşbirliği zirvesinde 'yeni dünya düzeni' talep eden Çin lideri Şi Cinping'in İkinci Dünya Savaşı'nda Japonya'nın yenilgiyi kabul etmesinin 80'nci yılı dolayısıyla düzenlenen törende bir yanına Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i öte yanına Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'u alması bir o kadar manidardı.

Şİ CİNPİNG'İN ÇAĞRISI

UKRAYNA ve Gazze savaşları uluslararası kurumların bir kez daha tıkandığını, çözüm üretemez hale geldiğini gözler önüne serdi. Ukrayna'da Rusya vetosu, Gazze'de ABD vetosu nedeniyle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) bağlayıcı bir karar alması imkânsız hale geldi. Nitekim Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da yıllardır 'dünya beşten büyüktür' sloganıyla BMGK'da bu tıkanmışlığı dile getirip çare üretilmesi gerektiğini savunuyor.

ÇOK KUTUPLU DÜNYA

AYRICA ABD'de Donald Trump'ın yeniden iktidara gelmesi ve 'Önce Amerika' sloganıyla dünya siyasetini öncelikle Washington'ın çıkarlarına uygun bir şekilde tasarlamaya çalışması küresel siyaseti çıkış yolları aramaya itiyor.

Dünya bir süredir ABD'nin başı çektiği tek kutuplu siyasi yapılanmadan Çin, Hindistan, Rusya, AB gibi ülke ya da bloklarla, ayrıca Türkiye, Japonya, Brezilya gibi bölgesel güçlerin yer aldığı çok kutuplu bir dünya düzenine geçmeyi test ediyor.

ORTAK ÇIKARLAR GRUBU

ASLINDA Trump'ın 'ABD'yi Yeniden Büyük Yap' (MAGA) sloganı ve politikaları, diğer ülkeleri ek gümrük vergileriyle hizaya getirmeye çalışması bu sürece ivme kazandırıyor. ABD, Asya politikalarında Hindistan'ı şimdiye kadar Çin'e karşı bir denge unsuru olarak görürken Trump Yönetimi'nin Yeni Delhi'ye getirdiği yüzde 50'lik gümrük vergileriyle Hindistan Başbakanı Narendra Modi bir anda kendini ŞİÖ zirvesinde buldu.

7 yıl sonra ilk kez Çin'e giden Modi, Putin ile makam aracında baş başa görüştü, Şi Cinping ile el sıkışıp 'asgari müşterekte buluşabiliriz' mesajı verdi. Bunlar çok da Trump'ın hoşuna gidecek türden gelişmeler değil.

TRUMP'I KIZDIRDILAR

CUMHURBAŞKANI Erdoğan, Türkiye'nin diyalog ortağı olduğu ŞİÖ'nün zirve toplantısında yer alırken Pekin'deki zafer geçiti törenine ise Dışişleri Bakanı Hakan Fidan katıldı. Pekin'deki törenin başrol oyuncuları ise Çin, Rusya ve Kuzey Kore liderleri oldu. Şi Cinping, Ukrayna savaşı yüzünden büyük tepki çeken Putin ve Batı'ya meydan okumayı sürdüren Kuzey Kore lideri Kim'i iki yanına alarak poz vermesi